| - thehsala, st.?
- dehsel
- dehsihisen
- thehsîsa(r)n, st. n.
- gi-theht, adj.
- -theht, adj.
- gi-theht(i), st. n.
- -thêhti, st. n.
- gi-thehtgî, st. f.
- -thehtgî, st. f.
- -thehtîgo, adv.
- gi-thehtnissî, st. f.
- deibrch
- deich
- deickit
- theih
- thein
- deinchar
- deindihet
- deiob
- deisilo
- theisc, st. m.
- theismen, sw. v.
- theismo, sw. m.
- deiso
- deist
- deisu
- theiz
- thek
- thekhit
- thekina, as. st. f.
- thecka, st. f.
- theckâri, st. m.
- thecken, sw. v.
- bi-thecken, sw. v.
- gi-thecken, sw. v.
- int-thecken, sw. v.
- umbi-thecken, sw. v.
- thecki, adj.
- gi-thecki, st. n.
- -thecki, st. n.
- theckî, st. f.
- bi-theckida, st. f.
- theckilahhan, st. n.
- theckiziagal, st. m.
- thecko, st. m.
- int-thecnissî, st. f.
- dele
- delinge
- dem
- themar, st. n.
- themarunga, st. f.
- demenungo
- demgras
- fir-demnen, sw. v.
- demo
- ir-themphâri, st. m.
- themphen, sw. v.
- bi-themphen, sw. v.
- fir-themphen, sw. v.
- ir-themphen, sw. v.
- untar-themphen, sw. v.
- themphî, st. f.
- themphida, sw.?
- thempho, sw. m.
- themphunga, st. f.
- fir-themphunga, st. f.
- ir-themphunga, st. f.
- demuli
- den
- dena
- thenebein
- denemarch
- thenen
- dengeleri
- deni
- deni
- ir-thenida, st. f.
- zi-thenida, st. f.
- zir-thenida, st. f.
- thenigras, st. n.
- thenil
- thenilahhan, st. n.
- gi-thenit, st. f. oder n.
- thenkâri, st. m.
- thenken, sw. v.
- ana-thenken, sw. v.
- bi-thenken, sw. v.
- fir-thenken, sw. v.
- furi-thenken, sw. v.
- gi-thenken, sw. v.
- ir-thenken, sw. v.
- umbi-thenken, sw. v.
- zuo-thenken, sw. v.
- thenkento, adv. part. prs.
- bi-thenkento, adv. part. prs.
- -thenki, adj.
- -thenkî, st. f.
- bi-thenkida, st. f.
- ir-thenkida, st. f.
- -thenkida, st. f.
- fir-thenkitlîh, adj.
- denmarka
- thennen, sw. v.
- ana-thennen, sw. v.
- bi-thennen, sw. v.
- fir-thennen, sw. v.
- fora-gi-thennen, sw. v.
- furi-thennen, sw. v.
- gi-thennen, sw. v.
- ingagan-thennen, sw. v.
- ir-thennen, sw. v.
- ubar-then(n)en, sw. v.
- zi-thennen, sw. v.
- thenni, adv. u. conj.
- dennia, as. sw. f.
- zi-thennissida, st. f.
- thennunga, st. f.
- thenon
- denswurz, mhd. st. f.
- dentascen
- dentenhorn
- ge-denunge, mhd. st. f.
- denzere
- deo-
- deoc
- deohmuat
- deonost
- deonostar
- theot(-)
- depeth
- depid
- depihc
- ther, pron. dem., pron. rel., best. artikel
- thiu, pron. dem., pron. rel., best. artikel
- thaz, pron. dem., pron. rel., best. artikel
- der
- der
- ther
- derara
- therb, adj.
- derb brot
- derbebrôt
- derbeiz
- derbel
- -therben, sw. v.
- therbi
- -therbi, adj.
- -therbi, st. n.
- -therbî, st. f.
- -therbida, st. f.
- -therbgôn, sw. v.
- -therbisôn, sw. v.
- -therblîh, adj.
- -therblîhho, adv.
- derbs
- derchimes
- therda
- dereda
- derer
- derer
- therer
- therera
- theret
- derfbrot
- derflecco
- derha
- derit
- derkenent
- gi-thermi, st. n.
- dernota
- dero halb
- derpaz
- therra
- therro
- derre, mhd.
- derre
- therren, sw. v.
- fir-therren, sw. v.
- ir-therren, sw. v.
- therrento, adv. part. prs.
- therrina, f.
- therro, adv.
- derro
- derrt
- therua
- deruaru
- therui
- deruueitha
- far-dervan, aostndfrk. mfrk. st. v.
- des-
- descla
- desehla
- desel
- desde
- thes thiu, adverb. pron.
- theste, adv.
- desenta
- thesêr, pron. dem.
- thisiu, pron. dem.
| | thehsala (st.?) f., mhd. Lexer dëhsel, nhd. DWB dechsel; mnd. dêssel; vgl. mnl. dissel m. — Graff V,124. Alle Belege (außer Gl 4,95,44) im Nom. Sing. tehssela: Gl 1,519,19 (M, lat. abl.). — dehs-al-: -a Gl 1,519,16 (M, 6 Hss., lat. abl.). 628,48 (M, 5 Hss., lat. abl.). 2,450,52/53 (2 Hss., lat. abl.). 3,266,12 (SH b); -] 4,36,52 (Sal. a 1, 2 Hss.); -el-: -a 1,519,18 (M, lat. abl.). 3,266,12/13 (SH b). 311,42 (SH e, 2 Hss.). 637,3. 693,4. 4,280,17 (M, lat. abl.); -e 3,678,21; -] 4,181,52 (14. Jh.); -il-: -a 1,519,18 (M, lat. abl.). 3,122,22 (SH A, 2 Hss.); -e 414,15 (Hd.). 665,10 (h auf Rasur); -] 1,519,19 (M, lat. [Bd. 2, Sp. 361] abl.). 628,50 (M, 2 Hss., lat. abl.); -la: 519,18 (M, 2 Hss., lat. abl.). 628,49 (M, lat. abl.). 3,629,35. 633,18. 636,17 (h aus s korrigiert). 4,167,38 (Sal. d); dechs-al-: -a 1,519,17 (M, lat. abl.); -el: 4,181,52 (14. Jh.); -la: 131,55 (Sal. c); descla: 275,23 (lat. abl.). — thehsala: Gl 3,633,18. tessila: nom. pl.? (lat. abl.) Gl 4,95,44 (Sal. a 1, 2 Hss.). 174,32 (Sal. e). Beitr. 73,264,8 (Sal. a 1). — desel: Gl 3,193,1 (SH B). — thesela: Gl 3,122,22 (SH A). 193,1 (SH B); thessila: nom. pl. 4,95,45 (Sal. a 1); thesla: 3,656,25 (clm 19410, 9. Jh.). 4,196,56. dichsel: Gl 3,223,36 (SH a 2); dihsil: 4,36,53 (Sal. a 1). — tisola: Gl 3,633,18 (14. Jh.); disla: 4,36,52 (Sal. a 1). Verschrieben: dethsala: Gl 1,519,17 (M, lat. abl., vgl. Gl 5,94,14). 628,49 (M, lat. abl.); deshasala: 3,266,12 (SH b); desehla: 294,6 (SH d). Verstümmelt: ..esela: Gl 3,643,36 (oder esda, l. thesela, Steinm.). 1) Axt, Beil, Krummhaue: dehsala [exciderunt ianuas eius in idipsum: in securi et] ascia [deiecerunt eam, Ps. 73,6] Gl 1,519,16 (1 Hs. thehsa). 4,275,23. dehsala [quia lignum de saltu praecidit opus manus artificis in] ascia [Jer. 10,3] 1,628,48. 4,280,17. dehsala [furorne summus ultima et dementia est, ...] deasciato (polito. exciso. ab ascia) [supplicare stipiti, Prud., P. Rom. (X) 381] 2,450,52. dehsila ascia 3,122,22 (im Abschn. De ferramentis, 3 Hss. thehsa, 1 Hs. thuuerahackus). 193,1 (ebda.). 266,12. 414,15. 633,18. 636,17. 637,3. 678,21. 693,4. 4,36,52. 131,55. 167,38. 196,56. dichsel uel barta ascia 3,223,36 (1 Hs. thehsa ł barta). 294,6. 311,42. dechsel ł mayzel ascia 4,181,52; hierher auch (?): dehsla ferrum confertorium 3,629,35. 665,10 (vgl. Diefb., Gl. 141a), oder ist ein Gerät zum Schwingen des Flachses gemeint? (Vgl. DWb. II,881). thesla cafasso 656,25 (vgl. dazu jetzt: Mlat. Wb. II,48,28 ff. u. ZfrPhil. 108,223). 2) (langes(?), Reb-(?)) Messer, Grabscheit(?): pursun ł tessila scalparis Gl 4,95,44 (1 Hs. nur pursun, 1 tirlice t.). scalparin 174,32. scalparis pursim l’ tessila dicitur Beitr. 73,264,8; hierher wohl auch: ..esela runtina Gl 3,643,36 (vgl. Diefb., Gl. s. v. runcina). Vgl. Wilm., Gr. 22 § 213; Heyne, Hausalt. 1,76 Anm. 12. Nachträge zu den Glossen: Hbr. I,250,284. Mayer, Glossen S. 119,21.[Donath]
dehsel Gl 4,103,33 s. AWB thrâhsil.
dehsihisen Gl 3,300,73 s. AWB thehsîsa(r)n.
thehsîsa(r)n st. n., mhd. Lexer dehsîsen. — Graff I,490. techs-isen: nom. sg. Gl 3,627,14 (Wien 804, 12. Jh.; z. Anlaut t- vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 193). — dehs-ihisen: nom. sg. Gl 3,300,73 (SH d, Florenz XVI,5, 13. Jh.). Eisen zum Abklopfen des Hanfs oder Flachses bei der Vorbereitung des Spinnmaterials: dehsihisen ferrum consertorium Gl 3,300,73. techsisen confertorium 627,14 (im Abschn. De instrumentis texturae). Vgl. Heyne, Hausalt. 3,222 f.[Blum]
gi-theht adj.; vgl. Ochs, Beitr. 44,319 ff. — Graff V,162. ki-deht: Grdf. H 22,6,1; ke-: dat. sg. n. -]amu 24,5,4. vollkommen im Verhältnis Gott gegenüber, fromm, gottergeben: kideht uuihero kelauba ... uueralti ubarsigirot furistun devota sanctorum fides ... mundi triumphat principes H 22,6,1. thuruh then (Christus) unsih erstantan kedehtamu muate kelaubemes per quem resurgere devota mente credimus 24,5,6. Abl. githeht(i), githehtnissî.[Karg-Gasterstädt] [Bd. 2, Sp. 362]
-theht adj. vgl. auch gotatheht.
gi-theht(i) st. n. (?, wahrscheinlich substant. Adj., vgl. Ochs, Beitr. 44,320 Anm. 1; oder f.?). — Graff V,162. ge-dehten: dat. pl. Nc 773,24 [122,16]. (an einer bestimmten Stätte ausgebildete) Art oder Gepflogenheit (der Gottesverehrung); Kult: dar er Mercurius . unde Cyllenius . unde Arcas . unde Trimegistus hiez . nah tien dingen . unde dien gedehten dero steto pro locorum causis et cultibus. Vgl. auch githâht st. f. 2.[Karg-Gasterstädt]
-thêhti st. n. vgl. AWB gotathêhti.
gi-thehtgî st. f.; vgl. Ochs, Beitr. 44,319 ff. — Graff V,162 f. ge-dehtigi: acc. sg. NpNpw 44,13. Vollkommenheit im Dienst vor Gott, Frömmigkeit: sie uuellen in dero ęcclesia sceinen iro gedehtigi. [Karg-Gasterstädt]
-thehtgî st. f. vgl. auch gotathehtgî.
-thehtîgo adv. vgl. AWB gotathehtîgo. |
| |