| - halftan
- halftanôd, st. m. o. n.
- halftanôdi, st. n.?
- halftanskeid, st. m.
- halftanteil, st. n.
- halfter
- halfthruin
- halftnot
- halftra, st. sw. f.
- halgelgans
- halht
- halhûs, st. n.
- hâli, adj.
- hâlî, st. f.
- halibe
- halifa
- hâlîgo, adv.
- hâlingûn, adv.
- halla, st. f.
- -hal(l)a
- hallingas
- halloc
- halm1, st. m.
- halm2, st. m.
- helmo, sw. m.?
- halmackus, st. f.
- halmax
- halmaxis
- hlme
- -halmo1
- -halmo2
- halmuuurf, st. m.
- haloftra
- halog-
- halôn, sw. v.
- holôn, sw. v.
- avur-gi-halôn, sw. v.
- gi-halôn, sw. v.
- gi-holôn, sw. v.
- ir-halôn, sw. v.
- ir-holôn, sw. v.
- ût-gi-halon, as. sw. v.
- uuidar-halôn, sw. v.
- uuidar-holôn, sw. v.
- zuo-halôn, sw. v.
- zuo-holôn, sw. v.
- zuo-gi-halôn, sw. v.
- zuo-gi-holôn, sw. v.
- halptonot
- halpuuili
- hals, st. m.
- -hals, adj.
- halsâdra, st. sw. f.
- halsalz
- halsannum
- halsâri, st. m.
- halsbant, st. n.
- halsbein, st. n.
- halsberg, st. m.
- halsberga, st. f.
- halsboug, st. m.
- halsbc
- halschilt
- halsthrûh, st. f.
- halsthuuing, st. m.
- halselwrz
- halsetha
- halsfano, sw. m.
- halsgar(a)uu, st. n.
- halsgold, st. n.
- halsgoldôn, sw. v.
- hâlscara, st. f.
- halsketinna, st. sw. f.
- halslac
- halslag
- halslach
- halsledir
- halslîn, st. m.
- halsnestilst
- halsôn, sw. v.
- bi-halsôn, sw. v.
- int-halsôn, sw. v.
- halsꝑga
- halsphul(u)uui, st. n.
- halspg
- halsring, st. m.
- halsslag, st. m.
- halsslagôn, sw. v.
- halssleggen, sw. v.
- halsslegilôn, sw. v.
- halsstric, st. m.
- halssuht, st. f.
- halsta
- halstan
- halsthí von
- halstrua
- halstun
- halstuoh, st. n.
- halsuht
- halsunga, st. f.
- bi-halsunga, st. f.
- halsuth
- halsuuerfôn, sw. v.
- halsuuer, st. f. oder n.
- hâlsuuert, st. n.
- halsyeta
- halszierida, st. f.
- halt, adv. comp.
- -halt, st. n.
- halta, sw.?
- bi-halta
- haltan, red. v.
- bi-haltan, red. v.
- fir-haltan, red. v.
- gi-haltan, red. v.
- inne-haltan, red. v.
- haltanî, st. f.
- fir-haltanî, st. f.
- gi-haltanî, st. f.
- gi-haltannissa, st. f.
- bi-haltannussi, st. n.
- haltant, st. m.
- bi-haltantlîhho, adv.
- bi-haltanto, adv.
- gi-haltanto, adv.
- haltâra, sw. f.
- haltâri, st. m.
- bi-haltâri, st. m.
- bi-halteri, st. m.
- haltere
- haltero
- halti
- bi-haltî, st. f.
- -haltî
- bi-haltida, st. f.
- fir-haltida, st. f.
- gi-haltida, st. f.
- -haltida
- -haltîg
- -haltgheit
- gi-haltgî, st. f.
- -haltgî
- -haltlîh
- bi-haltlîhho, adv.
- gi-haltnassî, st. f.
- gi-haltnussî, st. f.
- gi-haltnissî, st. f.
- bi-haltnessi, st. n.
- gi-haltnissa, st. f.
- gi-haltnussî
- halto, adv.
- -halto, sw. m.
- halton, as. andfrk. sw. v.
- halunga, st. f.
- halwert
- halz, adj.
- halzel
- ham, adj.
- hamal, adj.
- hamal, st. m.
- bi-hamalôn, sw. v.
- hamalscorro, sw. m.
- hamalstat, st. f.
- hamalungstat, st. f.
- hamar, st. m.
- hamarâri, st. m.
- hamarlî(n), st. n.
- hamarslag, st. m.
- hamarslagâri, st. m.
- hamarslagôn, sw. v.
- hambaħ
- hambuch
- hamelstre
- hamere
- hamf, adj.
- hamila, st. f.?
- hamma, st. sw. f.
- hammo, sw. m.
- hamo1, sw. m.
- hamo2, sw. m.
- hamph
- hamscara
- hamsel
- hamsela
- hamur
- hamustra, st. f.
- hamustro, sw. m.
- han
- han
- hán, ae. f.
- hân
- hana-
- hanaf, st. m.
- hanafîn, adj.
- hanafsâmo, sw. m.
- hanafuoz, st. m.
- hanafuuurz, st. f.
- hanakrât, st. f.
- hanakrût, st. n.
- hanap
| | halftan Gl 1,414,24 s. healstán ae.
halftanôd st. m. o. n., auch halftanôdi st. n.? Vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 372. — Graff IV,891. halftan-: acc. sg. -ot Gl 1,612,68/613,1 (M, 2 Hss.); -od 612,68 (M, 2 Hss.). T 79,5; halfton-: dass. -ot Gl 1,613,1 (M); -od T 114,2; halftnot: dass. Gl 1,613,2 (M); halfnot: dass. ebda.; halptonot: nom. pl. 4,604,15 (Prag, Lobk. 434, 13. Jh.; zu pt für ft vgl. Braune, Ahd. Gr.13 § 139 Anm. 7). Wohl verschrieben (vgl. Splett, Stud. S. 298): haftanothi: nom. pl.? (oder nom. sg.?) Gl 1,210,6 (K; nach Splett, Stud. S. 454 nom. pl. eines st. m.). die Hälfte (von etw.): halftanothi dimidia (zu dimidium) Gl 1,210,6 (vgl. Splett, Stud. S. 298). 4,604,15. halftanod [succidit cedros ...] medium [eius combussit igni, Is. 44,16] 1,612,68; die Hälfte des Besitzes, m. Gen.: so uuaz so thu bitis, so gibu ih thir, thoh thoh halftanod mines rihhes dimidium regni mei T 79,5. halftonod minero guoto dimidium bonorum meorum 114,2.
halftanskeid st. m. (?); vgl. mhd. Lexer halpscheit st. n.; vgl. Matzel S. 35. Verschrieben: halftem-scheit: acc. sg. Gl 1,610,7 (M, clm 22 201, 12. Jh.). die Hälfte (des Lebens): in halftenscheit in dimidio [dierum meorum vadam ad portas inferi, Is. 38,10] (7 Hss. mittiferahî). Vgl. halbgiskeid.
halftanteil st. n., mhd. halftenteil. halften-teil: acc. sg. Npw 111,2 (getrennt geschr.). die Hälfte von etw., m. Gen.: diu erda uuart kelazen Zacheo umbe daz halften teil sinero uuesennusside (Np dimidium substantiae).
halfter s. AWB halftra.
halfthruin Gl 2,579,22 = Wa 93,10 s. AWB halsthrûh.
halftnot Gl 1,613,2 s. AWB halftanôd.
halftra st. sw. f., mhd. Lexer halfter sw. st. f., nhd. halfter f. u. m.; as. haleftra (s. u.), mnd. haltere, halter f. m., mnl. halfter m.; ae. hælftre. — Graff IV,925. halftr-: nom. sg. -a Gl 3,152,34 (SH A, 4 Hss., auch halftra). 161,26 (SH A, 4 Hss.). 191,58 (SH B). 216,11 (SH B). 230,41 (SH a 2, tr auf Rasur). 298,8 (SH d). 651,11. Hbr. I,332,238 (SH A). 354,113 (SH A); -e Gl 3, 191,59 (SH B). 374,29 (Jd); dat. sg. -o 2,250,52 (M, 2 Hss.); -a 247,5. 250,53 (M); dat. pl. -on 533,9 (alf-); haftr-: nom. sg. -a 702,60 (Paris 9344, 11. Jh.; kaum verschr., vgl. aber Steinm.); dat. [Bd. 4, Sp. 628] sg. -o 250,53 (M); halphtro: dass. 52 (M). — halfdra: nom. sg. Gl 3,230,41 (SH a 2, 2 Hss.). halfter-: nom. sg. -a Gl 3,270,28 (SH b, t auf Rasur); -e 152,35 (SH A). 315,44 (SH e). 4,213,56 (2 Hss.); -] 3,161,27 (SH A). 230,42 (SH a 2, 2 Hss.). 324,55 (SH f, -ts). 333,19 (SH g, 3 Hss.). 4,183,10 (-ts); nom. pl.? -i 3,669,40 (Innsbr. 711, 13. Jh.; zu -i für -a, auch -o vgl. -tubi, -uinchi 671,42. 73); halfeter: nom. sg. 641,29 (Wien 804, 12. Jh.); halftir: dass. 4,43,43 (Sal. a 1); halph: dass. 183,10 (Melk K 51, 14. Jh.). — halfder-: nom. sg. -a Gl 3,270,27 (SH b); -] ebda. halaftra: nom. sg. Gl 2,246,21 (-laf-). 4,198,26 (sem. Trev., 11./12. Jh.); halaphtran: dat. pl. 2,638,5 (clm 18059, 11. Jh.; zu -an vgl. Velthuis S. 50); haleftron: dass. 503,30; halefdra: nom. sg. 260,21 = Wa 82,22 (Carlsr. S. Petri, 10./11. oder 11. Jh.); haloftra: dass. 4,236,1 (Bonn 218, 11. Jh.). haltere: nom. sg. Gl 3,422,26 = 716,57 (Berl. Lat. fol. 735, Marienfeld, Westf., 13. Jh.); haletera: dat. sg. 2,261,24 (Luxemb. 44, 9. Jh.; vgl. Bergmann, Mfrk. Glossen S. 100). Eindeutig schwach: halphtrin: acc. sg.? Gl 4,169,55 (Sal. d, clm 23 496, 12. Jh.); heliftron: dat. sg. Gl L 239 [415]; alaftrun: dass. Mayer, Glossen S. 17,18 (Bologna 1702, 10. Jh.). Verstümmelt: h ..: nom. sg. Gl 4,219 Anm. 3 (halftra, Steinm.). 1) Halfter, vor allem Pferdehalfter: halaftra [in quo etiam] capistro (Hss. auch capistrum) [pro freno ... utebatur, Greg., Dial. 1,4 p. 168] Gl 2,246,21 (-um). 247,5. 250,52. 260,21 = Wa 82,22 (-um). 261,24. halftron [pressisque tumescit (das Pferd)] habenis (Glosse: capistris) [Prud., Psych. 193] 533,9. halaphtran [inque vicem det (das junge Pferd) mollibus ora] capistris [Verg., G. III,188] 638,5. 702,60 (Hs. -um). halftra capistrum a capite iumentorum [Hbr. I,354,112] 3,161,26. Hbr. I,354,113. halftra capistrum Gl 3,216,11 (im Abschn. De instrumentis equorum). 230,41. 270,27. 315,44. 324,55. 333,19. 374,29. 422,26 = 716,57 (im Abschn. De rebus equitis). 641,29. 651,11. 669,40 (Hs. capistra). 4,43,43. 169,55. 183,10. 198,26. 213,56. 219 Anm. 3. 736,1. capistrum quo equi capiuntur 3,298,8. alaftrun capistro [MGh Auct. antiqu. IV,2,16,21] Mayer, Glossen S. 17,18. heliftron uuangon [in] camo [et freno] maxillas [eorum (das Pferd u. Maultier) constringe, Ps. 31,9] Gl L 239 [415]; bildl.: haleftron [(Christe) qui nos moderans ] habenis [leniter frenas facilique septos lege coerces, Prud., H. p. ieiun. (VIII) 2] Gl 2,503,30. 2) (Leder-)Gurt, Gürtel als Schmuck der Kleidung: halftra succinctorium vel brachiale [Hbr. I,331,237 f.] Gl 3,152,34. 191,58. Hbr. I,332,238; im Abschn. De ornamentis (feminarum).
halgelgans Gl 3,29,34/35 s. AWB hagalgans.
halht Thoma, Glossen S. 11,16 s. halt.
halhûs st. n., nhd. dial. schwäb. hallhaus Fischer 3,1069. — Graff IV,850. 1055. hal-hus: nom. sg. Gl 1,418,15 (M, clm 4606, 12. Jh.). Siedehaus des Salzwerkes, Saline: [cum (David) reverteretur capta Syria in Valle] Salinarum (Hs. salina) [, caesis decem et octo millibus, 2. Reg. 8,13] (Vok.-Übers.? Hss. sonst salasutî, -sutil, sulza). Vgl. hal(a)salz. |
| |