| - âuuirc, st. n.
- âuuirke, st. f.
- âuuirka, st. f.
- âuuirki, st. n.
- âuuirkîn, adj.
- auuizoraht
- âuuizzîg, adj.
- âuuizzgî, st. f.
- âuuizzilôs, adj.
- âuuizzôd, st. m.
- âuuizzôn, sw. v.
- auuor
- âuuurka, f.
- âuuurki, st. n.
- âuuurkîn, adj.
- âuuorf
- axnmere
- az, präp. und adv.?
- az
- .. az
- âz, st. m.
- âz, st. n.
- âza, st. f.
- âzal, adj.
- âzalî, st. f.
- âzalîn, adj.
- âzalnî, st. f.
- âzalôsî, st. f.
- âzan(d), st. m. s. v.
- azaze
- az/e/J
- Azekîn, as.
- Azeko, as.
- Azelîn, as.
- âzen, sw. v.
- gi-âzen, sw. v.
- âzendi, adj.
- Azezil, as.
- azfang, st. m.
- azfengi, st. n.?
- azfengi, st. n.
- azgêr, st. m.
- azhengen
- âzhûs, st. n.
- -âzî, st. f.
- -âzida, st. f.
- âzîg, adj.
- azigêr
- -âzgî, st. f.
- âzilî
- âzilîn
- âzilînî
- -âznî, st. f.
- azklebên
- azklîban
- âzlôsa, st. sw.
- Azo, as.
- azogan
- âzôn, sw. v.
- Azor
- azqueman
- azs
- azstantan
- âzunglîh, adj.
- azuuesan
- azuuisc, st. m.
- azzsi, st. n.
- azzerstellia
- azzi
- azzusi, st. n.
-
- Bâbenberg
- bâbes, st. m.
- bâbesambet, mhd. st. n.
- Babilon
- Babilonia
- babvla
- bacalâri, st. m.
- bacche
- Bacchus
- bach
- bach-
- bache
- bachheidj
- bachîsen, mhd. st. n.
- bachminze, mhd. sw. f.
- bacho
- bachstelze, mhd. sw. f.
- bachsterz, mhd. st. m.
- ch vogil
- bachuueida
- baconie
- bacuueiga, st.
- bad, st. n.
- bad(a)gigarauui, st. n.
- badagiuuant, st. n.
- badahûs, st. n.
- badalahhan, st. n.
- Badanahgeuui
- badastat, st. f.
- badastuba, sw. f.
- badauuant
- badegewande
- batheri, as. st. m.
- badestein, mhd. st. m.
- badewant
- badgigarauui
- badôn, sw. v.
- gi-badôn, sw. v.
- baegas, ae.
- bæl, ae. n.
- bâen, sw. v.
- gi-bâen, sw. v.
- umbi-gi-bâen, sw. v.
- baecuuegun
- bâezzen, sw. v.
- baf ph
- bâg, st. m.?
- bâga, st. sw. f.
- bâgal, adj.
- bâgalin, st. f.
- bâgan, red. v.
- gi-bâgan, red. v.
- bâgâri, st. m.
- bâgâta, st. f.
- bâgên, sw. v.
- bagen
- bâgheit, st. f.
- gi-bâgi, st. n.
- bâgostrît, st. m.
- bâgunga, st. f.
- bah, st. m.
- bah, st. n.?
- bahd
- bahgiskirri, st. n.
- bahhan, st. v.
- bahhastad, st. m.
- bahhastedi, st. n.
- bahhilôn, sw. v.
- bahho, sw. m.
- -bahho, sw. m.
- bahhûs, st. n.
- bakhûs, st. n.
- bahmard, st. m.
- bahskirri, st. n.
- gi-bâht(i), st. n. Nhd. dial.
- bâhunga
- bahuuazzar, st. n.
- bahuueida, st. f.
- bah-uueiga, st.
- bac-uueiga, st.
- bahuueida, st. f.
- gi-bâida, st. f.
- baiza
- bâizôd, st. m.
- bâizunga, st. f.
- bakhûs, st. n.
- bacca, f.
- backan, st. v.
- bahhan, st. v.
- bakkeri, as. st. m.
- backo, sw. m.
- back(o)zan(d), st. m.
- bakwêgi, and. st. n.
- bal, st. m.
- bal, adj.
- bal
- bal
- balastar
- balauuîg, adj.
- balauuîn, adj.
- gi-balauuôn, sw. v.
- balbm
- balco
- bald, adj.
- balda, st. f.
- baldên, sw. v.
- gi-baldên, sw. v.
- ir-baldên, sw. v.
- balder
- Balder
- balderich
- baldî
- baldian
- baldida
- Baldingus, lat.
- baldlîh, adj.
- baldlîhho, adv.
- baldlîhhûn, adv. acc. sg. f.
- baldo, adv.
- baldôn, sw. v.
- gi-baldôn
- ir-baldôn
- baldriân, mhd. st. m.
- baldsprâhhî, st. f.
- bale
- balern
- balester
- balg, st. m.
- balgheri, st. n.
| | âuuirc st. n., mhd. Lexer âwirch. Erst vom 12. Jh. an belegt; gekürzt aus âuuirki? oder Kontamination von âuuerc und âuuirki? — Graff I, 964 s. v. awirchi. a-wirch: nom. sg. Gl 3,410,82 (Hd., lat. abl.). 4,190,9 (14. Jh.). — a-wirk: nom. sg. Gl 3,289,35 [Bd. 1, Sp. 757] (SH b, 13./14. Jh.). 418,56 (Hd., -c). 4,282,19 (M, 13. Jh., -vv-, -c; lat. abl.). Abfall: a) allg. Spreu, Schale, Hülse: putamine Gl 3,410,82; b) spez. beim Schwingen des Flachses, Werg, grober Flachs oder Hanf: stuppa Gl 3,289,35 (1 Hs. âuuirki). 418,56. polenta genus farinae ł fabae ł lina ł stuppa 4,190,9. avvirc [non cessabant ... succendere fornacem, naphta, et] stuppa [, et pice, Dan. 3,46] 282,19.
âuuirke, -a st. f. wird vorausgesetzt durch a-wirchę: acc. pl. Gl 2,620,22 (Wien 2171, 9. Jh.). Ein Femininum liegt auch vor in: a-wircha: nom. sg. Gl 1,594,19. 660,55 (lat. abl., beide M, clm 22 201; die Hs. schreibt nie -a für ausl. -i). Werg, grober Flachs oder Hanf: awircha stuppa [zu: erit fortitudo vestra, ut favilla stuppae, Is. 1,31] Gl 1,594,19 (1 Hs. âuuurka, 4 Hss. âuuirki, 1 Hs. uuerch). awircha [non cessabant ... succendere fornacem, naphta, et] stuppa [, et pice, Dan. 3,46] 660,55 (3 Hss. âuuirki, 4 Hss. âuuurki). awirchę [saperdam advehe Ponto, castoreum,] stuppas [, ebenum, tus, Pers. 5,135] 2,620,22 (unter Seduliusgl.).
âuuirki st. n., vgl. schwäb. äwerg (-k) Fischer 1,547. — Graff I, 964. a-uuirch-: nom. sg. -i Gl 1,383,47. 594,18 (M, 4 Hss., 2 -vu-). 660,53 (M, 3 Hss., 1 -vu-, 1 -uv-, 1 -w-; lat. abl.). 3,149,52 (SH A, 2 Hss., -w-). 258,24 (SH a 2, -w-). 624,60. Festschr. Leid. S. 98 (M, -vv-; lat. abl.); -e Gl 3,289,35 (SH b, -uv-). 4,99,22 (Sal. a 1, -w-); acc. pl. -i 2,361,42; æ-: nom. sg. -e 3,149, 52/53 (SH A, Trier 31, 13. Jh.). — a-wircke: nom. sg. Gl 4,263,24 (12. Jh.). — a-uuirk-: nom. sg. -i Gl 1,382,21 (Sg 296, 9./10. Jh.). 3,258,24 (SH a 2, -w-); nom. pl. -e 420,44 (Hd.). ha-wirgi: nom. sg. Gl 3,149,53 (SH A, Darmst. 6, 13. Jh.). a-uuiriches: gen. sg. Gl 1,388,36 (Rb). Verschrieben sind: a-uuuirchi: nom. sg. Gl 3,664,29 (Innsbr. 711, 13. Jh.); a-uurichi: dass. 1,383,48 (Sg 295, 9. Jh.). 585,11 (Rb); -uurihti: dass. 383,48 (Sg 9, 9. Jh.), die wohl besser als -uuirchi zu lesen sind denn als -uuurichi (mit Svarabhaktivokal), da -uuurki erst vom 11. Jh. an belegt ist. Für -uuirk- in Rb vgl. oben und âuuirke. Werg, grober Flachs oder Hanf, Abfall beim Schwingen des Flachses: a) eigentl.: auuirki stuppa [zu: (Simson) rupit vincula, quomodo si rumpat quis filum de stuppae tortum putamine, cum odorem ignis acceperit, Jud. 16,9] Gl 1,382,21 (2 Hss. herdun). 4,263,24. auuirchi ł achambi [ebda.] 1,383,47. fona uueuale des auuiriches de suptimine stuppa (für Vulg.: filum de stuppae tortum putamine) [ebda.] 388,36. avuirchi stuppa [zu: erit fortitudo vestra, ut favilla stuppae, Is. 1,31] 594,18 (1 Hs. âuuirka, 4 Hss. âuuurki, 1 werch). auvirchi [non cessabant ... succendere fornacem, naphta, et] stuppa [, et pice, Dan. 3,46] 660,53 (1 Hs. âuuirka, 2 âuuurki). Festschr. Leid. S. 98. auuirchi [saperdam advehe Ponto, castoreum,] stuppas [Pers. 5,135] 2,361,42. stuppa 3,149,52 (1 Hs. âuuurki). 258,24. 289,35 (1 Hs. âuuirc). 420,44. 624,60. 664,29. 4,99,22 (1 Hs. âuuurka, 1 âuuerc, 1 uuerka). b) übertr. auf die sündige, dem höllischen Feuer verfallene Menge: auuirchi stuppa [collecta synagoga peccantium, et consummatio illorum flamma ignis, Eccli. 21,10] Gl 1,585,11. Abl. âuuirkîn; vgl. auch AWB âuuirc, AWB âuuirke, -a. [Bd. 1, Sp. 758]
âuuirkîn adj., schwäb. äwirgen, -wergen Fischer 1,547. — Graff I, 964. a-uuirchin: Grdf. Gl 2,510,46 (2 Hss., lat. dat. pl.). 3,147, 50 (SH A, -w-). 189,48 (SH B, -w-). — a-wirckin, -wirkin (3 Hss.): Grdf. Gl 3,147,50. 51 (SH A). a-uuirihhiniu: nom. pl. n. Gl 2,16,68 (2 Hss., Zürich C 59, 9. Jh.). aus Werg oder grobem Flachs, hanfen: auuirihhiniu stuppea [... fuerant pepli velamina texti, Aldh., De virg. 1515] Gl 2,16,68 (1 Hs. spûnnîn). auuirchin [prunas maniplis confovere] stuppeis [et semen ignis inter undas quaerere, Prud., P. Rom. (x) 864] 510,46. awirchin roc stuppeum colobium 3,147,50 (1 Hs. âuuurkîn). 189,48.
auuizoraht Gl 1,224,36 (Ra) s. AWB ougazoraht adj.
âuuizzîg adj. vgl. AWB âuuizzgî st. f.
âuuizzgî st. f.; vgl. mhd. Lexer âwitzec. a-wizzigi: dat. sg. Gl 2,94,42 (Schlettst. 100, 12. Jh.; lat. adj. nom. pl. m.; die Hs. kennt für dieses nur -e; vgl. 93,17. 94,11. 95,44; offenbar liegt eine ad-hoc-Bildung zu einem (nicht belegten) Adj. âuuizzîg, vgl. mhd., vor, veranlaßt durch âuuizzôde der Parallelhs. und Vorlage Sg 299, s. AWB âuuizzôd st. m. Besessenheit: [qui nobis furiosi sive] energumeni [intelleguntur, Conc. Anc. xxxvii, Maaßen S. 933].
âuuizzilôs adj. — Graff II, 269. a-uuizi-loser: nom. sg. m. Gl 2,766,31 (Ja). von Sinnen, sinnlos, nicht bei sich: amens [Text unbek.].
âuuizzôd st. m.; vgl. mhd. Lexer âwitze; mnd. âwit(te). — Graff I, 1105. a-uuizzod: nom. sg. Gl 1,576,41 (M, 2 Hss., 1 -uv-, 1 -vu-); dat. sg. -]e 2,94,42 (Sg 299, 9./10.Jh.). Sinnesverwirrung: a) Ratlosigkeit, Verlegenheit, geistige Unfähigkeit: auvizzod suvintilunga [sicut in percussura cribri remanebit pulvis, sic] aporia [hominis in cogitatu illius (Gottes), Eccli. 27,5] Gl 1,576,41 (12 Hss. nur suuintilunga); b) Besessenheit: auuizzode energumine [zu: qui nobis furiosi sive energumeni intelleguntur, Conc. Anc. xxxvii, Maaßen S. 933] Gl 2,94,42; mit Änderung der Konstruktion? vgl. âuuizzgî der Parallelhs., oder Verschreibung?
âuuizzôn sw. v., mhd. Lexer âwitzen. — Graff I, 1104 f. a-uuitzon: 1. sg. Gl 2,738,45 = Wa 79,10 (2 Hss.). — a-uuizzon-: part. prs. gen. pl. -tôn Nb 16,23 [18,10] (â-, -ôn-); acc. pl. m. -te Gl 1,635,38 (M, 12. Jh., -w-). — a-wizint: part. prs. Gl 1,635,38 (M, 13./14. Jh.). seiner Sinne, seines Verstandes nicht voll mächtig sein: a) allgem.: von Sinnen sein, wirr sein: auuitzon deliro [zu: Nero ... subridens dixit: iam isti (Petrus u. Paulus) vident se victos, modo delirant, Acta Petri et Pauli, Fabric. iii, 650] Gl 2,738,45 = Wa 79,10. ungehuht habet er (Boeth.) geuangen . kemeine suht tero auuizzonton communem morbum illusarum mentium Nb 16,23 [18,10]; b) gesteigert: vom Teufel besessen sein: awizzonte energumenos [unter Jer.gll.] Gl 1,635,38. Abl. âuuizzôd.
auuor s. AWB avur adv. u. conj. |
| âuuirc
| | a) allg. Spreu, Schale, Hülse: putamine Gl 3,410,82; | | b) spez. beim Schwingen des Flachses, Werg, grober Flachs oder Hanf: stuppa Gl 3,289,35 (1 Hs. âuuirki). 418,56. polenta genus farinae ł fabae ł lina ł stuppa 4,190,9. avvirc [non cessabant ... succendere fornacem, | | âuuirki
| | a) eigentl.: auuirki stuppa [zu: (Simson) rupit vincula, quomodo si rumpat quis filum de stuppae tortum putamine, cum odorem ignis acceperit, Jud. 16,9] Gl 1,382,21 (2 Hss. herdun). 4,263,24. auuirchi ł | | b) übertr. auf die sündige, dem höllischen Feuer verfallene Menge: auuirchi stuppa [collecta synagoga peccantium, et consummatio illorum flamma ignis, Eccli. 21,10] Gl 1,585,11. | | âuuizzôd
| | a) Ratlosigkeit, Verlegenheit, geistige Unfähigkeit: auvizzod suvintilunga [sicut in percussura cribri remanebit pulvis, sic] aporia [hominis in cogitatu illius (Gottes), Eccli. 27,5] Gl 1,576,41 (12 Hss. nur suuintilunga); | | b) Besessenheit: auuizzode energumine [zu: qui nobis furiosi sive energumeni intelleguntur, Conc. Anc. xxxvii, Maaßen S. 933] Gl 2,94,42; mit Änderung der Konstruktion? vgl. âuuizzgî der Parallelhs., oder Verschreibung? | | âuuizzôn
| | a) allgem.: von Sinnen sein, wirr sein: auuitzon deliro [zu: Nero ... subridens dixit: iam isti (Petrus u. Paulus) vident se victos, modo delirant, Acta Petri et Pauli, Fabric. iii, 650] Gl 2,738,45 | | b) gesteigert: vom Teufel besessen sein: awizzonte energumenos [unter Jer.gll.] Gl 1,635,38. |
|