| - garo uolo
- garphôn, sw. v.
- garpuohun
- garquenel
- garr-
- garsanc
- garstich, mnl. adj.
- gart1, st. m.
- gart2, st. m.
- gart3, st. m.
- gartago
- gartâri, st. m.
- garteri, st. m.
- gartbrunno, sw. m.
- gartchonle
- garte
- gartenwurz
- gartgabala, st. f.
- gartgot, st. m.
- gartgras, st. n.
- garthagal, st. m.
- garthagan, st. m.
- garthago, sw. m.
- garthigen
- gartimīza
- gartinâri, st. m.
- gartinenel
- gartîsan, st. n.
- gartiuua
- gartkresso, sw. m.
- gartkressa, st. sw. f. ?
- gartkrût, st. n.
- gartkumil, st. m.
- gartkunile
- gartlîh, adj.
- gartliod, st. n.
- gartminza, sw. f.
- garto, sw. m.
- gartôn, sw. v.
- gartquenala, st. sw.?
- gartsang, st. n.
- garttole
- gartwa
- gartuuurz, st. f.
- gartuuurza, sw. f.
- garūman
- -garuuâri
- -garuuidi
- garuuitum
- garwurz
- gasamantfatun
- gasapa
- gasechar
- gasopha
- gasoupha
- gast, st. m.
- gastaldi, mlat.
- gastel, st. n.
- gastgeba, sw. f.
- gastgebe, mhd. sw. m.
- gastheriberga, st. f.
- gasthûs, st. n.
- gastlîh, adj.
- -gastlîhhî
- gasluome
- gastluomen, sw. v.
- gastluomi, adj.
- gastluomî, st. f.
- gastnissi, st. n.
- gasttuom, st. m.
- gastuuissî, st. f.
- gastuuissida, st. f.
- gastuuissôd, st. m.
- gasunka, acc. sg.
- gi-gat, adj.
- gat
- gataling, st. m.
- gatalôsi
- gataro, sw. m.
- bi-gatôn, sw. v.
- gauerit
- gauissa
- gavessahi
- gazar
- gazza, sw.
- gcdrysl
- gchêsib
- ge
- ge-
- géacessúre, ae. f.
- geaneruen
- geaneruo
- geaneruun
- ǵeas
- geba, st.
- -geba, sw. f.
- gebab
- gebagern(i), adj.
- gebagernî, st. f.
- gebagernîg, adj.
- gebal, st. m.
- gebalhmalot
- gebalîh, adj.
- gebalkind, st. n.
- gebalskeinî, st. f.
- gebalstat, st. f.
- gebalton
- geban
- geban, st. v.
- aba-geban, st. v.
- bi-geban, st. v.
- fir-geban, st. v.
- fora-geban, st. v.
- gi-geban, st. v.
- hina-geban, st. v.
- hina-gi-geban, st. v.
- ir-geban, st. v.
- umbi-geban, st. v.
- umbi-bi-geban, st. v.
- untar-geban, st. v.
- ûz-geban, st. v.
- uuidar(i)-geban, st. v.
- zi-geban, st. v.
- zir-geban, st. v.
- zisamane-geban, st. v.
- zuo-geban, st. v.
- fir-geban, part.
- fir-gebannissa, st. f.
- fir-gebano, adv.
- gebanot
- gebanto, adv.
- fir-gebanto, adv.
- ûz-gebanto, adv.
- gebâri, st. m.
- gebedelī
- gebedîg, adj.
- gebedirbe
- gebeit
- gebelle
- gebenke
- gebern
- gebeta
- gebeta
- gebiden
- gebgî, st. f.
- gebinotiz
- gebita, st. f.
- gebiza, st. f.
- gebiurda
- gebiurdon
- gebiureda
- gebiuuue
- gebiuuueda
- gebivede
- gebiza
- geblade
- gebloomed
- gebo, sw. m.
- gebohûs, st. n.
- gebôn, sw. v.
- gebos
- gebosia
- gebouut
- gebreke
- gebreyde
- gebroihta
- gebuchan
- gebulstere
- gebundel
- geburidon
- geburta
- geburtę
- geburtlicho
- gebutde
- gebyrva&
- gebyræt
- gechrungan
- gecrpelt
- gectilosar
- ged-
- gedarihchen
- gede
- gedechnuz
- gedemilin
- gedena
- geder, and. st. n.
- getheshwê, and. pron. indef.
- gedete
- gedi:g
- gedige
- gedinke
- gediuti
- gedtvete
- gedwete
- gedret
- gedreunge
- gedruohten
- gedruscent
- geduiti
- geduohta
| | garo uolo Pauly, Glossen S. 137,99. Der Kontext: [huius apud te facti causas] expurgem [Sed., Dedic. p. 2,1] führt auf die Bed. ‘rechtfertigen’. Pauly sieht in der dt. Glosse garo adv. und folôn 1. sg. prs. eines sw. Verbs folôn mit der urspr. Bed. ‘betasten; begreifen, bemerken’ und gelangt so zu der Bed. „ich lege vollständig dar“. Die vom Ahd. Gl.-Wb. verzeichneten Belege für folôn, bi-, irfolôn gehören jedoch mit hoher Wahrscheinlichkeit zu fuolôn, vgl. Splett, Stud. S. 448, so daß diese Deutung unsicher ist.
garphôn sw. v. garphon: 1. sg. Beitr. (Halle) 86,397,144 (Wolf., Wiss. 50, 9. Jh.; über dem ph diakritisches F, welches auch als Korrektur des ph zu deuten sein könnte, Kleiber, Otfrid S. 150 Anm. 685). raufen, rupfen: vello [vellico, Prisc., Inst. II,432,3]. Vgl. garba.
garpuohun Gl 1,695,9 s. AWB jârbuoh.
garquenel Gl 3,520,4 s. AWB gartquenala.
garr- s. AWB karra.
garsanc Gl 2,698,55 s. AWB gartsang.
[garstich mnl. adj.; mhd. Lexer garstic, nhd. garstig; mnd. garstich. Vgl. garst, gersti Graff IV,265. garstich: Grdf. Gl 4,682,23. [Bd. 4, Sp. 119] vom Geschmack oder vom Geruch: ranzig, stinkend: rancidum aprum leviter tantum putentem [zu: rancidum aprum antiqui laudabant, Hor., Serm. II,2,89].]
gart1 st. m., mhd. Lexer gart, nhd. gart; mnl. gaert; ae. gád f.; an. gaddr; got. gazds. — Graff IV,255 f. cart: nom. sg. Gl 2,291,66 (M); dat. sg. -]e 233,44 (Rc); nom. pl. -]a 307,54 (Rb). — gart: nom. sg. Gl 1,32,11 (Ra). 399,48 (M, 6 Hss.). 809,63 (M, 3 Hss.). 2,726,18 = Wa 110,40 (Jh). 3,359,60. 371,31 (Jd). 640,18. 652,4. 681,27. 4,212,49 (2 Hss.). 266,45 (2 Hss.). 46; dat. sg. -]e 1,399,47 (M). 2,190,31 (M, 4 Hss.). Npgl 57,8; acc. sg. -] Gl 1,399,48 (M, 5 Hss.). 4,266,12. Npgl 89,10. Npw 21,3; nom. pl. -]a Gl 2,242,19 (clm 14 409, nach Bischoff 9. Jh.); acc. pl. -]a 1,741,22 (M, 4 Hss.). — garat: nom. sg. Gl 3,650,1. Verschrieben: corta: acc. pl. Gl 2,405,46 (l. carta, Steinm.). In: gartinenel: nom. sg. Gl 4,266,45 liegt Verschr. aus gart menel vor (s. u., Doppelglossierung). Unsicher (Verschreibung ?): garte: dat. sg., nom. pl.? Gl 1,809,63 (M, 2 Hss.; oder zu gerta st. sw. f. ?). 1) Stachel, Treibstecken, Stachelstock zum Antreiben der Zugtiere (vgl. Heyne, Hausalt. 2,44): gart stimulus Gl 1,32,11. garte [retusae ... erant acies vomerum, et ligonum, et tridentum ... usque ad] stimulum (6 Hss. stimulus) [corrigendum, 1. Reg. 13,21] 399,47. 4,266,12; hierher sicher auch 45 (3 späte Hss., 1 Hs. nur gart, 1 wohl Doppelglossierung menel über gart, 1 verschr. gartinenel). gart stimulus 3,359,60. 371,31. 640,18. 650,1. 652,4. 681,27. aculeus stimulus 4,212,49; Fehlübers.: virgea preterea. id est gart [anonym. Komm. zu Verg., G. I,165: virgea praeterea ... supellex] Gl 2,726,18 = Wa 110,40. 2) bildl.: der Stachel: a) des geistigen Ansporns, der Anregung: garte [(Paulus) illum (den Titus)] stimulo [impellere nititur, hunc (den Thimoteus) freno moderatur, Greg., Cura 3,16 p. 57] Gl 2,190,31. 233,44. carta [verba sapientium quasi] stimuli [Greg., Hom. I,6 p. 1 455 = Eccles. 12,11] 307,54; in der Wendung ‘gegen den Stachel löcken’, d. h. sich sträuben, widerspenstig sein, unnützen und törichten Widerstand leisten gegen etw. (vgl. DWb. VI,480): garta [Paulus consummationem apostolicis actibus daret quem diu contra] stimulos [calcitrantem dominus elegisset, Acta, Praef.] 1,741,22. dvrvm est tibi contra stimvlvm calcitrare (dir ist herte uuider garte zespornonne) Npgl 57,8; b) der körperlichen und seelischen Qualen, der Begierden und Triebe: gart [ne magnitudo revelationum extollat me, datus est mihi] stimulus [carnis meae angelus satanae, qui me colaphizet, 2. Cor. 12,7] Gl 1,809,63, ähnl. Npgl 89,10. Npw 21,3 (beide Np stimulus). garta [quos (sc. gulae deditos) ... edacitas usque ad luxuriam pertrahit: quia dum satietate venter extenditur,] aculei [libidinis excitantur, Greg., Cura 3,19 p. 61] Gl 2,242,19. cart [omnesque quos (sc. deus oves suas) praeordinavit ad vitam, flagellorum] stimulis (Hs. stimulus) [, compunctionis spiritu erudit, Greg., Hom. I,17 p. 1 505] 291,66. 3) Spitze des Lichtstrahles: carta [oppositus ... radiorum] spicula [nimbus igne repercusso mentitos spargit in orbes, Prud., Ham. 87] Gl 2,405,46. Komp. [? fiurgard as.]; Abl. gerten, gartôn; vgl. ferner: AWB gerta.
gart2 st. m., mhd. Lexer gart; as. gard, mnd. gart, mnl. gaert; ae. geard; an. garðr; got. gards. — Graff IV, 250. gart: nom. sg. Gl 3,117,5 (SH A, 2 Hss.). S 71,88 (Musp.); dat. sg. -]e T 188,5. 1) eingehegtes Grundstück, umfriedeter Platz; Garten (vgl. Idg. et. Wb. I,442. 444; Walde- [Bd. 4, Sp. 120] Hofmann I,660): gart hortus Gl 3,117,5. eno ni gisah ih thih in themo garte mit imo ? nonne ego te vidi in horto cum illo ? T 188,5. 2) Umhegung, Kreis: denne stet dar umpi engilo menigi, guotero gomono: gart ist so mihhil S 71,88. Komp. boum-, heim-, it(a)-, mittil(a)-, mitti(n)-, skif-, uuîn-, uuunnigart; Abl. gartâri; gartlîh.
gart3 st. m., mhd. Lexer gart; as. gard, mnd. gart, mnl. gaert; ae. geard; an. garðr; got. gards. — Graff IV, 250. cart: nom. sg. H 26,4,1; dat. sg. -]e S 250,19 (B); acc. sg. -] Gl 2,657,24; nom. pl. -]a 308,28 (Rb); acc. pl. -]a 1,389,9 (Rb). — gart: nom. sg. Gl 1,631,59 (M); dat. sg. -]e Gl 1,631,57 (M, 6 Hss.); nom. pl. -]a 2,279,56 (M, 2 Hss.). — garthe: dat. sg. Gl 1,631,58 (M). Verschrieben: parte: dat. sg. Gl 1,631,59 (M). 1) Rundtanz, Reigen, Chortanz: za leittanne carta [cumque videritis filias Silo ad ducendos] choros [ex more procedere, Jud. 21,21] Gl 1,389,9. in garte [ornaberis (sc. virgo Israel) tympanis tuis, et egredieris in] choro [ludentium, Jer. 31,4] 631,57. 2) tanzende und singende Schar, Chor: engilo garta [regem vero natum angelus nuntiat, eiusque voci angelorum] chori [concinunt, Greg., Hom. I,8 p. 1 462] Gl 2,279,56. 308,28. cart [illa] chorum [simulans euhantis orgia circum ducebat Phrygias, Verg., A. VI,517] 657,24. kemahhon carte nec praesumat (der zu spät Kommende) sociari choro psallentium S 250,19. 3) Schar der Apostel: thih tiurlicher potono cart ... lobot heri te gloriosus apostolorum chorus ... laudat exercitus H 26,4,1.
gartago Gl 3,309,64 s. AWB garthago. |
| gart1
| | 1) Stachel, Treibstecken, Stachelstock zum Antreiben der Zugtiere (vgl. Heyne, Hausalt. 2,44): gart stimulus Gl 1,32,11. garte [retusae ... erant acies vomerum, et ligonum, et tridentum ... usque ad] stimulum (6 Hss. | | 2) bildl.: der Stachel: | | | a) des geistigen Ansporns, der Anregung: garte [(Paulus) illum (den Titus)] stimulo [impellere nititur, hunc (den Thimoteus) freno moderatur, Greg., Cura 3,16 p. 57] Gl 2,190,31. 233,44. carta [ | | | b) der körperlichen und seelischen Qualen, der Begierden und Triebe: gart [ne magnitudo revelationum extollat me, datus est mihi] stimulus [carnis meae angelus satanae, qui me colaphizet, 2. Cor. 12,7] Gl 1,809,63, | | 3) Spitze des Lichtstrahles: carta [oppositus ... radiorum] spicula [nimbus igne repercusso mentitos spargit in orbes, Prud., Ham. 87] Gl 2,405,46. | | gart2
| | 1) eingehegtes Grundstück, umfriedeter Platz; Garten (vgl. Idg. et. Wb. I,442. 444; Walde- Hofmann I,660): gart hortus Gl 3,117,5. eno ni gisah ih thih in themo garte mit imo ? nonne ego te vidi | | 2) Umhegung, Kreis: denne stet dar umpi engilo menigi, guotero gomono: gart ist so mihhil S 71,88. | | gart3
| | 1) Rundtanz, Reigen, Chortanz: za leittanne carta [cumque videritis filias Silo ad ducendos] choros [ex more procedere, Jud. 21,21] Gl 1,389,9. in garte [ornaberis (sc. virgo Israel) tympanis tuis, et egredieris | | 2) tanzende und singende Schar, Chor: engilo garta [regem vero natum angelus nuntiat, eiusque voci angelorum] chori [concinunt, Greg., Hom. I,8 p. 1 462] Gl 2,279,56. 308,28. cart [illa] chorum [simulans | | 3) Schar der Apostel: thih tiurlicher potono cart ... lobot heri te gloriosus apostolorum chorus ... laudat exercitus H 26,4,1. |
|