| - hamur
- hamustra, st. f.
- hamustro, sw. m.
- han
- han.
- hán, ae. f.
- hân
- hana-
- hanaf, st. m.
- hanafîn, adj.
- hanafsâmo, sw. m.
- hanafuoz, st. m.
- hanafuuurz, st. f.
- hanakrât, st. f.
- hanakrût, st. n.
- hanap
- hanap
- hancho
- hancpoz
- handdualla
- handflitid
- handorn
- handtaflîc, and. adj.
- hanegegun
- hanenbein, st. n.
- hanenbere, mhd. st. n.
- hanenfuoz, st. m.
- hanenkamb, st. m.
- hanenkopfe, mhd. sw. m.
- hanenora
- hanenuuurz, st. f.
- hanenwurze, mhd. st. sw. f.
- haneshoubet, mhd. st. n.
- hanfane
- hanfest
- hanfs
- -hang
- hangalîn, adj.
- hangboum
- hangên, sw. v.
- furi-hangên, sw. v.
- gi-hangên, sw. v.
- ir-hangên, sw. v.
- nidar-hangên, sw. v.
- hangenbere
- hangênto, adv.
- hangilla, sw. f.
- hangon, as. sw. v.
- hanhe
- hanhoubet, mhd. st. n.
- hanif
- hanigas
- hanisora
- hanit
- hankamp, mhd. st. m.
- hanminze, mhd. st. oder sw. f.
- hano, sw. m.
- hanoberi, as. st. n.
- hanof
- hanora
- hanphir
- hansa, st. f.
- hanscun
- hant, st. f.
- hantabalun
- hantag, adj.
- hantîg, adj.
- hantagî, st.f.
- hantigî, st.f.
- hantago, adv.
- gi-hantago, adv.
- hant(a)lam, adj.
- hantalôn, sw. v.
- gi-hantalôn, sw. v.
- hantalôs, adj.
- hantalunga, st. f.
- hant(a)slag, st. m.
- hant(a)slagôn, sw. v.
- hantbreita, st.
- hantdelle
- hantdrouch
- hantdroue
- drovch
- hantthrûh, st. f.
- hantduhella
- hantduuehillū
- hantdvella
- hantthuuahala, st. f.
- hantthuuahila, st. sw. f.
- hantthuuing, st. m.
- hantthuuinga, st. sw.?
- hantella
- hantfa..
- hantfāc
- hantfact
- hantfanh
- hantfano, sw. m.
- hantfaz, st. n.
- hantfesta
- hantfestî(n), st. f.
- hantfol, st. f.
- hantfrestinunga
- hantfrîî, st. f.
- hantfrîo, sw. m.
- hantgemehele
- hantgengo, sw. m.
- hantgimahali, st. n.
- hantgiscrib, st. n.
- -hantgreiflîh
- gi-hantgreifôn, sw. v.
- hantgrif, st. m.
- gi-hantgriffôn, sw. v.
- hanthaba, st. sw. f.
- hanthaboht(i), adj.
- hanthaft, adj.
- hantheizzom
- hanthenge, mnd. st. n. oder f.?
- hanthotun
- hantîg
- hantiga
- hantigî
- hantile
- hantilla
- hantirhon
- hantkar, st. n.
- hantkunni, st. n.
- hantlamer
- hantlâz1, st. m.
- hantlâz2, st. m.
- -hantlîh
- hantlôn, st. m. oder n.
- hantmâl, st. n.
- hantmâli, st. n.
- hantmâzi, adj.
- hantnemunga, st. f.
- gi-hanto, adv.
- gi-hantôn, sw. v.
- -hantôn
- hantprahti
- hant re..
- gi-hantreihhen, sw. v.
- hantreihhida, st. f.
- gi-hantreihhida, st. f.
- hantreiti
- hantros, st. n.
- hantruh
- hantruwen
- hantsam, adj.
- hantschla
- hantsco
- hantscuoh, st. m.
- hantscuth
- hantslag
- hantslagôdî, st. f.
- hantslagôn
- hantslagunga, st. f.
- hantstarc, adj.
- hantsterkî, st. f.
- hantstiura, st. f.
- hantsuht, st. f.
- hantsuo
- hanttabula
- hanttavala, sw. f.
- hanttabula, sw. f.
- hanttafla, sw. f.
- hanttât, st. f.
- hantthvela
- hanttuâlon
- hanttuela
- hanttuele
- hanttuoh, st. n.
- hanttwenk
- hantuala
- antuuerachæs
- hantwehel
- hantwel
- hantwela
- hantuuerc, st. n.
- hantwic
- hantwinc
- hantwinch
- hantwinga
- hantzam, adj.
- hantzugiling, st. m.
- hanuf
- hanun
- hanup
- hanvuz
- hanvvz
- hanwurz, mhd. st. f.
- haoh(-)
- haohon
- haolohter
- ..hapan
- hape
- hap&unt
- hapo
- hapoh
- happa
- happia
| | hamur s. AWB hamar.
hamustra st. f.; as. hamustra (s. u.). — Graff IV, 954 s. v. hamastro. Nur im Nom. Sing. [Bd. 4, Sp. 669] ham-ustra: Gl 3,687,8. [Wa 107,33 (Straßb. Gl., 10. oder 11. Jh.)]; -astra: Gl 3,474,15 (13. Jh.); -estra: 721,20 (Berl. Lat. fol. 735, 13. Jh.; vgl. Nd. Wort 16,99,385); -stra: 4,51,37 (Sal. a 1, 2 Hss.); am-ustra: 203,9 (sem. Trev., 11./12. Jh.); -stra: 2,627,55. Wohl verschrieben: hamelstre: Gl 3,366,40 (Jd); oder Nebenform? Vgl. Grimm, DWb. IV,2,322 s. v. hamster. Kornwurm: amstra i. angar (dies von 2. Hand) [populatque ingentem farris acervom] curculio [Verg., G. I,186] Gl 2,627,55. [hamustra gurgulio [dicitur, quia paene nihil aliud est, nisi guttur, Is., Et. XII,8,17 p. 472] Wa 107,33.] hamelstre gurgulio Gl 3,366,40. 687,8. 721,20 (vgl. Nd. Wort 16,99,385). 4,203,9. engirinch ł hamstra gurgulio 51,37; hierher wohl auch: hamastra gurgulio bestiola 3,474,15; nach Palander, Tiern. S. 75, sei der Hamster gemeint, aber bestiola kann durchaus allgem. ‘Tierchen’ sein: curculio et reliquae bestiolae, quae frumento solent nocere, Georges, Handwb.9 1,818; vgl. auch Mlat. Wb. 1,1457 f. Vgl. hamustro.
hamustro sw. m., mhd. nhd. Lexer hamster (beide in and. Bed.); mnd. hāmester. — Graff IV,954. Nur im Nom. Sing. ham-ustro: Gl 2,700,29; -astro: 365,26. 521,37; -estro: 551,25; -istro: 521,37. 3,443,38; -ster: 3,25,33 (14. Jh.; -ts). Verstümmelt: ..mestro: Gl 2,571,63 (l. hamestro, Steinm.). Kornwurm: gurgulio ... est uermis in caseo nascens. dicitur etiam reptile: hamastro (über reptile) quod segetvm radices comedit [zu: curculio, Phocae ars 413,8] Gl 2,365,26. hamistro [(metuit) ne congestum populetur acervum] gurgulio [Prud., Symm. II, 1054] 521,37. 571,63. engerlinc. hamestro gurgulio [ebda.] 551,25. hamustro [inventusque cavis bufo et quae plurima terrae] monstra [ferunt, populatque ingentem farris acervom curculio, Verg., G. I,186] 700,29 (semant. Lemma ist curculio, das in der Hs. auch mit angor glossiert wird). hamistro gurgulio 3,443,38; zum falschen Lemma geraten ist: hamster onocratalus 25,33 (1 Hs., 14. Jh.; gegen horotûbil, -tûhhil, -tumil u. a. in 30 weiteren Hss.). Vgl. hamustra.
han Gl 4,67,28 s. AWB hanafuoz.
han. S 362,21 s. AWB hant.
[hán ae. f.; an. hein ‘Wetzstein’. han: nom. sg. Gl 2,141 Anm. 17 (Leipzig Rep. II. 6, 9. Jh.). Die Glosse steht als Randgl. ohne Verweisungszeichen neben inciderunt des Textes: [de his, qui in plurimas nuptias inciderunt, et tempus quidem praefinitum manifestum est, Conc. Neocaes. III p. 122]. Frank, Glossen S. 58 f. bezieht hán, das nach Ausweis von Hall S. 145, Holthausen, Ae. et. Wb. S. 149 u. Bosw.-T., Suppl. S. 506 ‘Grenzstein’ bedeutet, vermutungsweise auf tempus praefinitum ‘im voraus begrenzte Zeit’ (sc. der Buße), doch bleibt diese Deutung unsicher. Das Ahd. Gl.-Wb. S. 252 b stellt keinen Bezug zum lat. Text her, sondern setzt nach den ae. Wbb. die Bed. ‘Grenzstein’ an.]
hân s. AWB habên.
hana- s. auch ana-.
hanaf st. m., mhd. Lexer hanef, hanf, nhd. DWB hanf; as. hanup, mnd. hanp, hennep, mnl. hennep; ae. hænep; an. hampr. — Graff IV,961 f. hanaf: nom. sg. Gl 3,495,29. 573,37 (2 Hss., davon 1 Hs. -f). 4,227,7; gen. sg. -]fes 263,26; dat. sg. -]e 2,620,18 (Wien 2171, 9. Jh.); acc. sg. -] 361,35. 727,31 [Bd. 4, Sp. 670] (Jh); dat. pl. -]on 1,551,28 (M); hanafh: nom. sg. 3,578,12; hanuf: dass. 513,47 (Sg 292, 10. Jh.). 573,37 (3 Hss., darunter Sg 299, 9./10. Jh., 1 Hs. -f). 5,42,1 (Trier 40, 10. Jh.); hanof: dass. 3,228,52 (SH a 2, 2 Hss.). 513,47. 573,38; hanef: dass. 228,52 (SH a 2, 2 Hss.). 241,29 (SH a 2, 3 Hss.). 375,53 (Jd). 389,45 (-f nicht ganz sicher). 477,15 (2 Hss.). 479,32 (2 Hss.). 486,31. 603,21. 693,42. 4,357,21. 361,1. 363,25; haneph: dass. 3,569,9; hanif: dass. 241,30 (SH a 2). 269,8 (SH b). 276,45 (SH b, 2 Hss.). 294,47 (SH d). 314,41 (SH e). 331,56 (SH g, 3 Hss.). 348,41 (SH h). 403,49 (Hildeg., 2 Hss.). 519,13. 539,57 (2 Hss.). 552,59 (2 Hss.). 575,1. 49. 583,25. 584,34. 679,57. 699,2; haniph: dass. 324,44 (SH f). 4,168,21 (Sal. d); hanf: dass. 2,39,5. 3,228,53 (SH a 2). 358,22. Hbr. I,326,165 (SH A). Add. II,101,5. 105,14; hanph: dass. Gl 3,579, 26; hamph: dass. 515,7; anif: dass. 297,6 (SH d). — hanap: nom. sg. Gl 3,719,20 (Berl. Lat. fol. 735, 13. Jh.); hanup: dass. 4,198,18 (sem. Trev., 11./12. Jh.). 5,42,31 (Trier 40, 10. Jh.). Verschrieben: chanafa: dat. sg. Gl 1,554,13 (S. Paul XXV d/82, 9./10. Jh., l. hanafa, Steinm.); hanol: nom. sg. 3,479,23 (2 Hss., l. hanof, Steinm.); haipf: dass. 269,8 (SH b); aniz: dass. 51,10 (wohl verschr. aus anif); unter Einfluß des lat. Lemmas hannave: hamfe (oder hanife): dass. 276,45 (SH b; vgl. Hbr. II, 566,38). 1) Hanf als Pflanze, Canabis sativa L. (vgl. Marzell, Wb. 1, 775 ff.): hanafe cannabae [ohne Kontext] Gl 2,620,18. hanef can(n)abis, -pis (Hss. auch canop(i)s) 3,358,22. 375,53. 486,31. 569,9. 603,21 (1 Hs. canaba). 719,20. can(n)abus (Hss. auch -pus, -pum) 479,32. 539,57. 552,59. 575,49. 4,357,21 (Hs. canebus). can(n)avus 3,495,29. 4,227,7. canafum 3,584,34. cannabus ł canniva 269,8. cannafa ł iva ł canniva 679,57; can(n)iva 51,10. 228,52. 297,6. 314,41. 331,56. 479,23. 515,7. 573,37. 578,12. 583,25. coniva 513,47. 519,13. 575,1. 5,42,31. Add. II,101,5. canniva ł canapus Gl 3,579,26. caniperus (Mischung aus caniva u. iuniperus, Steinm.) 4,363,15; agra 3,477,15. agre ł canape 294,47. agra i. canabus 4,361,1. 5,42,1. aseruz (lingua ignota) 3,403,49; hierher wohl auch: verbena herba quam dicimus hanaf [zu: velati limo et verbena tempora vincti, Verg., A. XII, 120] 2,727,31. 2) Hanffaser, Gespinst aus Hanf, Hanfstrick, Hanfschnur: hanafon [comae capitis tui, sicut purpura regis vincta] canalibus (Hs. canabibus) [Cant. 7,5] Gl 1,551,28. hanafa [ibunt directe emissiones fulgurum, et tamquam] a bene (Hs. habene) [curvato arcu nubium exterminabuntur, et ad certum locum insilient, Sap. 5,22] 554,13 (1 Hs. senauua). hanf [littoris ille sinus ad] carbasa (Randgl. haec carbasus) [nostra paravit, Ar., Ep. ad Vig. 13] 2,39,5. cannabe torta fulto quod hanaf dicunt [zu: tibi torta cannabe fulto coena sit in transtro? Pers. 5,146] 361,35. hanaffes [qui rupit vincula, quo modo si rumpat quis filum de] stuppae (Hs. stuppa, canabi) [tortum putamine, Jud. 16,9] 4,263,26 (vgl. Anm.). hanef hekele werve canops lacena pensum 3,389,45. hanf canapum a similitudine cannae Hbr. I,326,165 (im Abschn. De laneis vestimentis). 3) Glossenwort (in alphabetischen Glossaren): hanef hannave Gl 3,241,29. 276,45. canniva 348,41. 699,2. cannabum 693,42. 4,168,21 (Hs. chana-). cannavium 198,18. canaps Add. II,105,14. Abl. hanafîn.
hanafîn adj., mhd. Lexer henfîn, nhd. DWB hanfen, DWB hänfen; mnd. hennepen. — Graff IV,962. hanafiner: nom. sg. m. Gl 4,227,8; hanaphiniu: acc. pl. n. 2,649,4 (i d. Endg. von zweiter Hand hineinkorr.). aus Hanf, hänfen: hanaphiniu stuppea [vin- [Bd. 4, Sp. 671] cula collo (des Trojanischen Pferdes) intendunt, Verg., A. II,236] Gl 2,649,4. hanafiner cannavineus 4, 227,8.
hanafsâmo sw. m., mhd. Lexer hanefsâme, nhd. hanfsamen. — Graff VI,56. hanof-samo: nom. sg. Gl 3,602,38 (Würzb. Mp. th. f. 146, 10. oder 10./11. Jh.; Hs. getrennt geschr., vgl. Beitr. (Halle) 85, 88). Hanfsamen: cannabae (Hs. canape) semen. |
| hanaf
| | 1) Hanf als Pflanze, Canabis sativa L. (vgl. Marzell, Wb. 1, 775 ff.): hanafe cannabae [ohne Kontext] Gl 2,620,18. hanef can(n)abis, -pis (Hss. auch canop | | 2) Hanffaser, Gespinst aus Hanf, Hanfstrick, Hanfschnur: hanafon [comae capitis tui, sicut purpura regis vincta] canalibus (Hs. canabibus) [Cant. 7,5] Gl 1,551,28. hanafa [ibunt directe emissiones | | 3) Glossenwort (in alphabetischen Glossaren): hanef hannave Gl 3,241,29. 276,45. canniva 348,41. 699,2. cannabum 693,42. 4,168,21 (Hs. chana-). cannavium 198,18. canaps Add. II,105,14. |
|