| - Esrom
- essa1, st. f.
- essa2, st. f.
- esscheyn
- essela
- essi, st. n.
- este
- estichn, mhd. st. n.
- estrh, st. m.
- estrhhôn
- estrhhen
- esunga
- et
- et
- eta-
- etan
- etar, st. m.
- ete-
- etenuilo
- eter
- eter-
- etes-
- eth
- eth
- Ethan
- &harhuanne
- ethas
- ethas-
- &hemilo
- ethes-
- ethes in
- ethesuualih
- ethes uuenio
- Etheus
- ethi-
- ethihero
- ethin
- ethis-
- ..ethiu
- etho
- &ho
- ethuuetheremo
- eti-
- etige
- etis-
- Etisa
- etmal
- etnimeg| nenem ...
- &o
- etoni
- Etrusci
- etsuaz
- etta-
- ettanfilu, indecl. n. u. adv.
- ettar
- ettar-
- ettaraga
- ettas-
- ette-
- etten-
- ettes-
- etthes-
- etti-
- ettis-
- ettlchetirhus
- etto
- Etzo
- Euagrio
- Euander
- euang-
- euanglo
- euansehsih
- euari
- Eubo
- eudechs
- euelles
- euen-
- euena
- Euenghuson
- euermeister
- euertze
- Eufrata
- euido
- euilih
- euin-
- euisrechil
- eule
- eulih
- euo
- euoh
- Euripides
- eusago
- eutho
- euuarte
- euue
- euuerdere
- euui ..
- euui ..
- euui ..
- euuiht
- euuin
- euuirdige
- euust
- euuueriu
- Eva
- evangêliâri1, st. m.
- evangêliâri, st. n.
- euuangêliâri2, st. n.
- evangêlio, sw. m.
- euuangêlio, sw. m.
- evangêlisc, adj.
- evangelist, st. m.
- euuangelist, st. m.
- evan[h]lôteri, and. st. m.
- evanweldig, and. adj.
- even-
- evenîn, as. adj.
- Eveus
- evina, st. f.
- evvi
- êuua1, st.
- êuuî, st. f.
- êuua2, st. sw. f.
- ewanieliere
- êuuart, st. m.
- êuuartin, st. f.
- êuuarto, sw. m.
- êouuarto, sw. m.
- êuuarttuom, st. n.
- êuuarttuomlîh, adj.
- êuuaskeffin, st. m.
- êuuascrift, st. f.
- eweder-
- ewedermo
- êuuen, sw. v.
- êuuên, sw. v.
- êuuî
- euuida, st. f.
- êuuida, st. f.
- euuidehsa
- êuuîg, adj.
- êuugheit, st. f.
- êuuglîhho, adv.
- êuuglîhhûn, adv.
- êuuîgo, adv.
- ewikleigs
- êwiclich, mhd. adj.
- euuilendi, st. n.
- êuuilîh
- êuuîn, adj.
- êuuîn, st. f.
- êuunîg, adj.
- êuungî, st. f.
- ewirdiglichen
- êuuisago, sw. m.
- êuuisc, adj.
- euuisclîh, adj.
- euuist, st. m.
- ouuuist, st. m.
- euuit, st. n.
- ewl
- -a
- êuuo, sw. m.
- êuuûnlêreri, st. m.
- exe
- exiskon
- extigen
- extupra
- eyb
- eybinholtz
- eysz
- ez
- ez
- ezan
- ezaruurz
- ezbil
- Ezechias
- Ezechiel
- ezen
- ezich
- ezih
- ezih-
- ezisg
- ezesg
- elich, mhd. adj.
- ezschelch
- ezustaful
- ezza, st.
- ezzan, st. v.
- gi-ezzan, st. v.
- ir-ezzan, st. v.
- samant-ezzan, st. v.
- umbi-ezzan, st. v.
- ezzan, st. n.
- ezzch
- ezzen, sw. v.
- fir-ezzen, sw. v.
- ezzi, st. m.
- ezzi
- ezzh, st. m.
| | Esrom s. Eigennamen.
essa1 st. f., mhd. nhd. esse; mnl. esse; vgl. mnd. ēse, esse, esche, asche. — Graff I, 481. ess-: nom. sg. -a Gl 1,628,13 (M, 12 Hss.). 2,470,64 (2 Hss.). 519,26. 550,15. 595,30. 3,122,6 (SH A, 5 Hss.). 192,47 (SH B). 397,61 (Hildeg., 2 Hss.). 4,168,55. 280,15 (M). 5,10,6 (M). Festschr. Leid. S. 96; -e Gl 3,122,4 (SH A, 3 Hss.). 192,48 (SH B); -] 324,23 (SH f); dat. sg. -o 1,538,32 (M, 5 Hss.); -a 33 (M, 4 Hss., oder nom.?). 4,276,26 (M, oder nom.?); -e 1,538,34 (M, 2 Hss., oder nom.?); -] 5,7,47 (M, 14. Jh., oder nom.?); dat. pl. -on 2,481,63; esca: nom. sg. 4,280,44 (Oxf. Laud. lat. 14, 13. Jh.); esze: dass. ebda. (Leipzig Paulinus 107, 14./15. Jh.); esa: dass. 22 (Leiden 191 E, 12. Jh., Leipzig Paulinus 106, 13. Jh.); ēē: dass. 214,16 (Würzb., Mp. th. 4° 60, 12. Jh.; Steinm. liest esse). eissa: nom. sg. Gl 3,695,35 (Straßb. A 157, 12. Jh.). æsse: dat. sg. Gl 1,538,34 (M, clm 6217, 13./14. Jh., oder nom.?); æshe: nom. sg. 628,16 (M, clm 6217, 13./ 14. Jh.). Verlesen: rem: nom. sg. Gl 4,214,16 (Wien 804, 12. Jh.; ēē = esse der Parallelhs. ist als rē verlesen und falsch aufgelöst, vgl. Steinm. z. St.). Schmelzofen, Feuerstätte des Metallarbeiters, des Münzers, Schmiedes, Erzgießers: esso [quomodo probatur in] conflatorio [argentum, et in fornace aurum: sic probatur homo ore laudantis, Prov. 27,21] Gl 1,538,32. 4,276,26. 5,7,47. essa in smiddo sufflatorium in igne [zu: defecit sufflatorium, in igne consumptum est plumbum, frustra conflavit conflator, Jer. 6,29] 1,628, 13 (2 Hss., 10 Hss. nur essa, 1 Hs. wæl). Festschr. Leid. S. 96. essa sufflatorium [ebda.] Gl 4,280,15. 22 (4 Hss., davon 1 Hs. sufflatoriū dulcis pāis de simila). 5,10,6. herdi essa [decoquat in massam fervens] strictura [securem rursus et ad proprium restillet vena metallum, Prud., Symm. II, 286] 2,470,64. essa strictura (Hss. auch structura, vgl. La. d. Ausg.) [ebda.] 519,26. 550,15 (strictura in structura vom Glossator geändert, vgl. Beitr. 73,204). 595,30. den esson [(Mentor und Phidias) fabri deorum vel parentes numi- [Bd. 3, Sp. 441] num: qui si] caminis [institissent segnius, non esset ullus Iuppiter conflatilis, Prud., P. Rom. (X) 294] 481, 63. esse conflatorium vel sufflatorium 3,122,4 (im Abschn. De instrumentis fabrilibus). 192,47 (im Abschn. De fabris ferrariis). conflatorium 324,23. 4,168,55. 214,16. sufflatorium 3,695,35. scaun 397,61 (Hildeg.).
essa2 st. f.; aus lat. assis ‘Münze’, vgl. Franz S. 34. ess-: nom. sg. -a Gl 4,79,4 (Sal. a 1, 2 Hss., 12. Jh.). 151,18 (Sal. c, 13. Jh.); -e 79,4 (Sal. a 1, clm 22 201, 12. Jh.; das zweite e aus a korr., Steinm. z. St.). Hierher vielleicht auch: essa: nom. sg. Gl 1,591,30 (Stuttg., Theol. et phil. fol. 218, 12. Jh.); vgl. u. 2. 1) kleines Gewicht, kleine Münze: essa mina Gl 4,79,4. 151,18. 2) Unsicher: onus latine essa massa [zu: auferetur onus eius de humero tuo, Is. 10,27] Gl 1,591,30 (vgl. 4,617,42); ist essa Vok.-Übers. zu lat. massa (im Glossenkontext hebr.) mit der Bed. Masse, bes. von Metallen, auch vom Gold (vgl. Georges, Handwb. s. v.), so daß auch an ein Gewicht, eine Münze gedacht ist? Vgl. essi.
esscheyn Gl 3,40,16 s. AWB eskîn.
essela in helze vel essela capula Gl 3,640,4/5 (clm 14 584, 14. Jh.; 1 Hs. nur helza, 1 nur helzo), ungedeutet.
essi st. n., mhd. esse, nhd. esse, es, DWB as; vgl. an. áss; aus lat. assis. — Graff I, 481. ess-: nom. sg. -i Gl 3,162,27 (SH A, 3 Hss.). 216,54 (SH B); -e 162,27 (SH A, 2 Hss.). die Eins, das As auf den Würfeln beim Würfelspiel: esse unio vel canis (vgl. Georges, Handwb. s. v.: ‘der unglückliche Wurf, wenn alle Würfel eine gleiche Zahl Augen zeigen, der Hundswurf’) Gl 3,162,27 (im Abschn. Numeri tesserorum). wurfilsteina essi ds tesserae vel lepusculi unio vel canis binio 216,54 (im Abschn. De lusu alearum). Vgl. essa2.
este Gl 4,506,9 s. AWB thosto.
estichn mhd. st. n., nhd. ästchen. estichen: nom. pl. Gl 3,92,27 (SH A, Darmst. 6, 13. Jh.). Ästchen, Zweiglein: riser ł estichen ramusculi.
estrh st. m., mhd. estrch, esterch, nhd. DWB estrich; mnd. esterk, mnl. estric; aus lat. astracum, astricum. — Graff I, 502 s. v. astrih. ast-rih: nom. sg. Gl 1,288,17 (Rd); acc. sg. 493,18 (Rf); -rich-: gen. sg. -es 2,27,5; acc. pl. -a 528,61; -erich-: dat. sg. -e Np 118 D, 25; acc. pl. -a Nc 703,10 [23,9]. est-rih: nom. sg. Gl 1,288,17 (Jb). 3,359,7; -rich: dass. 1,359,38 (M, 13./14. Jh.; lat. abl.). 362,25 (Jd). 3,129,17 (SH A, 2 Hss.). 326,51 (SH f). 4,84,55 (Sal. a 1). 258,20 (2 Hss.); gen. sg. -]es 2,27,5. 771,13; dat. sg. -]e Npw 118 D, 25 (2); -] Gl 5,5,1 (M, 14. Jh.; oder nom.?); -rihc: nom. sg. 3,660,28; -ric: dass. 129,18 (SH A, Trier 31, 13. Jh.). 4,258,20 (Leiden 191 E, 12. Jh., Oxf. Laud. lat. 14, 13. Jh.); -erih: dass. 3,631,17; -erich: dass. 129,16 (SH A). 253,35 (SH a 2, 2 Hss.); -erihc: dass. 180,35 (SH B); -irich: dass. 1,359,37 (M, 12. Jh.; lat. abl.). 3,129,16 (SH A); -iric: dass. 4,169,9 (Sal. d); esdrih: dass. 2,739,13 = Wa 79,19. — hesderich: nom. sg. Gl 3,393,66 (Hildeg.). Verschrieben: esdri: nom. sg. Gl 2,739,13 (Sg 292, 10. Jh.); ehsdrhi: dass. 740,5 (ebda.). 1) planierter Fußboden, Estrich, gepflasterter Grund: astrih erin [assumetque aquam sanctam in vase fictili, et pauxillum terrae de] pavimento (Hs. pavimentum) [tabernaculi mittet in eam, Num. 5,17] [Bd. 3, Sp. 442] Gl 1,288,17. phlastir ł estirih pavimento [ebda.] 359,37 (2 Hss., 4 weitere nur phlastar). estrih pavimentum [zu ebda.] 362,25. 4,258,20. astrih [lectuli quoque aurei et argentei, super] pavimentum [smaragdino et pario stratum lapide, dispositi erant, Esth. 1,6] 1,493,18. astriches (Parallelhs. herdes estriches) [Vok.-Übers. zu: transferor ad niveas Petri ... caulas, et fruor optati iam statione] soli [Ar., Ep. ad Vig. 12] 2,27,5. herdes estriches soli [ebda.] 771,13. ehsdrhi blastar [Vok.-Übers. zu: in lignis autem et] caemento (Hs. caementum) [valde cognitus sum, Acta apost. 697] 740,5 (Parallelhs. nur phlastar, Hs. balstar). estrih [et aedificavit parietes domus intrinsecus, tabulatis cedrinis, a] pavimento [domus usque ad summitatem parietum, 3. Reg. 6,15] 5,5,1. esterich pavimentum 3,129,16. 180,35. 253,35. 326,51. 359,7. 631,17. 4,84,55. stirpheniz pavimentum 3,393,66 (Hildeg.). estrihc ł phlaster pavimentum 660,28. phylaster estiric caementum 4,169,9 (zu o. Gl 2,740, 5 ?). in sumelichen (sc. steten) funden sie ... fore alti fermulite astericha crepidasque [vgl. i. pavimenta, Rem.] situ murcidas . i. marcidas ... repererunt Nc 703,10 [23,9]; — im Bild: astricha [interius (sc. templo mentis) spargit] sola [picta rubenti flore pudicitiae pudor almus, Prud., Symm. II, 252] Gl 2,528,61. 2) (flacher, ebener) Erdboden: esdrich [prostrati igitur in] pavimento (Hs. pavimentum) [, clamabant, Act. apost. 473] Gl 2,739,13 = Wa 79,19. demo asteriche hafteta zuo min sela adhaesit pavimento anima mea NpNpw 118 D,25, ähnl. Npw ebda. (Np pavimento). Vgl. Frings, Germ. Rom. I, 178 ff., II, 102 f. Abl. estrhhôn.
estrhhôn (oder -en? So Raven I, 36) sw. v., mhd. Lexer esterîchen, Lexer estrichen; mnl. estricken; vgl. mnd. esteren. — Graff I, 502. ge-estrichet: part. prt. Gl 3,415,30 (Hd.). etw. mit Estrich versehen, fest planieren: stratas.
esunga Beitr. 73,235,21 s. zessunga. |
| |