Wörterbuchnetz
Althochdeutsches Wörterbuch Bibliographische AngabenLogo SAW
 
fetirenkind bis fezcetragela (Bd. 3, Sp. 787 bis 788)
Abschnitt zurück Abschnitt vor
Artikelverweis fetirenkind st. n.; mnd. vedder(en)kind.
uederen-kint: nom. sg. Gl 3,363,71 (Jd, 13. Jh.).
Kind des Vatersbruders, Bruderkind väterlicherseits, Cousin oder Cousine: patruelis.
 
Artikelverweis 
fetirensun (einmal vettersun) st. m., mhd. Lexer veternsun, nhd. vetter(n)sohn; mnd. veddernsne; afries. federansunu. — Graff III, 377 f. u. VI, 60.
fet-ir-in-sun: nom. sg. Gl 1,597,25/26 (M, 3 Hss., 1 Hs. f&-). 632,11 (M, 4 Hss., vgl. dazu 5,96,11, 2 Hss. f&-); dat. sg. -]e 597,24 (M, 2 Hss., f&-); -n-: nom. sg. 3,424,31; -er-in-: dass. 1,632,12 (M); -en-: dass. 13 (M, 2 Hss.). 3,176,29 (SH B); -n-: dass. 427,52; -r-in-: dass. 1,597,26 (M); dat. sg. -]e 24/25 (M, 2 Hss., davon 1 f&-). — uet-ir-in-sun: nom. sg. Gl 1,597,28 (M); -n-: dass. 3,66,65 (SH A, v-); -er-in-: dass. 1,632,14 (M). 3,66,64 (SH A, 3 Hss., 2 v-, 1 Hs. -svn); dat. sg. -]e 1,597,27 (M, v-); -en-: nom. sg. 632,14 (M, v-). 3,66,66 (SH A, 2 Hss., -ts-, 1 Hs. -svn).
fed-ir-en-sun: nom. sg. Gl 4,206,48; -er-: dass. 4,254, 11/12 (Vat. Pal. 288, 12. Jh.; als Randgl. neben offenbar verschr. fitirensun, s. u.). — ved-er-en-sun: nom. sg. Gl 3,715,38 (-er-); -r-en-: dass. 66,67 (SH A, u-).
vetts-sun: nom. sg. Gl 3,66,67 (SH A, clm 23 796, 15. Jh.).
Verschrieben: fettirrụ-sun: nom. sg. Gl 3,426,18 (Florenz XVI, 5, 13. Jh.); fitiren-sun: dass. 4,254,11 (Vat. Pal. 288, s. o. federensun); wohl auch: fetirun-sun: nom. sg. (oder acc. sg.?) 1,225,20 (Ra, nach Splett, Stud. S. 325 -u- für -i- verschr., wohl unter Einfluß von -sun).
Die getrennt geschriebenen Belege fetiren sun wurden hier mit zugeordnet (vgl. auch Ahd. Gl.-Wb. S. 149).
Sohn des Vatersbruders, Vetter: fetirunsun patruelis filium fratrum Gl 1,225,20. fetirinsun [Hanameel ...] patruelis [tuus, Jer. 32,7] 632,11. ueterinsvn patruelis 3,66,64. 176,29. 424,31. 426,18. 427,52. 715,38. 4,206,48; — patruelis hier alsgeistiger Verwandter, Freundaufgefaßt? (oder Vok.-Übers.?): fetirinsune [cantabo ... canticum] patruelis (Hs. patrueli) [mei vineae suae, Is. 5,1] 1,597,24; — Vok.-Übers.: fitirensun federensun (letzteres am Rande) [accepit autem Amram uxorem Iochabed] patruelem (Hs. patruelis) [suam, Ex. 6,20] 4,254,11 (vgl. Gl 1,287,27 unter fetiro).
 
Artikelverweis 
fetiro sw. m., mhd. veter(e), nhd. DWB vetter; mnd. vedder(e), mnl. vedder; afries. federia; ae. fædera. — Graff III, 377 f.
fat-aro: nom. sg. Gl 1,225,18 (K); -ureo: dass. ebda. (R); -er-: gen. sg. -in 1,287,27 (Jb); -err-: dass. -in ebda. (Rd); faro: nom. sg. 4,11,16 (Jc).
fet-ir-: nom. sg. -o Gl 1,225,18 (Ra). 342,11 (S. Paul XXV d/82, 9./10. Jh., f&-). 632,16 (M, 4 Hss., 2 davon f&-). 2,332,51 (lat. voc.); -] 1,632,17 (M, clm 17 403, 13. Jh.); -irr-: dass. -o 3,424,17 (Schlettst., 12. Jh.); -er-: dass. -o 1,632,17 (M). 3,176,28 (SH B). Nc 736,16 [69,18]; -e Gl 3,427,51; dat. pl. -ôn Nc 765,31/32 [112,10]. — phetso: nom. sg. Gl 5,38,3 (Glasgow S. 2.17, 13. Jh.; zu ph- für f- vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 166, doch könnte auch Kontamination mit pheterîn vorliegen). — uet-ir-: nom. sg. -o Gl 3,424,17; -i 662,41 (Innsbr. 711, 13. Jh.); -er-: dass. -o 66,61 (SH A, 4 Hss., 2 u-, 3 ts-). 250,17 (SH a 2, vets-); -e ebda. (SH a 2, vets-); [Bd. 3, Sp. 788] -] 1,632,17 (M, clm 22 201, 12. Jh., v-); -err-: dass. -o 3,66,62 (SH A; Eins. 171, 12. Jh., v-, zweites -r- übergeschr.). — vetts: nom. sg. Gl 3,66,63 (SH A, clm 23 796, 15. Jh.). — fethdero: nom. sg. Gl 3,390,34 (Hildeg., Berl. Lat. 4° 674, 13. Jh.). — fediro: nom. sg. Gl 4,206, 47. — ueder-: nom. sg. -o Gl 3,66,63 (SH A); -e 715,37 (v-); -] 363,63 (Jd).
Vgl. unter fetirensun auch einige getrennt geschriebene Belege.
Vatersbruder, Oheim väterlicherseits: fataro patruus frater patris Gl 1,225,18 (KRa). patruus ebda. (R). 3,66,61. 176,28. 250,17. 363,63. 424,17. 427,51. 662,41. 715,37. 4,206,47. fetiro patruus [zu: vocatis ... Misaele et Elisaphan filiis Oziel, patrui Aaron, Lev. 10,4] 1,342,11. fetiro patruus [zu: Hanameel filius patrui mei, Jer. 32,8] 632,16. fethdero peuors patruus 3,390,34 (Hildeg.). faro patruus [frater patris, CGL IV, 547,9] 4,11,16. einer der fiurgot uuanda er des prutegomen fetero ist . ter uuard tarageladot solus Pluton . quod patruus sponsi est convocatur Nc 736,16 [69,18]. sinen feteron Uulcano Neptuno Plutoni . ist er (Merkur) so gediene sic patruis servit honoribus 765,31/32 [112,10]; — hierher wohl auch: faterrin tohter [accepit ... Amram uxorem Iochabed] patruelem [suam, Ex. 6,20; nach Gen. 46,11 u. Num. 26,58. 59 ist sie Amrams Tante, Schwester des Vaters] Gl 1,287,27 (hier allgemein alsVerwandte väterlicherseitsgefaßt? Graff V, 380 setzt fetirentohter als Komp. an, ebso. Grimm, Dt. Gr. 22, 592); — übertr.: wohl auf den geistigen Verwandten, Freund: fetiro [in portis nostris omnia poma: nova et vetera] fratruelis [meus, servavi tibi, Hier. in Matth. 13,52 = Cant. 7,13, Vulgata dilecte mi] Gl 2,332,51 (vgl. Gl 1,597,24 s. v. fetirensun); — auf den Brautführer (als einen nahen männlichen Verwandten?): phetero paralimphus (l. paranymphus, vgl. Diefb., Gl. 412a) Gl 5,38,3 (s. Formenteil).
Komp. fetirenkind, -sun.
 
Artikelverweis 
fettach s. feddh.
 
Artikelverweis 
fettide Gl 3,620,50 s. AWB pheitidi.
 
Artikelverweis 
fettirrụ sun Gl 3,426,18 s. AWB fetirensun.
 
Artikelverweis 
feu Wa 20,3 (ABC) Runenname, = fihu (?) s. Eigennamen.
 
Artikelverweis 
feuht Gl 3,39,19 s. AWB fiuhta.
 
Artikelverweis 
feuuen, fouuuen sw. v. (vgl. Braune, Ahd. Gr.13 § 358 Anm. 3), mhd. Lexer vewen. — Graff III, 727.
geueutemo: part. prt. dat. sg. m. Nb 24,12 [27,4] (zum Ausfall des Vokals im Part. vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 475).
fovuita: 3. sg. prt. Gl 1,664,63 (M). — vouvit-: 3. sg. prt. -a Gl 1,664,61 (M, 3 Hss., 2 davon -vu-); -e 62 (M, 2 Hss. uow-); -i 63 (M, uouu-). — vovto: 3. sg. prt. Gl 1,664,64 (M, clm 22 201, 12. Jh.; zum Vokalausfall vgl. o.).
Wohl verschrieben: uoiuunta: 3. sg. prt. Gl 1,664,62 (M, Göttw. 103, 12. Jh.; n scheint in i radiert, so Steinm.).
sieben, fein verteilt ausstreuen: vouvita [attulerunt cinerem, et] cribravit [per totum templum coram rege, Dan. 14,13] Gl 1,664,61. ein bret ... daz uuas pezetet mit clesinemo puluere . chleino gemalnemo . unde gnoto geueutemo Nb 24,12 [27,4].
 
Artikelverweis 
feychel Gl 3,337,40 s. AWB fîhala.
 
Artikelverweis 
fezcetragela Gl 3,305,41 s. AWB fezitragala.

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort: