| - halhûs, st. n.
- hâli, adj.
- hâlî, st. f.
- halibe
- halifa
- hâlîgo, adv.
- hâlingûn, adv.
- halla, st. f.
- -hal(l)a
- hallingas
- halloc
- halm1, st. m.
- halm2, st. m.
- helmo, sw. m.?
- halmackus, st. f.
- halmax
- halmaxis
- hlme
- -halmo1
- -halmo2
- halmuuurf, st. m.
- haloftra
- halog-
- halôn, sw. v.
- holôn, sw. v.
- avur-gi-halôn, sw. v.
- gi-halôn, sw. v.
- gi-holôn, sw. v.
- ir-halôn, sw. v.
- ir-holôn, sw. v.
- ût-gi-halon, as. sw. v.
- uuidar-halôn, sw. v.
- uuidar-holôn, sw. v.
- zuo-halôn, sw. v.
- zuo-holôn, sw. v.
- zuo-gi-halôn, sw. v.
- zuo-gi-holôn, sw. v.
- halptonot
- halpuuili
- hals, st. m.
- -hals, adj.
- halsâdra, st. sw. f.
- halsalz
- halsannum
- halsâri, st. m.
- halsbant, st. n.
- halsbein, st. n.
- halsberg, st. m.
- halsberga, st. f.
- halsboug, st. m.
- halsbc
- halschilt
- halsthrûh, st. f.
- halsthuuing, st. m.
- halselwrz
- halsetha
- halsfano, sw. m.
- halsgar(a)uu, st. n.
- halsgold, st. n.
- halsgoldôn, sw. v.
- hâlscara, st. f.
- halsketinna, st. sw. f.
- halslac
- halslag
- halslach
- halsledir
- halslîn, st. m.
- halsnestilst
- halsôn, sw. v.
- bi-halsôn, sw. v.
- int-halsôn, sw. v.
- halsꝑga
- halsphul(u)uui, st. n.
- halspg
- halsring, st. m.
- halsslag, st. m.
- halsslagôn, sw. v.
- halssleggen, sw. v.
- halsslegilôn, sw. v.
- halsstric, st. m.
- halssuht, st. f.
- halsta
- halstan
- halsthí von
- halstrua
- halstun
- halstuoh, st. n.
- halsuht
- halsunga, st. f.
- bi-halsunga, st. f.
- halsuth
- halsuuerfôn, sw. v.
- halsuuer, st. f. oder n.
- hâlsuuert, st. n.
- halsyeta
- halszierida, st. f.
- halt, adv. comp.
- -halt, st. n.
- halta, sw.?
- bi-halta
- haltan, red. v.
- bi-haltan, red. v.
- fir-haltan, red. v.
- gi-haltan, red. v.
- inne-haltan, red. v.
- haltanî, st. f.
- fir-haltanî, st. f.
- gi-haltanî, st. f.
- gi-haltannissa, st. f.
- bi-haltannussi, st. n.
- haltant, st. m.
- bi-haltantlîhho, adv.
- bi-haltanto, adv.
- gi-haltanto, adv.
- haltâra, sw. f.
- haltâri, st. m.
- bi-haltâri, st. m.
- bi-halteri, st. m.
- haltere
- haltero
- halti
- bi-haltî, st. f.
- -haltî
- bi-haltida, st. f.
- fir-haltida, st. f.
- gi-haltida, st. f.
- -haltida
- -haltîg
- -haltgheit
- gi-haltgî, st. f.
- -haltgî
- -haltlîh
- bi-haltlîhho, adv.
- gi-haltnassî, st. f.
- gi-haltnussî, st. f.
- gi-haltnissî, st. f.
- bi-haltnessi, st. n.
- gi-haltnissa, st. f.
- gi-haltnussî
- halto, adv.
- -halto, sw. m.
- halton, as. andfrk. sw. v.
- halunga, st. f.
- halwert
- halz, adj.
- halzel
- ham, adj.
- hamal, adj.
- hamal, st. m.
- bi-hamalôn, sw. v.
- hamalscorro, sw. m.
- hamalstat, st. f.
- hamalungstat, st. f.
- hamar, st. m.
- hamarâri, st. m.
- hamarlî(n), st. n.
- hamarslag, st. m.
- hamarslagâri, st. m.
- hamarslagôn, sw. v.
- hambaħ
- hambuch
- hamelstre
- hamere
- hamf, adj.
- hamila, st. f.?
- hamma, st. sw. f.
- hammo, sw. m.
- hamo1, sw. m.
- hamo2, sw. m.
- hamph
- hamscara
- hamsel
- hamsela
- hamur
- hamustra, st. f.
- hamustro, sw. m.
- han
- han.
- hán, ae. f.
- hân
- hana-
- hanaf, st. m.
- hanafîn, adj.
- hanafsâmo, sw. m.
- hanafuoz, st. m.
- hanafuuurz, st. f.
- hanakrât, st. f.
- hanakrût, st. n.
- hanap
- hanap
- hancho
- hancpoz
- handdualla
- handflitid
- handorn
- handtaflîc, and. adj.
- hanegegun
- hanenbein, st. n.
- hanenbere, mhd. st. n.
- hanenfuoz, st. m.
| | halhûs st. n., nhd. dial. schwäb. hallhaus Fischer 3,1069. — Graff IV,850. 1055. hal-hus: nom. sg. Gl 1,418,15 (M, clm 4606, 12. Jh.). Siedehaus des Salzwerkes, Saline: [cum (David) reverteretur capta Syria in Valle] Salinarum (Hs. salina) [, caesis decem et octo millibus, 2. Reg. 8,13] (Vok.-Übers.? Hss. sonst salasutî, -sutil, sulza). Vgl. hal(a)salz.
hâli adj., mhd. hæle, hæl, nhd. hahl, hähl; an. háll; zur Etym. u. zu den unterschiedlichen Wurzeln von hāli ‘schlüpfrig, glatt’ und hāli ‘verhehlend’ vgl. Idg. et. Wb. 1,551 u. 553. — Graff IV,854 f. hal-: Grdf. -i Gl 1,631,3 (M, 5 Hss.). 3,116,60 (SH A, 3 Hss.); -e 1,631,4 (M). 3,407,77 (Hd.). 420,75 [Bd. 4, Sp. 629] (Hd.); -] 116,61 (SH A, 15. Jh.); dat. sg. n. -emo Nc 713,22 (-â-) [38,8]; acc. sg. m.? -in Gl 3, 116,61 (SH A, Trier 31, 13. Jh.); nom. pl. f. -en Nb 88,15 (-â-) [98,16]; acc. pl.? (oder dat.?) -en Gl 2,544,26; haller: nom. sg. m. Thoma, Glossen S. 26,24. hæle: Grdf. Gl 3,406,73 (Hd.). 407,76 (Hd.). 415,71 (Hd.); hele: dass. 1,631,5 (M, 12. Jh.). hlæn: dat. pl.? Gl 2,626,67 (clm 18 059, 11. Jh.; vgl. Velthuis S. 60; Korr. von 2. Hand). Verschrieben: uale: Grdf. Gl 1,631,4 (M). 1) glatt, schlüpfrig, glitschig: vom Boden: hali [propheta namque et sacerdos polluti sunt ... idcirco via eorum erit quasi] lubricum [in tenebris, Jer. 23,12] Gl 1,631,3. hali aestiva loca umbrosa. Lubricum dicitur non quod labitur, sed in quo labitur [Hbr. I,229, 396] 3,116,60, dazu auch: hæle lubricum 406,73. 407,77. 415,71 (-us). 420,75; vom Gestein: hlæn [illa (unda) cadens raucum per] levia [murmur saxa ciet, Verg., G. I,109] 2,626,67; — von der Schlange: sleffeger haller coluber dicitur serpens . quia colit umbras ł quia lubricus est [zu: fiat Dan coluber in via, Comm. in Gen. = Gen. 49,17] Thoma, Glossen S. 26, 24. 2) glatt, gleitend, vom Faden: halen [ipse (der Gott der Marcioniter) manu laqueos per] lubrica [fila reflexos in nodum revocat, Prud., Ham. 136] Gl 2,544, 26. 3) glatt, strähnig, vom (langen) geflochtenen Haar: undertane uuesen Apollini ... geziertemo mit laurinen houbetpendelen . unde mit halemo ioh reidemo fahse lubrico inplexoque crine redimito Nc 713, 22 [38,8]. 4) unbeständig, flüchtig: unstæte ł hæle lubricus Gl 3,407,76 (oder zu 1?). ube die halen . unde die uerloufenten geba dero Fortunę neuuarin si iam non essent caduca . et momentaria dona Fortunae Nb 88,15 [98,16]. Vgl. hâlî.
hâlî st. f.; vgl. mhd. hæle ‘Glätte, Schlüpfrigkeit’, nhd. dial. bair. schwäb. häle, kärntn. hâle; zum möglichen Zusammenhang von hâli und hâlî vgl. Schm., Bair. Wb. 2,1073 f. — Graff IV,854. hal-: nom. sg. -i Gl 3,297,37 (SH d). 315,3 (SH e); -e 332,36 (SH g, 3 Hss.). abschüssige, gefährliche Stelle: halda stli ł hali clivus crepido Gl 3,297,37. 315,3. 332,36. Vgl. hald, halda.
halibe Gl 2,203,74 s. AWB halb st. m.
halifa Gl 3,244,45 s. AWB harlufa.
hâlîgo adv.; vgl. mhd. hæle, hæl; mnd. hâl3. — Graff IV,844. haligo: Gl 2,503,1 (2 Hss., 11. Jh.). heimlich: [(der Prophet Jonas) tectam] latenter [vertit in Tharsos fugam, Prud., H.ieiun. (VII) 105]. Vgl. hâlingûn, ferner helan, hala.
hâlingûn adv., mhd. Lexer hælingen, nhd. DWB hehlingen; vgl. mnd. hêlinges; zum adverbialen Suffix -ingûn vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 407. — Graff IV,844. haling-: -un Gl 2,691,7 (Melk n. sign., 12. Jh.). O 1,17,42 (F); -on ebda. (PV). Unsicher, da Rasur: helingun: Gl 2,423 Anm. 9 (clm 14 395, 11. Jh.). heimlich, im geheimen: helingun [extimum vestis sacratae] furtim [mulier attigit, Prud., H. o. horae (IX) 40] Gl 2,423 Anm. 9 (vgl. o.). halingun [ille (Tyrus) Sychaeum impius ante aras ...] clam [ferro incautum superat, Verg., A. I,350] 691,7. zi imo er (Herodes) ouh tho ladota thie wisun man ... mit in [Bd. 4, Sp. 630] gistuant er thingon joh filu halingon [vgl. tunc Herodes clam vocavit magos, Randgl. zu Matth. 2,7] O 1,17,42. Vgl. hâlîgo; ferner helan, hala.
halla st. f., mhd. nhd. halle; as. halla, mnd. mnl. halle; ae. heall; an. höll. — Graff IV,859. halla: gen. sg. H 24,8,1. Tempelhalle: lachan thera halla kizerrit uuarth velum templi scissum est.
-hal(l)a vgl. uuintarhal(l)a.
hallingas Gl 1,339,26 = Wa 74,17 s. AWB helbiling.
halloc Gl 2,580,58 = Wa 94,37/38 s. AWB hollouh. |
| |