| - halsbant, st. n.
- halsbein, st. n.
- halsberg, st. m.
- halsberga, st. f.
- halsboug, st. m.
- halsbc
- halschilt
- halsthrûh, st. f.
- halsthuuing, st. m.
- halselwrz
- halsetha
- halsfano, sw. m.
- halsgar(a)uu, st. n.
- halsgold, st. n.
- halsgoldôn, sw. v.
- hâlscara, st. f.
- halsketinna, st. sw. f.
- halslac
- halslag
- halslach
- halsledir
- halslîn, st. m.
- halsnestilst
- halsôn, sw. v.
- bi-halsôn, sw. v.
- int-halsôn, sw. v.
- halsꝑga
- halsphul(u)uui, st. n.
- halspg
- halsring, st. m.
- halsslag, st. m.
- halsslagôn, sw. v.
- halssleggen, sw. v.
- halsslegilôn, sw. v.
- halsstric, st. m.
- halssuht, st. f.
- halsta
- halstan
- halsthí von
- halstrua
- halstun
- halstuoh, st. n.
- halsuht
- halsunga, st. f.
- bi-halsunga, st. f.
- halsuth
- halsuuerfôn, sw. v.
- halsuuer, st. f. oder n.
- hâlsuuert, st. n.
- halsyeta
- halszierida, st. f.
- halt, adv. comp.
- -halt, st. n.
- halta, sw.?
- bi-halta
- haltan, red. v.
- bi-haltan, red. v.
- fir-haltan, red. v.
- gi-haltan, red. v.
- inne-haltan, red. v.
- haltanî, st. f.
- fir-haltanî, st. f.
- gi-haltanî, st. f.
- gi-haltannissa, st. f.
- bi-haltannussi, st. n.
- haltant, st. m.
- bi-haltantlîhho, adv.
- bi-haltanto, adv.
- gi-haltanto, adv.
- haltâra, sw. f.
- haltâri, st. m.
- bi-haltâri, st. m.
- bi-halteri, st. m.
- haltere
- haltero
- halti
- bi-haltî, st. f.
- -haltî
- bi-haltida, st. f.
- fir-haltida, st. f.
- gi-haltida, st. f.
- -haltida
- -haltîg
- -haltgheit
- gi-haltgî, st. f.
- -haltgî
- -haltlîh
- bi-haltlîhho, adv.
- gi-haltnassî, st. f.
- gi-haltnussî, st. f.
- gi-haltnissî, st. f.
- bi-haltnessi, st. n.
- gi-haltnissa, st. f.
- gi-haltnussî
- halto, adv.
- -halto, sw. m.
- halton, as. andfrk. sw. v.
- halunga, st. f.
- halwert
- halz, adj.
- halzel
- ham, adj.
- hamal, adj.
- hamal, st. m.
- bi-hamalôn, sw. v.
- hamalscorro, sw. m.
- hamalstat, st. f.
- hamalungstat, st. f.
- hamar, st. m.
- hamarâri, st. m.
- hamarlî(n), st. n.
- hamarslag, st. m.
- hamarslagâri, st. m.
- hamarslagôn, sw. v.
- hambaħ
- hambuch
- hamelstre
- hamere
- hamf, adj.
- hamila, st. f.?
- hamma, st. sw. f.
- hammo, sw. m.
- hamo1, sw. m.
- hamo2, sw. m.
- hamph
- hamscara
- hamsel
- hamsela
- hamur
- hamustra, st. f.
- hamustro, sw. m.
- han
- han.
- hán, ae. f.
- hân
- hana-
- hanaf, st. m.
- hanafîn, adj.
- hanafsâmo, sw. m.
- hanafuoz, st. m.
- hanafuuurz, st. f.
- hanakrât, st. f.
- hanakrût, st. n.
- hanap
- hanap
- hancho
- hancpoz
- handdualla
- handflitid
- handorn
- handtaflîc, and. adj.
- hanegegun
- hanenbein, st. n.
- hanenbere, mhd. st. n.
- hanenfuoz, st. m.
- hanenkamb, st. m.
- hanenkopfe, mhd. sw. m.
- hanenora
- hanenuuurz, st. f.
- hanenwurze, mhd. st. sw. f.
- haneshoubet, mhd. st. n.
- hanfane
- hanfest
- hanfs
- -hang
- hangalîn, adj.
- hangboum
- hangên, sw. v.
- furi-hangên, sw. v.
- gi-hangên, sw. v.
- ir-hangên, sw. v.
- nidar-hangên, sw. v.
- hangenbere
- hangênto, adv.
- hangilla, sw. f.
- hangon, as. sw. v.
- hanhe
- hanhoubet, mhd. st. n.
- hanif
- hanigas
- hanisora
- hanit
- hankamp, mhd. st. m.
- hanminze, mhd. st. oder sw. f.
- hano, sw. m.
- hanoberi, as. st. n.
- hanof
- hanora
- hanphir
- hansa, st. f.
- hanscun
- hant, st. f.
- hantabalun
- hantag, adj.
- hantîg, adj.
- hantagî, st.f.
- hantigî, st.f.
- hantago, adv.
- gi-hantago, adv.
- hant(a)lam, adj.
| | halsbant st. n., mhd. Lexer halsbant, nhd. DWB halsband; vgl. mnd. mnl. halsbant m. — Graff IV,927. hals-pant: nom. sg. Gl 2,591,14; -bant: dass. 4,46,62 (Sal. a 1). Verschrieben: hasl-bant: nom. sg. Gl 3,385,34 (Jd). Halsfessel: halspant [carcer inligata duris colla] bacis (Hs. bis) [inpedit, Prud., P. Calag. (I) 46] Gl 2,591,14. halsbant columbar 3,385,34. collarium 4,46,62.
halsbein st. n., mhd. nhd. Lexer halsbein; mnd. halsbêin, mnl. halsbeen; an. hálsbein. — Graff III,129. hals-pein: nom. sg. Gl 3,440,2; -bein: dass. 71,28 (SH A). 363,51 (Jd). 391,58 (Hildeg., 2 Hss.). Halswirbel: halsbein spondile Gl 3,71,28. torus 363,51. kolecruziz (lingua ignota) 391,58. collicium 440,2.
halsberg st. m., mhd. Lexer halsberc; mnd. mnl. halsberch. — Graff III,174. hals-ꝑch: nom. sg. Gl 1,401,9 (M). 3,359,34. 632,17. ZfdA. 68,68 (zweimal, 1 -ꝑch, 1 -perch); -perc: dass. Gl 1,212,1 (Ra); -pirc: dass. ebda. (R); -piriga: acc. pl. 618,39 (Rb); -berg: nom. sg. 3,374,31 (Jd). Verschrieben: hal-pirc: nom. sg. Gl 1,212,1 (K); has-perch: dass. Hbr. I,353,105 (SH A). Halsberge, Panzer zum Schutz von Hals und Brust: halspirc pector[al]ia Gl 1,212,1 (zum Lat. vgl. Splett, Stud. S. 301). ebda. ringelohter halsperch [(Goliath)] lorica squamata [induebatur, 1. Reg. 17,5] 401,9 (5 Hss. (gi-)ringilohtiu halsberga (ł brunna, -î), 8 Hss. nur ringiloht). lorica halsperch ringlot hamata halsperch [zu: lorica squamata, ebda.] ZfdA. 68,68. halsperch lorica Gl 3,359,34. 374,31. 632,17. Hbr. I,353,105; — Fehlübers. ist: halspiriga [in die illa auferet dominus ... torques, et] monilia (Hs. mun-) [Is. 3,19] Gl 1,618,39.
halsberga st. f., mhd. nhd. Lexer halsberge; ae. healsbeorg; an. hálsbjörg. hals-ꝑg-: nom. sg. -a Gl 1,401,6 (M). 3,161,19 (SH A, 2 Hss.); -e ebda. (SH A). 638,7 (2 Hss.); dat. sg. -a 1,401,7 (M, 3 Hss., 1 davon -ls-, 1 ha-). 2,730,41 (-perg-). — hals-berga: nom. sg. Gl 3,161,20 (SH A, 2 Hss., 1 Hs. -ga). 216,1 (SH B). 637,43. 682,65. 66. 4,266,13 (M). Verschrieben: hasl-pirga: nom. sg. Gl 1,401,10 (M). olbergo Gl 2,484,3 (Leiden Voss. lat. 8° 15, 11. Jh.) ist wohl nicht Verschr. von halsberga, sondern osgo (-s- aus -l- korr.) zu lesen u. nach Steinm. Gl 4,344,11 ff. wohl ein aus dem Deutschen romanisiertes Wort. [Bd. 4, Sp. 640] Halsberge, Panzer zum Schutz von Hals und Brust: a) eigentl.: ringelohtiv halsperga ł pruni [(Goliath)] lorica squamata [induebatur, 1. Reg. 17,5] Gl 1,401,6 (1 Hs. giringilohtiu, 3 Hss. ringilohtero, 2 ohne brunna, -î, außerdem 1 Hs. ringilohtêr halsberg, 8 Hss. nur ringiloht). halsberga lorica squamata (Hs. amata) [ebda.] 4,266,13. halsperga lorica 3,161,19. 216,1. 638,7. thorax ł lorica 637,43. thorax grecę halsberga 682,65. iater (dazu vgl. Steinm.) pectus inde torax halsberga ł brustrohc quia pectus tantum uelat 66; b) bildl.: prunna halsperga lorica [fidei circumdatus, Vita Hil. p. 76b] Gl 2,730,41.
halsboug st. m., mhd. Lexer halsbouc; ae. healsbeag. — Graff III,38. hals-pauch: nom. sg. Gl 1,389,7 (Ja); -pouch: dass. 385,31 (M). 595,54 (M, 8 Hss.); -pouc: dass. 57 (M); acc. sg. 2,71,43; -pich: nom. sg. 1,595,56 (M); -pvoch: dass. ebda.; -poug-: nom. pl. -a 2,462,54 (2 Hss., 1 Hs. -ov-; s. u.); acc. pl. -a 425,40; -pg: nom. sg. 5,9,20 (M). — hals-bouch: nom. sg. Gl 4,279,8 (M); -bch: dass. 1,595,56/57 (M); -bch: dass. 57 (M); -bc: dass. 3,261,58 (SH a 2, 2 Hss.); -boug: dass. 1,544,2 (Würzb. Mp. th. f. 3, 9. Jh.). 2,6,30; nom. pl. -]a 3,151, 48 (SH A). Hbr. I,331,228 (SH A); -bougga: acc. pl. Gl 1,622,9 (Würzb. Mp. th. f. 20, 9. Jh.); -bg-: nom. pl. -a 3,151,48 (SH A). 175,22 (SH A Anh. b). 191,29 (SH B); -e 151,50 (SH A); -bog-: dass. -a 49 (SH A, 2 Hss., 1 Hs. -a zu -e korr. von jüngerer Hand). Verschrieben: als-pougd: nom. pl. Gl 4,234,27 = 2,484,2 (Leiden Voss. lat. 8° 15, 11. Jh.; mit Aphaerese des h-; zur Hs. vgl. Festschr. Petri S. 44 ff.); hfals-boungon: dat. pl. 2,12,22 (übergeschr. f ‘francice’ in die Zeile gezogen). Halsring, -reif: a) als Schmuck, Geschenk: halsboug [ut addatur gratia capiti tuo, et] torques [collo tuo, Prov. 1,9] Gl 1,544,2. halspouch [in die illa auferet dominus ...] torques [, et monilia, et armillas, Is. 3,19] 595,54. 622,9. 4,279,8. 5,9,20. halspouc [ita ego quoque tibi veluti] corollarium (vgl. auch die Übers. mit halsgold) [dabo, Boeth., Cons. 3,10 p. 74,78] 2,71,43. halsbovga torques dictae quod sint tortae circuli aurei a collo pendentes [Hbr. I, 331,227] 3,151,48. Hbr. I,331,228. halsbovga baen ł torques Gl 3,175,22 (zu baen vgl. CGL V,583,10). torques 191,29. 261,58; an Tieren: halspouch [praeter] torques [aureas camelorum, Jud. 8,26] 1,385,31. 389,7; — als Ehrengabe, Auszeichnung: halspouga [aureos auferte] torques [sauciorum praemia, Prud., P. Calag. (I) 65] 2,425,40; b) als Halseisen: halsboungon [sed cum strinxisset beluam] collaribus [artis, Aldh., De virg. 551] Gl 2,12, 22; in Erörterung beider Verwendungsweisen: baga ł haga ferrum dicitur. quo captiva sepe mancipia strictis collis et manibus aguntur i. halsduinc baccas dicimus uincula. et bace dicuntur gemme i. halspouga [zu: Loth ipse ruptis expeditus nexibus attrita bacis colla liber erigit, Prud., Psych. Praef. 33] 462,54 (vgl. auch Mlat. Wb. I,1303 s. v. baca). bacce dicuntur uincula ł gemmę i. alspougd baga ferrum quo capta mancipia stringuntur [zu ebda. (?)] 4,234,27 = 2, 484,1; c) Glossenwort: halsboug torquis [Alc., Gr. p. 865] Gl 2,6,30.
halsbc Gl 3,261,58 s. AWB halsboug.
halschilt Gl 1,438,56 s. AWB halbskilt.
halsthrûh st. f.; as. halsthrûh (s. u.). — Graff V,255. hals-truhin: dat. pl. Gl 2,390,27; -truen: dass. 569, 65; -truohin: dass. 425,30/31; -druch: nom. sg. 30 (2 Hss.). 479,51; -druhin: dat. pl. 517,14 (d anschei- [Bd. 4, Sp. 641] nend aus t korr., Steinm.). 530,3; -druin: dass. 504,10 (hals-); -thruin: dass. 530,3; -thrvon: dass. 583,45 = Wa 97,14 (Düsseld. F. 1, 9. oder 10. Jh. (?); Steinm. -thí von von Wadst. korr. zu -thŕvon); -thruoin: dass. 524,17; -thruuuin: dass. 567,51 (z. w-Laut vgl. Braune, Ahd. Gr.12 § 110 Anm. 2). — hals-drog: nom. sg. Gl 4, 197,36 (sem. Trev.; zu -og vgl. Franck, Afrk. Gr.2 § 28 Anm., § 106,2). — als-druen: dat. pl. Gl 2, 569,65 (h-Aphaerese oder verschr.?). Verschrieben: half-thruin: dat. pl. Gl 2,579,22 = Wa 93,10 (Düsseld. F. 1, 9. oder 10. Jh.); vielleicht auch: hals-trua: nom. sg. 4,227,1 (Sg 295, 9. Jh.; Einfluß d. Lemmas boia oder eigener Ansatz halsthrûha f.? Vgl. mhd. druhe). Halsfessel, Halseisen: halstruhin [Loth ipse ruptis expeditus nexibus attrita] bacis (Laa. boiis, bogis; Hs. boiis) [colla liber erigit, Prud., Psych., Praef. 33] Gl 2,390,27. 517,14 (Hs. bis). 524,17 (Hs. bagis). 530,3 (Hs. bagis). rachinzun halsthruuuin bacis (Hs. bagis) [ebda.] 567,51 (1 Hs. nur rahhinza). ał bogis i. halsthruin [Randgl. zu: bacis (in baoiis korr.), ebda.] 579,22 = Wa 93,10. halsdruch boia. et baga unum sunt [Randgl. zu: carcer inligata duris colla bacis (Laa. boiis, bogis; Hs. bogis) inpedit, Prud., P. Calag. (I) 46] 425,30. 479,50. halsdruin bacis (Hs. boiis) [ebda.] 504,10 (1 Hs. halsketinna). 583,45 = Wa 97,14. halsdruen [capit inpia Erinnys consensu faciles] manicis [-que tenacibus artat, Prud., Psych. 567] 569,65. halsdrog boia 4,197,36. 227,1.
halsthuuing st. m. — Graff V,275. hals-tuuinc: nom. sg. Gl 2,386,29; -duinc: dass. 462,52 (2 Hss.). Halsfessel, Halseisen: baga enim ferrum dicitur. quo captiua sepe mancipia strictis collis et manibus aguntur .i. halstuuinc [zu: Loth ipse ruptis expeditus nexibus attrita bacis (Hs. bagis) colla liber erigit, Prud., Psych. Praef. 33] Gl 2,386,29. 462,52.
halselwrz Gl 3,172,62 s. AWB hasaluuurz.
halsetha Gl 1,335,30 s. AWB healseta ae. |
| |