| - lefso
- legan
- fir-leganî, st. f.
- gi-leganî, st. f.
- gi-leganlîhho, adv.
- legar, st. n.
- legarhuoba, st. sw.?
- legarhuor, st. n.
- -legâri
- bi-legâri, st. m.
- legarstat, st. f.
- legbr
- legderi
- -lege
- legellîn
- hin-legen, mhd. sw. v.
- leger
- -leger
- legge
- leggen, sw. v.
- -leggen
- ana-leggen, sw. v.
- ana-gi-leggen, sw. v.
- bi-leggen, sw. v.
- fir-leg(g)en, sw. v.
- fora-leggen, sw. v.
- gi-leggen, sw. v.
- hera-zuo-leggen, sw. v.
- ir-leggen, sw. v.
- nidar-leggen, sw. v.
- ubar-leggen, sw. v.
- ubari-gi-leggen, sw. v.
- ûf-leggen, sw. v.
- umbi-leggen, sw. v.
- untar-leggen, sw. v.
- uuidar-leggen, sw. v.
- zi-leggen, sw. v.
- zi-ir-leggen, sw. v.
- zisamane-leggen, sw. v.
- zuo-leggen, sw. v.
- zisamane-leg(g)ento, adv.
- legget
- -legi
- -legî
- legida, st. f.
- gi-legida
- gi-legidî
- legila
- leginproth
- legir
- legistuon |
- gi-lego, adv.
- -legunga
- legygę
- lêhan, st. n.
- in(t)-lêhan, st. n.
- -lêhanâri
- int-lêhanâri, st. m.
- lêhanhêrro, sw. m.
- int-lêhanlîh, adj.
- lêhanlîhhn, adv.
- -lêhanlîhho
- int-lêhanlîhho, adv.
- lêhanman, st. m.
- lêhanôn, sw. v.
- -lêhanôn
- ana-lêhanôn, sw. v.
- int-lêhanôn, sw. v.
- int-lêhanôtî, st. f.
- ir-lêhanunga, st. f.
- lehduoma
- thuruh-lehhan, st. v.
- ir-lehhan, st. v.
- zi-lehhan, st. v.
- lehhazzen, sw. v.
- lehpardin
- lehscha
- leht
- lehtar, st. n.
- gi-lehtar, st. n.
- leī
- [h]leib, st. m.
- leiba, st. f.
- gi-[h]leiba, sw. f.
- leiben, sw. v.
- fir-leiben, sw. v.
- leibên, sw. v.
- gi-[h]leiblîh, adj.
- gi-[h]leibo, sw. m.
- -leibo
- leich
- leichalmo
- leid, adj.
- leid, st. n.
- leida, st. sw. f.
- leida
- leidag, adj.
- leidîg, adj.
- leidagôn, sw. v.
- leidgôn, sw. v.
- gi-leidagôn, sw. v.
- gi-leidgôn, sw. v.
- leidagunga, st. f.
- leidâri, st. m.
- leidasampt
- leidazzâri, st. m.
- leidazzen
- leidazzento, adv.
- leidazzunga, st. sw. f.
- leiddemes
- leiden, sw. v.
- leidên, sw. v.
- leideren
- leidesterre, mfrk. sw. m.
- leidfiruuîz, st. m.
- leidholz, st. n.
- -leidî
- leidîg
- leidgî, st. f.
- leidigist
- leidgôn
- gi-leidgôn
- leiditzoht
- leidlîh, adj.
- leidlîhhên, sw. v.
- leidlîhhî
- leidlîhho, adv.
- leidlust, st. f.
- leidnissa, st. f.
- leido, adv.
- -leido, sw. m.
- leidogen
- leidoges
- leidogilîh, Subst.-Adj.-Verb.
- leidolîh, Subst.-Adj.-Verb.
- leidon
- leidôn, sw. v.
- fir-leidôn, sw. v.
- leidônto, adv.
- leidôr, adv. comp. u. interj.
- leidra
- leidsam, adj.
- leidsamî, st. f.
- leidsamida, st. f.
- leidsamlîh, adj.
- leidsamôn, sw. v.
- leidsamunga, st. f.
- leidsang, st. n.
- leidsêr, st. n.
- leidtât, st. f.
- leidud
- leidunga, st. f.
- leidunt, st. f.
- leiduuenti, st. n.
- leiduuentîg, adj.
- leiduuentgî, st. f.
- leigenbrôt, st. n.
- leigo, sw. m.
- leih, adj.
- leih, st. m.
- gi-leih, st. n.
- gi-leihhi, st. n.
- leihfahs, st. n.
- -leihha
- leihhen, sw. v.
- gi-leihhen, sw. v.
- -leihhi
- gi-leihhi
- leihhilo, sw. m.
- leihhôd, st. m.
- leihman, st. m.
- lei:ihhiu
- leiken
- leiclîh, adj.
- leim, st. m.
- leim
- leimag, adj.
- leimîg, adj.
- leimâri, st. m.
- leimbilidâri, st. m.
- leimbilideri, st. m.
- leimîg
- leimîn, adj.
- leimnari
- leimo, sw. m.
- leimuuurhto, sw. m.
- lein
- lein
- leine, frühnhd. st. sw. f.
- [h]leinen, sw. v.
- ûf-ir-[h]leinen, sw. v.
- leinvloke
- leirum
- -leisa
- leisanôn, sw. v.
- leisanen, sw. v.
- leisanônto, adv.
- .leiscanten
- -leiso
- leisôd, st. m.
| | lefso s. AWB lefs.
legan Gl 5,4,2 s. gi-uuinnan.
fir-leganî st. f.; vgl. ae. forlegenes, -ligenes. — Graff II,88. far-legan-: nom. sg. -i Gl 1,290,69 (Jb-Rd); var-: dat. pl. -in 2,433,22 (clm 14395, Gll. 11. Jh.). 1) Schändung: farlegani huar [responderunt filii Iacob Sichem et patri eius in dolo, saevientes ob] stuprum [sororis, Gen. 34,13] Gl 1,290,69. 2) Unzucht, Hurerei: in den vnsuparvn varleganin [istum libido fetida per scorta tractum publica luto et cloacis inquinat, dum] spurca [mendicat] stupra [Prud., P. Laur. (II) 248] Gl 2,433,22.
gi-leganî st. f., mhd. nhd. (älter) gelegene. — Graff II,85. ke-leg-: acc. sg. -eni Nk 377,28 (-î). 408,27. 409,7 (-î) [17,5/6. 50,21. 51,1/2]; nom. sg. -ini Gl 1,781,40 (oder klegini, Steinm.); gi-: dass. -eni 4,229,45 (clm 14456, 9. Jh.); dat. sg. -ini 2,415,53 (2 Hss.); acc. pl. -oni 769,1 (Vat. Reg. 356, 10./11. Jh.; verschr.?); ge-: nom. sg. -eni Nk 409,29 [51,27]; acc. sg. -eni Nb 358,23/24 [269,2]; g-: dat. sg. -ini Gl 2,475,13 (nicht sicher, Steinm.). Hierher wohl auch, mit Apokope (vgl. Weinhold, Mhd. Gr. § 462): gi-legan: nom. sg. Gl 4,156,55 (Sal. c). 1) Lage, Zustand: gilegini [aeque suis iterum tumulis prisca renascitur effigies pulvereo coeunte] situ (compositione, Glosse: positione) [Prud., H. a. cib. (III) 195] Gl 2,415,53 (1 Hs. noch unuuâtlîhhî). 475,13 (Hs. nur situ). gilegoni [in scripto (sancti Gregorii) quo multa bonis documenta ministris construxit mortisque] situs [per multa serebat, Walahfr., Visio 286] 769,1. gilegeni situs (Hs. -as) 4,229,45. alliu einluzziu uuort . pezeichenent etelih tirro genamdon zeeno .i. uuaz iz si ... uuare . uuenne . kelegeni . anahabid . tuon . dolen aut substantiam significat ... aut ubi . aut quando . aut situm . aut habitum . aut facere . aut pati Nk 377,28 [17,5/6]. taz neheina uuila ungeuuehselot neist . uuio mag taz haben stata . alde kelegeni . alde skepfeda? quod autem non est permanens . quomodo hoc positionem aliquam habebit? 409,7 [51,1/2]; ferner: 408,27. 409,29 [50,21. 51,27] (beide positio); — spez.: liegende Position: kelegini iacentis habitus [ohne Kontext] Gl 1,781,40 (Randgl. in einer Anm., vgl. Steinm.). 2) Beschaffenheit: sid siu in allen sint ze uuis note geskehent . also iz kelegen ist in gotes uuizentheite? Umbe dia gelegeni siu note geskehent propter conditionem divinae scientiae Nb 358,23/24 [269,2]. 3) Nähe, Verwandtschaft (?): gilegan propinquitas Gl 4,156,55. Vgl. wolvesgelegene mhd.
gi-leganlîhho adv.; vgl. in anderer Bed. mhd. Lexer gelegenlîche, nhd. gelegentlich. — Graff II,85. ge-legen-lîcho: NpNpw 34,14 (Npw -i-). [Bd. 5, Sp. 719] wie ein Nahestehender oder Verwandter, brüderlich: also des der uns kelegen ist . und er unser bruoder ist . so manta ih iro. Ih minnota sie gelegenlicho . sie ahton min fientlicho [vgl. de eorum affinitate gaudebam, Cass.].
legar st. n., mhd. leger, nhd. DWB lager; as. legar (s. u.), mnd. lēger, mnl. leger(e); afries. legor, leger; ae. leger; an. legr (vgl. Fritzner 2,453); got. ligrs m. — Graff II,95. legar: nom. sg. Gl 1,574,18 (M, 6 Hss.). 609,13 (M, 7 Hss.); dat. sg. -]e O 3,24,98. 5,20,26 (F); -]a Gl 4,138,48 (Sal. c, mus. Brit. Add. 18379, 13. Jh.; oder Nom. Plur. u. Mask. (?), s. u.); acc. sg. -] 2,429,24; nom. pl. -] 635,58; gen. pl. -]o S 319,29 = Wa 17,3/4; dat. pl. -]un Gl 2,438,25 (-v-; lat. acc. pl.). 465,60 (2 Hss.); acc. pl. -] 42,11. 4,351,44; leger: nom. sg. Nk 425,29 [68,24]; dat. sg. -]e Gl 2,703,7. S 145,2. O 5,20,26 (PV); nom. (oder acc.) pl. -] Gl 4,178,34; gen. pl. -]o S 324,23 (Lorscher B.); dat. pl. -]un Gl 2,710,9 (lat. acc. pl.); acc. pl. -] 653,30. 706,55; legir: nom. sg. 1,574,19 (M, 3 Hss.). 609,14 (M). Nk 425,29 (Hs. B = S. CXXVI,12) [68,24 Anm.]; legor: nom. pl. WA 62,4 (vgl. auch May S. 40). Verschrieben: legbr: acc. pl. Gl 2,43,15 (Trier 1464, 11. Jh.; l. legar, Steinm.). 1) Lager, Lagerstatt, Ruhestätte: a) von Menschen (auch bei Personifizierungen): legar [totum] cubile [spiculis armant dolores anxii, Prud., P. Vinc. (V) 261] Gl 2,429,24. legarun [occultabat enim se prius abditum virus, nec gravidum protulerat caput, contentum involucris atque] cubilibus [subter conprimere clausa silentia, ders., Symm. I, Praef. 54] 465,60; spez. von Toten: er sprach tho worton luten ... zi themo fulen thegane, er stuanti ir themo legare O 3,24,98. (die Toten) irstantent allen fon thes lichamen falle, fon themo fulen legere 5,20,26; b) von Tieren: legar [orientur in domibus eius spinae ... et erit] cubile [draconum, Is. 34,13] Gl 1,609,13. legar [hunc ubi silvarum repetentem] lustra [suarum ieiunum coniunx sensit adesse lupa, Avian 1,7] 2,42,11. legar [venator ... turbabat trepidas per sua] lustra [feras, ders. 17,2] 43,15. legar [illic saltus ac] lustra [ferarum, Verg., G. II,471] 635,58 (vgl. bene ferarum addidit, quoniam sunt in urbibus lustra meretricum, Serv.). leger [postquam altos ventum in montis atque invia] lustra [ders., A. IV,151] 653,30 (vgl. latibula ferarum vel luporum, Serv.). 706,55. legere [inter dura iacet (der Stier) pernix instrato saxa] cubili [ders., G. III,230] 703,7, dazu wohl auch (vgl. Steinm. z. St.): legara cubiles (l. cubile, Steinm.) concubiti lecti 4,138,48 (vgl. Beitr. 73,213; zu den mlat. Nom.-Plur.-Formen vgl. Mlat. Wb. II,1216,66). legerun stadalon [itur in antiquam silvam,] stabula [alta ferarum, ders., A. VI,179] 2,710,9. leger lustra latibula ferarum 4,178,34. cubilia legar vnde lupinaria lustra dicimus [Randgl. zu: cum vitam in silvis inter deserta ferarum] lustra [domosque traho, ebda. III,647] 351,44 (vgl. Serv.). thu werthest gezieret uan thero spizzon thero hohen bergo ... an then ther sint leuwon legor ande pardon holer de cubilibus leonum . de montibus pardorum [Cant. 4,8] WA 62,4 (BCFK luog). 2) Beischlaf: legar [aufer a me ventris concupiscentias, et] concubitus [concupiscentiae ne apprehendant me, Eccli. 23,6] Gl 1,574,18. 3) das Liegen: ich habe gisundot in tragheite ... in uncitigi, in uirslaffini, in senftimo legere S 145,2 (BB = 1 WB). ik iuhu unrehtaro gisihtio ... unrehtaro stadlo, [Bd. 5, Sp. 720] unrehtaro gango, unrehtoro legaro 319,29 = Wa 17,3/4, ähnl. 324,23. taz stan ist tes stanten ... So ist ouh leger ligentes . unde sizzen sizzentes [vgl. de sessione quidem et de accubitu idem dici potest, Boeth., Comm. Cath.] Nk 425,29 [68,24]. 4) Lage, Stelle: legarvn [cernere erat ruptis conpagibus ordine nullo membra per incertos sparsa iacere] situs (Glosse: loca aspera) [Prud., P. Hipp. (XI) 132] Gl 2,438,25. Komp. tiorlegar.
legarhuoba (st. sw.?) f., mhd. Lexer legerhuobe. — Graff IV,753. Erst ab 11./12. Jh. belegt. Alle Belege im Nom. Sing. leger-huopa: Gl 4,128,15 (Sal. c); -huoba: 28,12 (Sal. a 1, 3 Hss.). Amsterd. Beitr. 25,24,12 (Sal.). Meineke, Ahd. S. 24,2 (Sal. a 1); -huob: Gl 4,28,14 (Sal. a 1); -hbe: ebda. (Sal. a 1); -hba: 13 (Sal. a 1); legir-huba: ebda. (Sal. a 1); leger-hue: 3,380,45 (Jd). brachliegende Hufe: legerhue absa Gl 3,380,45. 4,28,12. 128,15. Amsterd. Beitr. 25,24,12. Meineke, Ahd. S. 24,2.
legarhuor st. n. — Graff IV,1011. legir-huor: nom. sg. Npgl 50,12. Ehebruch: grehten sin ... den ih sundondo gechrumpta . den geniuuuo in minen innahten . dannan diz adulterium (legirhuor) chomen ist (Npw ubarhuor).
-legâri vgl. auch AWB -leger mhd.
bi-legâri st. m.; vgl. in anderer Bed. mhd. bîleger, mnd. biliger. — Graff II,96. pi-legara: nom. pl. Gl 2,193,69 (M, 4 Hss., 10.—11. Jh.). Beischläfer: pilegara [neque fornicatores, neque idolis servientes, neque adulteri, neque molles, neque masculorum] concubitores [Greg., Cura 3,27 p. 81 = 1. Cor. 6,10].
legarstat st. f., mhd. Lexer legerstat, nhd. DWB lagerstatt; vgl. mnd. lēgerstēde, mnl. legerstede, afries. legorstedi, legerstede. — Graff VI,642. leger-stat: acc. sg. Nk 409,20/21 [51,17]; -stede: dat. sg. Gl L 802 (lat. pl.; vgl. dazu van Helten, Einl. § 7 α). 1) Lagerstatt: legerstede [exultabunt sancti in gloria: laetabuntur in] cubilibus [suis, Ps. 149,5] Gl L 802. 2) Lage: so habint sie (d. i. die Zahlen) ordinem . legerstat neheina ita ordinem quendam habebunt . positionem vero non multum ... accipies Nk 409,20/21 [51,17]. |
| |