| - leihhôd, st. m.
- leihman, st. m.
- lei:ihhiu
- leiken
- leiclîh, adj.
- leim, st. m.
- leim
- leimag, adj.
- leimîg, adj.
- leimâri, st. m.
- leimbilidâri, st. m.
- leimbilideri, st. m.
- leimîg
- leimîn, adj.
- leimnari
- leimo, sw. m.
- leimuuurhto, sw. m.
- lein
- lein
- leine, frühnhd. st. sw. f.
- [h]leinen, sw. v.
- ûf-ir-[h]leinen, sw. v.
- leinvloke
- leirum
- -leisa
- leisanôn, sw. v.
- leisanen, sw. v.
- leisanônto, adv.
- .leiscanten
- -leiso
- leisôd, st. m.
- leist, st. m.
- leisto, sw. m.
- -leist
- -leistâra
- -leistâri
- -leistârin
- leisten, sw. v.
- gi-leisten, sw. v.
- leistento, adv.
- -leisti
- -leistî
- gi-leistî, st. f.
- gi-leisti, n.
- -leistida
- leisto
- leita, st. f.
- -leita, st. f.
- -leita, sw. f.
- [h]leitar, st. f.
- [h]leit(a)ra, st. sw. f.
- [h]leitarboum, st. m.
- leitâri, st. m.
- leiteri, st. m.
- fir-leitâri, st. m.
- fir-leiteri, st. m.
- [h]leitarsprozzo, sw. m.
- leitecha
- leiten, sw. v.
- aba-leiten, sw. v.
- ana-leiten, sw. v.
- bi-leiten, sw. v.
- thuruh-leiten, sw. v.
- fir-leiten, sw. v.
- fram-gi-leiten, sw. v.
- furi-leiten, sw. v.
- gi-leiten, sw. v.
- in-leiten, sw. v.
- in-gi-leiten, sw. v.
- int-leiten, sw. v.
- ir-leiten, sw. v.
- ubar-leiten, sw. v.
- ûf-leiten, sw. v.
- umbi-leiten, sw. v.
- ûz-leiten, sw. v.
- ûz-gi-leiten, sw. v.
- uuidar(i)-leiten, sw. v.
- zuo-leiten, sw. v.
- zuo-gi-leiten, sw. v.
- fir-leitenî, st. f.
- leitent, st. m.
- leitento, adv.
- leitezôha, sw. f.
- leitfaz, st. n.
- gi-leiti, st. n.
- leitî, st. f.
- fir-leitî, st. f.
- leitid, st. m.
- leitida, st. f.
- fir-leitida, st. f.
- fir-leitidî, st. f.
- leitido, sw. m.
- leitidtuom, st. m. n.
- fir-leitîg, adj.
- leitigist
- leitkauf
- leitliche
- leito, sw. m.
- fir-leito, sw. m.
- leito
- leitôn, sw. v.
- ana-leitôn, sw. v.
- leitoten
- leitsamādan
- fir-leitunga, st. f.
- leizzen
- leckâri, st. m.
- lecken, sw. v.
- leckispiz, st. m.
- leckôn, sw. v.
- gi-leckôn, sw. v.
- lectener, mhd. st. m.
- lector, st. m. n.
- lectar, st. m. n.
- lectur, st. m. n.
- lectri, st. n.
- lecteri, st. n.
- leczenære, mhd. st. m.
- lecz(i)a, st. sw. f.
- leczrî, st. f.
- lem-
- lembikîn, mfrk. st. n.
- lembilîn, st. n.
- lembirîn, adj.
- lemî, st. f.
- lemmen, sw. v.
- bi-lemmen, sw. v.
- ir-lemmen, sw. v.
- lemo
- lemsen, sw. v.
- len, adj.
- len(-)
- lena
- lenari
- lence
- lench
- lenchi
- lend-
- lendenbrado
- lendenier, mhd. st. m.
- lendent
- -lendes
- -lendi
- -lendig
- lendil
- lendinel
- ge-lendo, aostndfrk. sw. m.
- lenemēt
- lengevegære, mhd. st. m.
- lengen, sw. v.
- fora-lengen, sw. v.
- gi-lengen, sw. v.
- hina-lengen, sw. v.
- ir-lengen, sw. v.
- -lengen
- lengena
- -lengi
- lengî, st. f.
- -lengî
- lengicenes
- gi-lengida1, st. f.
- gi-lengida2
- gi-lengidî
- gi-lengidî
- lengin
- len(gi)z(-)
- len(gi)zin, st. m.
- lenc, adj.
- [h]lenken, sw. v.
- ir-[h]lenken, sw. v.
- ûz-[h]lenken, sw. v.
- -[h]lenki
- gi-[h]lenki, st. n.
- [h]lenkî(n)
- lenna, st. sw.?
- leno, adv.
- lent
- -lenta
- lenten
- lenten
- lenten, sw. v.
- zuo-lenten, sw. v.
- -lentes
- lenti, st. n.
- -lenti, adj.
- gi-lenti, st. n.
- lentî1, st. f.
- lentî2
- lentîbrâto, sw. m.
- lentinbrâto, sw. m.
- -lentida
- lentîfano, sw. m.
- -lentîg
- -lentgî
- lentilîn, st. n.
- lentin, st. f.
- lentî2, st. f.
- lentinbein, st. n.
- lentinbrâto
- lentinuuurz, st. f.
| | leihhôd st. m. — Graff II,154. leichod: nom. sg. Gl 2,636,46 (lat. acc. pl.). — Hierher wohl auch, verkürzt geschrieben: ot: nom. sg.? Gl 4,326,20 (clm 14401, 11. Jh.; l. leichot?, Steinm). Lied, Versfolge: a) Hochzeitslied: leichod [aetas Lucinam iustosque pati] hymenaeos [desinit ante decem, post quattuor incipit annos, Verg., G. III,60] Gl 2,636,46 (oder übertr. ‘Hochzeit’, hier spez. ‘Paarung’?); [Bd. 5, Sp. 768] b) (paariger) Vers, Liebesgedicht (? Zur Bed. vgl. noch Thes. V,2,339 f. s. v. elegīa u. ebda. 340,32 f.): erl (vgl. Ahd. Wb. 3,420) leichot [(pars) metrica est, quae mensuram diversorum metrorum probabili ratione cognoscit, ut verbi gratia] heroicon elegiacon (Hs. u. La. heleiacon, vgl. Ausg.) et cetera [Clem., Ars 7,20] Gl 4,326,20 (oder ist an Heliacus gedacht (?), so Gl.Wortsch. 6,30 u. Ahd. Gl.-Wb. S. 367.). Vgl. leih st. m.
leihman st. m.; mnd. ley-, leykman, mnl. leecman; afries. lekman; an. leikmaðr. — Graff II,740. laih-man: nom. sg. Gl 1,205,25 (K); leich-: gen. sg. -]es 3,377,14 (Jd). Laie (im Gegensatz zum Kleriker), auch Weltgeistlicher (vgl. auch LMA 5,1616 f.): laihman folchlih laicus popularis Gl 1,205,25 (zur Wiedergabe des lat. Adj. durch ein Subst. vgl. Splett, Stud. S. 290); leihmannes roc Laiengewand, Mönchskutte: leichmanes roc froccus 3,377,14 (nach paffenroc tunica). Vgl. leigo.
lei:ihhiu Gl 1,402,61 s. ? AWB leiclîh.
leiken Gl 4,178,23 s. AWB [h]lanka.
? leiclîh adj., mnl. lekelijc, leeclijc; an. leikligr; vgl. lat. laicus. — Graff II,152. leic-lih-: acc. pl. n. -iv Gl 1,402,60 (M); -lihh-: dass. -iu 61 (M); lec-lihemo: dat. sg. m. oder n. Mayer, Glossen S. 4,10; oder mit -c- für h (?), vgl. Braune, Ahd. Gr.15 § 154 Anm. 4. Hierher vielleicht auch, verschrieben: lei:ihhiu: acc. pl. n. Gl 1,402,61 (M; oder zu ?leih adj.?). ungeweiht, weltlich: leiclihiv ł livtproth [non habeo] laicos panes [ad manum, sed tantum panem sanctum, 1. Reg. 21,4] Gl 1,402,60 (1 Hs. nur liutbrôt, 3 Hss. leigenbrôt). unter leclihemo [qui ergo ad sanctitatis speciem deductus, vel verbo ceteros destruit, vel exemplo; melius profecto fuerat, ut hunc ad mortem] sub exteriori habitu [terrena acta constringerent, Greg., Cura 1,2 p. 4] Mayer, Glossen S. 4,10.
leim st. m., mhd. Lexer leim, nhd. DWB lehm; mnd. lêim, mnl. leem; ae. lám n. — Graff II,212. leim: nom. sg. Gl 1,67,28 (R). 444,44 (Rf). 2,5,25 (Fulda Aa. 2, 9./10. Jh.). 3,35 Anm. 10. 119,5 (SH A, 2 Hss.). 303,3 (SH d). 407,51 [HD 2,28]. 60 [ebda.]. 411,77 [HD 2,125]. 416,35 [HD 2,324]. 694,41. 4,50,16 (Sal. a 1, 6 Hss.). 75,32 (Sal. a 1, 10 Hss.). 94,39 (Sal. a 1, 3 Hss.). 138,39 (Sal. c). 149,28 (Sal. c). 158,64 (Sal. c). 349,26. Mayer, Glossen S. 9,26. Meineke, Ahd. S. 29,145. 34,274. 38,351 (alle Sal. a 1). Nb 322,28 [245,8]; gen. sg. -]es NpNpw 39,3; -]is Npgl 68,16; dat. sg. -]e Gl 2,627,42. 685,6. 61. 699,47. 770,20; -] 1,482,57 (M; oder nom. sg.?). 613,13 (M). 15 (M; oder nom. sg.?). 2,672,59 (2 Hss.; oder nom. sg.?); acc. sg. -] 370,61 (2 Hss., dabei in 1 Hs. doppelt glossiert). 375,22. 4,131,22 (Sal. c); instr. sg.? -]o Beitr. (Halle) 86,393,32 (Wolf. Wiss. 50, 9. Jh.; oder sw. m.?); laim: nom. sg. Gl 4,212,39 (2 Hss.). Hbr. I,234,493 (SH A); dat. sg. -]o Gl 1,613,14; leym: nom. sg. 3,119,5 (SH A). Hierher wohl auch, verschr.: caleim: Gl 4,50,17 (Sal. a 1, Ink. 15. Jh.; unter Einfluß von kleim st. m.?). leim, lemo, leī Gl 1,304,65. 611,62. 4,123,5 wohl eher zu lîm, s. dort. 1) Lehm(erde), lehmiger, schlammiger Boden: [Bd. 5, Sp. 769] a) Lehm, Ton, Töpfererde: leim argilla, zu: leimagaz lant [in campestri regione Iordanis fudit ea (die Geräte für den Tempel) rex in] argillosa terra [3. Reg. 7,46] Gl 1,444,44. leim [cumque ... rex Aegypti ... in aedificationibus urbium suarum in] luto [et latere subiugasset eos (die Israeliten), clamaverunt ad dominum suum, Judith 5,10] 482,57 (5 Hss. lîm). daha uona leim [vae qui contradicit fictori suo,] testa de Samiis [terrae, Is. 45,9] 613,13 (4 Hss. leimo, 1 Hs. lîm, 1 nur leim). leim argillam [mixtam acere, Prisc., Inst. II,163,1] 2,370,61 (1 Hs. dazu noch leim cretam), dazu wohl: 4,131,22. leim argillam (rubram terram) [ebda.] 2,375,22. leime [area cum primis ingenti aequanda cylindro et vertenda manu et] creta (glarea) [solidanda tenaci, Verg., G. I,179] 627,42. leim creta [ebda.] 672,59. zahimo leime creta [...] tenaci [ebda.] 685,6. leime [aerumnosa diu volvetur talibus aetas, donec praescriptum ponant tibi saecula finem et conpacta] luto [solvantur tempore membra, Av., Poem. lib. 3,175] 770,20. leim glis terra tenax 3,35 Anm. 10. argilla dahe ł leim ł ledde quod quidam nominant liet 407,60 [HD 2,28]. leim argilla 694,41. creta 4,50,16 (2 Hss. leimo). Samia 94,39 (3 Hss. leimo). creta 138,39. Samia 158,64. argilla 212,39. leim [difficiles primum terrae collesque maligni, tenuis ubi] argilla [et dumosis calculus arvis, palladia gaudent silva vivacis olivae, Verg., G. II,180] 349,26 (vgl. tenuis ubi argilla; sine humore, quia est et pinguis, Serv.). leimo [homullus ex] argilla (Hs. -o) [et luto fictus, Prisc., Inst. II,109,5/6] Beitr. (Halle) 86,393,32. leim argilla Mayer, Glossen S. 9,26 (in einem Rezept). creta Meineke, Ahd. S. 29,145. Samia ebda. S. 38,351. so muoz tanne ... zescrinden samoso leim . menniskon slahta . danagebrocheniu . ioh keskeideniu . fone demo uuaren brunnen . dannan si cham Nb 322,28 [245,8]; b) Schlamm: limus quasi ligatus umus .i. leim [zu: hic et haec finis, cortex ...] limes (Ed. limus) [Alc., Gr. p. 862] Gl 2,5,25. leim limus 3,119,5 (im Abschn. De glebis et pulveribus; 3 Hss. leimo). 407,51 [HD 2,28]. 411,77 [HD 2,125] (in lat. Text). leim limus [vgl. voratumque limo pondere toracis corpus vix repertum est, HD 2,324] 416,35 [HD 2,324]. leim limus 4,75,32. 149,28. Hbr. I,234,493. Meineke, Ahd. S. 34,274; — bildl.: leita er mih uzzer dero gruobo . dero uuenegheite . unde uzzer demo horeuue des leimes (dominus) eduxit me de lacu miseriae et de luto limi NpNpw 39,3 (Npw faecis); ferner: Npgl 68,16 (Np limus); — als Alternativglosse zu limus adj. ‘schielend’: scilhinter ł leim limus strabus Gl 3,303,3; c) Glossenwort: leim lutum Gl 1,67,28 (PaKRa horo). 2) (Vogel-)Leim, der aus Mistelbeeren hergestellt wurde (zur Bed. vgl. Georges, Handwb.11 2,3517): mit leime [loqueis captare feras et fallere] visco [Verg., G. I,139] Gl 2,685,61 (vgl. fallere visco, ad aucupium, Serv.), z. gl. St. mistel, dazu Randgl. leime 699,47. Komp. erd-, ovanleim; Abl. leimâri; leimag, -îg, leimîn. Vgl. lîm.
leim Gl 1,304,65 s. AWB lîm.
leimag, -îg adj., nhd. DWB lehmig; mnl. lemich. — Graff II,213. leimag-: nom. sg. n. -az Gl 1,445,1 (Rf); dat. sg. n. -emo 447,32 (Rb). — leimig-: nom. sg. n. -az Gl 1,437,49 (M); nom. sg. f. -iu ebda. (M, 4 Hss., 1 Hs. -iv); -e 51 (M, 2 Hss., 1 Hs. -ig-); gen. sg. f. -er 634,28/29 (M; mit Schwund des Endvokals); dat. sg. f. -ero 431,25 (Sg 295, [Bd. 5, Sp. 770] 9. Jh.). 437,48 (M). Mayer, Glossen S. 70,15 (clm 6220, Gll. 10. Jh.; -ei- unsicher); nom. pl. f. oder m. -e Gl 1,450,50 (M, 2 Hss.); -i 451,1 (M); -ie ebda. (M); la,i- migiu: nom. sg. f. 4,269,36; lemig- (zu -e- statt ei vgl. Braune, Ahd. Gr.15 § 44 Anm. 4): dass. -iv 1,437,50 (M); -a 52 (M). Verstümmelt, mit Rasur: leimag..: dat. sg. f. Gl 1,443,47 (clm 9534, 9. Jh.; l. leimagun, Steinm.); leimogar.: dass. 431,24 (S. Paul XXV d/82, 9./10. Jh.; -o rad.; zu -og- vgl. Paul, Beitr. 6,230 ff.). lehmig, aus Lehm: vom Erdboden: in leimogaro erdo [in campestri regione Iordanis fudit ea (die Geräte für den Tempel) rex] in argillosa terra [3. Reg. 7,46] Gl 1,431,24 (1 Hs. ohne erdo), z. gl. St. leimigero erdo ł leimigaz lant 437,48 (8 Hss. nur leimîg, 6 Hss. lettîg), in dero leimagun erdo 443,47, in leimagemo lante 447,32, leimagaz lant argillosa terra 445,1, laimigiu 4,269,36, in leimigero Mayer, Glossen S. 70,15 (Hs. in argillosam); — von Mauern: leimige [civitates destruxerunt ... ita ut muri tantum] fictiles [remanerent, 4. Reg. 3,25] Gl 1,450,50 (3 Hss. leimîn, 1 Hs. leimari). leimiger [super Moab eiulabo, et ad Moab universam clamabo, ad viros muri] fictilis [lamentantes, Jer. 48,31] 634,28/29 (6 Hs. leimîn). Vgl. leimîn.
? leimâri st. m., nhd. (älter) lehmer; mnd. lêimer, mnl. lemer. — Graff II,213. leimari: nom. sg. Gl 1,451,1 (M, clm 14689, 12. Jh.?). leimnari Gl 4,167,18 s. AWB leimîn. Töpfer (?): leimari [civitates destruxerunt ... ita ut muri tantum] fictiles [remanerent, 4. Reg. 3,25] (3 Hss. leimîn, 4 leimîg; in Verwechslung mit dem Subst. figulus?).
leimbilidâri, -eri st. m.; as. lêmbiliđâri (vgl. Gallée, Vorstud. S. 192; s. u.). — Graff III,101. leim-pilidares: gen. sg. Gl 5,17,5 (Augsb., Arch. 6, Gll. 10. Jh.). — leim-bilidares: gen. sg. Gl 1,718,47 (Mainz n. sign., 11. Jh.). 4,292,58 = Wa 52,37 (Ess. Ev., 10. Jh.); -bilithires: dass. 1,718,48 (Brüssel 18723, Gll. 10. Jh.). Töpfer: enes leimbilidares [emerunt ... agrum] figuli [, in sepulturam peregrinorum, Matth. 27,7] Gl 1,718,48. 4,292,58 = Wa 52,37. 5,17,5. Vgl. leimuuurhto.
leimîg s. AWB leimag. |
| |