| - billilîn, st. n.
- billôd, st. m.
- thuruh-billôn, sw. v.
- bilode
- gi-biloden
- bilodi
- bilodlîh, adj.
- biladlîh?, adj.
- biloh, st. n.
- bilohhanî
- bilohhannissa
- bilohhida
- bilohnissi
- bilôn, sw. v.
- bilorna
- bilorne
- bilôsen
- bilouben
- bilrun
- bils
- bilsa
- bilse
- bilsen
- bilssâme, mhd. sw. m.
- biluh, st. m.
- bilûhhan
- bi[hl]ûten
- bilza
- bim
- bimahalôn
- bimahhôn
- bimarkôn
- bimbon
- bimeinen
- bimeinida
- bimeinidi
- bimeinscrift
- bimeinunga
- bimênian
- bîmenta
- bimentstank
- bimerken
- bimerren
- bimezzan
- bimîdan
- bimince
- bîminza
- bîminzsalba
- bimunigôn
- bîmuoter, st. f.
- bimurmilôn
- bimz
- bimzehi
- bin-
- bîna, st. sw.?
- bîna
- binagan
- binagilen
- binahtên
- bînamo, sw. m.
- binaphel
- binboum
- binde
- bindith
- binecken
- bineimen
- bineimida
- bineimidâri
- bineman
- binemnian
- binemnida
- binez
- binezzen
- binezzit
- binezzôn
- bini, st. n.
- binibluomo, sw. m.
- binibluoma, sw.
- biniderên
- binikar, st. n.
- binikrût, st. n.
- bi[h]niotan
- binisach
- binisahi
- binisoga, st. f.
- binisouga, sw. st.
- binisougo, sw. m.
- binisûga, sw. st. f.
- binitinun
- biniusen
- biniusida
- biniwurt, as.
- biniuuurz, st. f.
- biniz
- biniza
- binizhehe
- binna
- bino, sw. m.
- bînôn
- binomanî
- bînôti
- binoz
- binse
- binsge
- bînsuc, mhd. st. n.
- bînsûge, mhd. f.
- -bint, st. n.
- binta, sw.
- bintan, st. v.
- ana-bintan, st. v.
- bi-bintan, st. v.
- thuruh-int-bintan, st. v.
- fir-bintan, st. v.
- furi-bintan, st. v.
- gi-bintan, st. v.
- in-bintan, st. v.
- int-bintan, st. v.
- untar-bintan, st. v.
- zisamane bintan, st. v.
- zuo-gi-bintan, st. v.
- bintâri, st. m.
- binti, st. n.
- bintid, st. n.
- bintida, st.
- bintila, st. sw.
- bintriemo, sw. m.
- binuḡ
- binumft, st. f.
- binumftlîhho, adv.
- binuz, st. m.
- binuzstrâlisla
- binuzza, sw. f.
- binuzzahi, st. n.
- binuzzîn, adj.
- binuzzînfaz, st. n.
- binz
- binzeche
- bio(c)herin
- -bioga, st. f.
- biogan, st. v.
- gi-biogan, st. v.
- in-biogan, st. v.
- nidar-biogan, st. v.
- ûf-biogan, st. v.
- umbi-biogan, st. v.
- uuidar-biogan, st. v.
- gi-biogantlîh, adj.
- bioganto, adv. part. prs.
- biogên, sw. v.
- biogo, sw. m.
- biogôn, sw. v.
- gi-biogôn, sw. v.
- bionia
- bior, st. n.
- biorfaz, st. n.
- biosa
- bioso, sw. m.
- biosa, sw. f.?
- biost, st. m.
- biostr
- biot, st. m.
- biotan, st. v.
- bi-biotan, st. v.
- fir-biotan, st. v.
- furi-biotan, st. v.
- gi-biotan, st. v.
- in-biotan, st. v.
- ir-biotan, st. v.
- uuidar-biotan, st. v.
- zuo-biotan, st. v.
- zuo-ir-biotan, st. v.
- fir-biotanto, adv. part. prs.
- gi-biotanto, adv. part. prs.
- gi-biotâri, st. m.
- ir-biotnissî, st. f.
- ir-biotôn, sw. v.
- biotunga, st. f.
- bioza
- bipar
- bipirta
- biquâmi
- biquedan
- biqueman
- biquemanî
- biquicken
- bir
- bira, sw. f.
- biraboum, st. m.
- biraffen
- biraftôn
- biragarto, sw. m.
- bi[h]raget
- birahanen
- biral
- birâsen
- birâtan
- birâtida
- birch
- bire
- bo
| | billilîn st. n. billilin: nom. pl. Gl 3,506,27 (Mülinen’sche Rolle, Bern 11./12. Jh.). [Bd. 1, Sp. 1055] Pille, Kügelchen eines Medikamentes: pilulae, wohl Anlehnung an das lat. Wort, vgl. AWB bellilîn ders. Hs.
billôd st. m. — Graff III, 91. pillod: nom. sg. (lat. acc. pl.) Gl 2,620,39 (Ja). Zur Bildung vgl. v. Bahder, Verbalabstr. S. 107. 108, der b. direkt zu bellan stellt; dagegen sieht Schindling S. 7 in b. einen ja-Stamm, aber kaum mit Recht; Wißmann S. 55 bringt das Wort mit ahd. bil in pil gibit (canis) substitit Gl 2,667,45 zusammen. Gebrüll, das beutegierige der Löwen: rictus [... leonum instimulante fame, Sed., Carm. pasch. i, 236]. Vgl. bellan, bilôn.
thuruh-billôn sw. v.; vgl. mhd. MWB billen, nhd. billen in spez. Bedeutung; mnd. billen. — Graff III, 95. durah-pillotemo: part. prt. dat. sg. m. Gl 2,438, 60/61 (clm 14 395, 11. Jh.). mit dem bil einen Durchbruch durch etw. schlagen: giportemo d. (von zweiter Hand) [at tamen excisi subter cava viscera montis crebra] terebrato [fornice lux penetrat, Prud., P. Hipp. (xi) 166]. Vgl. ungibillôt.
bilode Gl 4,318,32 s. AWB bellôn sw. v. u. bilôn sw. v.
gi-biloden s. AWB gi-biladen sw. v.
bilodi s. AWB biladi st. n.
bilodlîh, biladlîh? adj. — Graff III, 99. piloth-lih: Grdf. Gl 1,132,26 (K, lat. (subst.?) nom. acc. pl. n.). Vermutlich verbirgt sich dasselbe Wort auch unter dem in Pa zum gleichen Lemma überlieferten: pilohhida, das ich für eine Kontamination aus pilo- (thlih) und dem folgenden (cali)hhida halten möchte; anders Kögel S. 116 und Baesecke, Abrog. S. 96. Vgl. pilohhida. Zu pileidlih Gl 1,132,26 (Ra), dessen -ei- auch Verschreibung für -a- sein könnte, vgl. AWB bilidlîh. musterhaft, zum Vorbild, Beispiel dienend: p. kilihhitha exemplaria similia; vgl. exemplaria similia CGL iv, 235,49 (Sg 912). 509,34 (Aff.). Vgl. bilidlîh.
biloh st. n. — Graff II, 142. pi-loh: nom. sg. Gl 1,82,21 (Pa; oder pl.?, so lat.). 83,25 (R); dat. sg. -]he 2,309,59 (Rb); nom. pl. -]hir S 206,25 (B); acc. pl. -] Gl 2,313,59 (Rb; oder sg.?, vgl. oben 1,82,21; korr. aus -h). 2,765,10 (clm 14 747, 10. Jh.). S 209,14 (B, lat. abl. sg.); bi-: dat. sg. -]he Gl 2,309,62 (Rb). — pi-loch-: dat. pl. -um Gl 1,621,8 (Rb); acc. pl. -] 2,313,59 (ebda., -c- durch Punkte getilgt, vgl. oben). Verschrieben: pi-ploh: nom. sg. (oder pl.?, vgl. oben) Gl 1,82,21 (K). 1) Verschluß: a) Glossenwort: piloh porta edo unpiloh claustra porta aut clausura Gl 1,82,21. sera ... piloh claustra ... clausura 83,25; b) übertr.?: skern ... vvort vppigiv ... euuigiv piloh nidarremees scurilitatis ... verba otiosa ... aeterna clausura ... damnamus ‘Verließ’ S 209,14, übersetzt ist jedoch aeterna claustra, so daß es sich auch hier nur um eine Wortübersetzung handelt, oder ist in euuigiv piloh zu lesen? 2) verschlossener Raum, der keinen freien Zugang hat: a) allgem.: in pilochum in conclavis Gl 1,621,8, Vokabelübersetzung, im Text für conclavis nur clavis: [faber ... percutiens malleo eum ... dicens: Glutino bonum est: et confortavit] eum (das Götterbild) clavis [, ut non moveretur, Is. 41,7]; [Bd. 1, Sp. 1056] b) mit näher bestimmtem Raum: es kann sein die Hölle: zi des pehhes pilohhe [vetustum ... humani generis fuit,] ad inferni claustra [descendere, pro peccatis suis supplicia aeterna tolerare, Greg., Hom. i. 11 p. 1475] Gl 2,309,59; das Paradies: piloh [antiqui patres ... ducti ad regnum non sunt, nisi illi descenderet qui paradisi] claustra [hominibus ... aperiret, ebda. 19 p. 1513] 313,59; die Klausur des Klosters, die nur den Mönchen zugänglich war: ambahti ... dar deisv alliu kernlihho pirum kiuurchit (als Streiter Gottes) pilohhir sint in monastre officina ... ubi haec omnia diligenter operemur, claustra sunt in monasterio S 206,25; der Käfig oder Zwinger wilder Tiere: piloh teoro grimmero claustros caveae [Pass. Thecl., ohne Text] Gl 2,765,10. 3) aus: in bilohhe [quod ergo] in conclusione [locutionis suae dominus subdidit, hoc est utique quod praemisit, Greg., Hom. i, 11 p. 1475] Gl 2,309,62 darf kaum auf eine Übertragung im Sinne von ‘Schlußfolgerung aus einer Rede, einem Ausspruch’ geschlossen werden: Ich möchte darin vielmehr eine mechanische Nachbildung von claudere ‘schließen’ aus sehen. Vgl. Ibach, Beitr. 81,127 Anm. 1. Vgl. bloc st. n.
bilohhanî s. AWB bi-lohhanî st. f.
bilohhannissa s. AWB bi-lohhannissa st. f.
bilohhida s. AWB bi-lohhida st. f. |
| biloh
| | 1) Verschluß: | | | a) Glossenwort: piloh porta edo unpiloh claustra porta aut clausura Gl 1,82,21. sera ... piloh claustra ... clausura 83,25; | | | b) übertr.?: skern ... vvort vppigiv ... euuigiv piloh nidarremees scurilitatis ... verba otiosa ... aeterna clausura ... damnamus ‘Verließ’ S 209,14, übersetzt ist jedoch aeterna claustra, so daß es sich auch hier nur | | 2) verschlossener Raum, der keinen freien Zugang hat: | | | a) allgem.: in pilochum in conclavis Gl 1,621,8, Vokabelübersetzung, im Text für conclavis nur clavis: [faber ... percutiens malleo eum ... dicens: Glutino bonum est: et confortavit] eum (das Götterbild) clavis [, | | | b) mit näher bestimmtem Raum: es kann sein die Hölle: zi des pehhes pilohhe [vetustum ... humani generis fuit,] ad inferni claustra [descendere, pro peccatis suis supplicia aeterna tolerare, Greg., Hom. i. | | 3) aus: in bilohhe [quod ergo] in conclusione [locutionis suae dominus subdidit, hoc est utique quod praemisit, Greg., Hom. i, 11 p. 1475] Gl 2,309,62 darf kaum auf eine Übertragung im Sinne von |
|