| - bîsa, st.?
- bisagên
- bisalbôn
- bisamfaz, st. n.
- bisamo, sw. m.
- bisamôn, sw. v.
- bîsant, st. m.
- bisantia, lat.
- bîsantinc, mhd. st. m.
- biseffian
- biseganôn
- bisehan
- bisehanî
- biseidôn
- biseiten
- bisela
- biselida
- bîselinc, mhd. st. m.
- bisello
- biselwunge
- bisen
- bisen
- bisengen
- bisengunga
- bisenken
- bisenkida
- bisentium
- b: isentiv
- biseuuurm, st. m.
- bísez, st.
- bisezzanî
- bisezzen
- bisezzida
- bisigilen
- bisîhan
- bisin
- bisingan
- bisingôn
- Bisinza
- bisiunî
- bisiungî
- bisiuuen
- bisizzen
- biscaban
- biscaffôn
- biscatauuen
- biskehan
- biskelen
- biskeltan
- biskenten
- biskeran
- biskerida
- biskerien
- bisk(e)tuom, st. n.
- biskîben
- bískiht, st. f.
- biskilben
- biskînan
- biskindian
- biskintan
- biskirmâri
- biskermâri
- biskirmen
- biskirmida
- biskirmidi
- biskirmunga
- biskîzan
- biscof, st. m.
- biscofeshubelin
- biscofesstab, st. m.
- biscofesstuol, st. m.
- biscoffên
- biscofheit, st. m. f.
- biscoftuom, st. n.
- biscoftuomlîh, adj.
- biscorginga
- biscoueshosen
- biscouuâri
- biscouuida
- biscouuôn
- biscrankolôn
- biscrenken
- biscrenki
- biscrenkida
- biscrenkilida
- biscrîtan
- biscrôtan
- biscurgen
- biscutten
- bislahan
- bîslaht, st.
- bi-slaht, st.
- bísleht, adj.?
- bisleifen
- bislîfan
- bislihtentî
- bisliozan
- bislipfen
- bíslz, st. n.
- bislozzanî
- bismâhên
- bismar, st. n.
- bismarida, st. f.
- bísmarôn, sw. v.
- bismarunga, st. f.
- bismeizen
- bismer, st. n.
- bísmerên, sw. v.
- bísmerien, sw. v.
- bismerlîhho, adv.
- bismero, sw. m.
- bísmerôn, sw. v.
- bísmez
- bismidôn
- bismiruuen
- bismit
- bísmiz, st. m.
- bísmez, st. m.
- bismîzan
- bismizzanî
- bísmizzen, sw. v.
- bismizzen
- bísmizzida, st. f.
- bismizzôn
- bisnerahen
- bisnerfan
- bisnîdan
- bisnîdento
- bisnitnessî
- bisniudan
- bisolagôn
- bisolôn
- bisôn, sw. v.
- bisorgên
- bisorgida
- bisoufen
- bíspâhha, st. f.
- bíspâhhal, adj.
- bíspâhhâri, st. m.
- bíspâhhôn, sw. v.
- bispaltan
- bispehôn
- bîspel
- bispenitî
- bispennen
- bispernida
- bisperren
- bisperrida
- bisperrunga
- bîspil, aostndfrk. st. n.
- bispîuuan
- bispottôn
- bis.prade
- bísprâhha
- bíspâhha?,
- bísprâhhal
- bíspâhhal?,
- bísprâhhâri
- bíspâhhâri?,
- bísprâhhi, adj.
- bísprâhhî, st. f.
- bísprâhhida, st. f.
- bísprâhho, sw. m.
- bísprâhhôn
- bíspahhôn?,
- bísprâhhunga, st. f.
- bísprâhlîh, adj.
- bísprâhnî, st. f.
- bísprâki, as. st.
- bisprtan
- bisprehhan
- bísprehhâri, st. m.
- bisprehho
- bisprehhôn
- bisprehkan
- bisprengen
- bisprîtan
- bispurnen
- bispurnida
- bispurnissi
- bis-s-
- bissîn, adj.
- bisspargant
- bist
- bistabôn
- bistallo
- bistân
- bîstân
- bistantan
- bîstantan
- bîstantâri, st. m.
- bistâten
- bistatôn
- bistecken
- bistellen
- bistello
- bisten
- bistên
- bîstên
- bistentida
| | bîsa (st.?) f., mhd. bîse, frühnhd. beis(wind); mnl. bise m.; vgl. nhd. DWB bise. — Graff III, 216. bisa: nom. sg. Gl L 112. Nb 17,16. 39,4 (beide -î-) [19,8. 44,8]. Sturmwind, Wirbelwind: a) allgem.: bisa [maledixisti sceptris eius, capiti bellatorum eius, venientibus ut] turbo [ad dispergendum me, Hab. 3,14] Gl L 112; b) spez.: der Boreas, ein kalter, stürmischer Nord(ost)wind: also iz tanne ueret . ube daranah tiu b. fone Tratia uuântiu . dia naht zefuoret si boreas emissus ab Treicio antro . i. a vallibus Traciae . hanc verberet Nb 17,16 [19,8]. so . daz taz loub . taz tiu b. genimet . ter uuesteneuuint kerecche ut frondes quas aufert spiritus boreae . mitis zephyrus . revehat 39,4 [44,8]. Vgl. bisôn sw. v.
bisagên s. AWB bi-sagên sw. v.
bisalbôn s. AWB bi-salbôn sw. v.
bisamfaz st. n., mhd. Lexer bisemva. — Graff III, 730. pisam-uaz (5 Hss., 1 -v-), -waz (clm 22 201): acc. pl. Gl 1,596,27.29 (M); pisim-uaz: nom. sg. 3,622,21. 663,35; acc. pl. 1,596,29 (M, 2 Hss.); -waz: dass. 30 (clm 13 002); daraus verstümmelt: pisinu-wuaz: ebda. (clm 17 403). Gefäß für Bisam, Riechfläschchen: pisamuaz [in die illa auferet dominus ornamentum calceamentorum ... et] olfactoriola [Is. 3, 20] Gl 1,596,27 (5 Hss. olfactoria). olfactoriolum 3,622,21. olfactorium 663,35.
bisamo sw. m., mhd. MWB bisem, nhd. DWB bisam; aus mlat. bisamum. — Graff III, 218. pis-: nom. sg. -amo Gl 2,515,34. 537,59. 728,31 (M). 731,60 (M). 3,624,35. 4,82,47 (Sal. a 1, 5 Hss.). 206,27; acc. pl. -amun 2,460,41 (3 Hss., 1 -vn); nom. sg. -emo 3,349,12 (SH k); -me 530,35. 561,30; -em 4,82,49 (Sal. a 1, 13. Jh.). — bis-: nom. sg. -amo Gl 2,387,43 (Wolf., Wiss. 77, 9. Jh.). 390,4. 493,47. 566,26. 574,37 (lat. abl.); -emo 497,16 (lat. abl.). 515,33 (2 Hss., 1 lat. abl.). 3,303,49 (SH d). 320,33 (SH e). 338,58 (SH g, 3 Hss., 1 Rasur von -o); -imo 2,544,55 (lat. abl.); -eme 3,543,40 (2 Hss.); -em 326,24 (SH f). 561,30; -im 4,82,49 (Sal. a 1, 13. Jh.); -am 48 (ebda., 15. Jh.). — bysemo: nom. sg. Gl 1,622,18 (Würzb. Mp. th. f. 20, 9. Jh., lat. acc. pl.). Verschrieben ist: hisemo: nom. sg. (lat. abl.) Gl 2,497,16/17 = Wa 85,6. Ist sisomo: nom. sg. Gl 2,728,31 (M, 2 Hss., 10. Jh.) bloße Verschreibung, oder hat der Glossator das lat. Lemma ‘muscus’ im Sinne von ‘mus, musculus’ fehlgedeutet und an sisimûs gedacht? Die Parallelhs. clm 14 689 schreibt sisogomo, was Bezeichnung für den Pelikan ist. Der Bisam, Moschus (Sekret des Bisamtieres) in seiner Verwendung als Spezerei: bisemo [(videas ...) illum pigmentis redolentibus et] peregrino pulvere [femineas spargentem turpiter auras, Prud., Ham. 296/297] Gl 2,497,16 = Wa 85,6. 544,55. 574,37. bisamo peregrino pulvere, muscus [Bd. 1, Sp. 1110] (vgl. Diefb. Gl. 373 b u. ‘muscus est nomen aequivocum ad aromaticum et ad illam lanuginem quae tegit arborem’ Alphita p. 122 a) 390,4. 566,26. peregrino muscus 493,47. 515,33. pulvere muscus 387,43. muscus 537,59 [sämtl. zu Prud., ebda.]. pisamo muscus 728,31 (Parallelhs. sisogomo). 731,60. 3,530,35. 543,40. 561,30. bisemo ł mies muscum (vgl. o. Alphita p. 122 a) 3,303,49. 320,33. 326,24. 349,12. muscum ł muscatum bisemo odoramentum ł mies 338,58. stanche, i. pisamvn (als Randgl.) [(videas ...) illum ... femineas spargentem turpiter] auras [Prud., Ham. 297 oder zum vorhergehenden ‘pulvere’? Vgl. o. u. Steinm. z. St.] 2,460,41. bysemo [in die illa auferet dominus ... discriminalia ..., et] olfactoriola [, et inaures, Is. 3,20] 1,622,18 (olf. bezeichnet speziell das Riechfläschchen, der Glossator scheint es aber allgemeiner im Sinne von ‘Duftstoff’ aufgefaßt zu haben, vgl. auch olfacere ‘riechen’, olfactorius ‘riechend’, Georges, Handwb.8 2,1337). olfactoriolum 3,624,35. 4,206,27. olfactorium 82,47. Vgl. [disamo as. sw. m.]. Vgl. Kluge-Götze17 79. Abl. bisamôn.
bisamôn? sw. v., mhd. MWB bisemen, nhd. DWB bisamen. Verstümmelt: gi-piso .. (wohl gi-pisomotiu, vgl. Steinm. z. St.): part. prt. acc. pl. n. Gl 2,728,33 (M, 4 Hss.). 731,61 (M). mit Bisam, Moschus versehen: [quoniam propter thymiamata, et] muscata [, et alia diversa quibus in saeculari conversatione sine intermissione fruebar, oportet nunc me ... sustinere istiusmodi foetorem, Vitae patr. p. 507 a, 39].
bîsant st. m., mhd. Lexer bîsant; mnd. bîsant, mnl. bisant; aus afrz. besant; vgl. auch mlat. bisantius, Diefb. Gl. 75 a, Duc. s. v. byzantius. pisenthe: dat. sg. Gl 1,452,25 (M, clm 22 201, 12. Jh.). (ursprünglich in Byzanz geprägte) Gold- oder Silbermünze: mit ein p. [in tempore hoc cras modius similae] uno statere [erit, 4. Reg. 7,1] (gegen 6 Hss. phenning). Vgl. Suolahti, Mémoires de la Société Néo-Philologique de Helsingfors, Bd. 8,67, v. Wartburg, Et. Wb. 1,669. Vgl. bîsantinc, bîselinc.
[bisantia lat. (?) Pflanzenname. bisanzia: nom. sg. Gl 3,402,61 (Hildeg.). pursiaz, unbekannter lat.(?) Pflanzenname in den Glossen der Hildegard, vgl. Steinm. z. St., Fischer-Benzon 198. Pitra vermutet in b. einen Namen für das Pfennigkraut Lysimachia nummularia, vgl. Analecta sacra spicilegio Solesmensi parata, ed. J. B. Pitra, Bd. 8. Paris 1882. S. 498.]
bîsantinc mhd. st. m.; vgl. mnd. Lexer bîsant, mnl. bisant, me. beisaunt; vgl. lat. byzantius (Duc. s. v.). bisindinc: nom. sg. Gl 3,120,32 (SH A, Prag, Lobk. 434, 13. Jh.). ‘Byzantiner’, Bezeichnung für eine Münze: bisindinc ł phenninc numisma (5 Hss. nur pheninch). Vgl. Kluge, Stammb.3 § 100 a, Wilm. Gr. 22 § 278,2 b. Vgl. bîselinc, bîsant.
[biseffian s. AWB bi-seffian as. sw. v.]
biseganôn s. AWB bi-seganôn sw. v. |
| bîsa
| | a) allgem.: bisa [maledixisti sceptris eius, capiti bellatorum eius, venientibus ut] turbo [ad dispergendum me, Hab. 3,14] Gl L 112; | | b) spez.: der Boreas, ein kalter, stürmischer Nord(ost)wind: also iz tanne ueret . ube daranah tiu b. fone Tratia uuântiu . dia naht zefuoret si boreas emissus ab Treicio antro . i. a vallibus | | bisamôn
| | Verstümmelt: gi-piso .. (wohl gi-pisomotiu, vgl. Steinm. z. St.): part. prt. acc. pl. n. Gl 2,728,33 (M, 4 Hss.). 731,61 (M). |
|