| - ebanalt, adj.
- ebanbarmida, st. f.
- ebanbilidi, st. n.
- ebanbilidîg, adj.
- ebanbilidôn, sw. v.
- ebanbirîg, adj.
- ebanblast, st. m.
- ebanbreit, adj.
- ebanbringan, an. v.
- ebanbrûhhen, sw. v.
- ebancaltrun
- ebanthegan, st. m.
- ebanthicko, adv.
- ebantholên, sw. v.
- ebantholunga, st. f.
- ebanerbi, st. n.
- ebanerbo, sw. m.
- ebanêuuîg, adj.
- ebanêuugheit, st. f.
- ebanêuuglîhho, adv.
- ebanezzan, st. v.
- ebanfaldan, st. v.
- ebanfaro, adj.
- ebanferro, adv.
- ebanfertîg, adj.
- ebanfilu, adj. u. adv.
- ebanflîzîg, adj.
- ebanfreuuen, sw. v.
- ebanfrônisc, adj.
- ebangialtra, sw. f.
- ebangiherzida, st. f.
- ebangilîh, adj.
- ebangilîhnissa, st. f.
- ebanginôz, st. m.
- ebangisizzan, st. v.
- ebangiteilo, sw. m.
- ebangiuualtîg, adj.
- ebangiuuâri, adj.
- ebangiuuis, adj.
- ebangizumftlîhho, adv.
- ebanglat, adj.
- ebanguot, adj.
- ebanharto, adv.
- ebanhellgî, st. f.
- ebanhellunga, st. f.
- ebanhêr(i), adj.
- ebanhevîg, adj.
- ebanhôh, adj.
- ebanhôho, adv.
- ebani, adj.
- ebani, st. n.
- ebanî, st. f.
- ebanida, st. f.
- ebanjungiro, sw. m.
- ebankrist, st. m.
- ebankristâni, adj.
- ebankristâni, st. m.
- ebankristâno, sw. m.
- ebanlang, adj.
- ebanlangsîti, adj.
- ebanlebên, sw. v.
- ebanlîh, adj.
- ebanlîh, st. n.
- ebanlîhhî, st. f.
- ebanlîhho, adv.
- gi-ebanlîhhôn, sw. v.
- ebanlot, adj.
- eban[h]lôzo, sw. m.
- ebanluggi, adj.
- eban[h]lûtênti, adj. part. prs.
- eban[h]luzzo, sw. m.
- ebanmagankraft, st. f.
- ebanmaht, st. f.
- ebanmanag, adj.
- ebanmanîg, adj.
- ebanmâza, st. f.
- ebanmâzi, adj.
- ebanmâzîg, adj.
- ebanmâzôn, sw. v.
- gi-ebanmâzôn, sw. v.
- ebanmezzôn, sw. v.
- gi-ebanmezzôn, sw. v.
- ebanmihhil, adj.
- ebanmihhilî, st. f.
- ebanmuoti, adj.
- ebanmuotî, st. f.
- ebanmuotîg, adj.
- ebanmuotlîhho, adv.
- ebanmuoto, adv.
- ebannâh, adv.
- ebano, adv.
- ebanôn, sw. v.
- gi-ebanôn, sw. v.
- ebanôt, st. m.
- ebanôt, st. n. f.
- ebanreiti, adj.
- ebansâzîg, adj.
- ebansâzo, sw. m.
- ebanselbêuuîg, adj.
- ebanselbgeginuuertîg, adj.
- ebanselbgilîhhî, st. f.
- ebanselbuuesanti, part. prs.
- -ebansîtîg, adj.
- ebanscalc, st. m.
- ebanscôni, adj.
- ebansculdîg, adj.
- ebanslihtî, st. f.
- ebanslz, st. n.
- ebansprehhan, st. v.
- ebanspuotîgo, adv.
- ebanstantan, st. v.
- ebantal, st. n.
- ebanteil, st.
- ebanteila, sw. f.
- ebanubil, adj.
- ebanunga, st. f.
- ebanuuahsan, st. v.
- ebanuuerc, st. n.
- ebanuuesanti, part. prs.
- ebanuuirken, sw. v.
- eban[h]uuîz, adj.
- ebanzieri, adj.
- ebanzorft, adj.
- ebareiza, st. f.
- ebarrioza
- fir-ebben, sw. v.
- e(b)bind, ae. st. n.
- ebboum, st. m.
- ebbunga, st. f.
- ebechech
- ebechhee
- ebechloup, mhd. st. n.
- ebechowe
- ebedie
- ebedisse
- ebehev
- ebej
- ebemaht
- eben-
- ebena, st. f.
- ebenlari
- ebenmuote
- ebenxan-
- Eber
- eber
- eberez(z)e
- eberiche
- ebero
- eberswîn, mhd. st. n.
- Eberuuîh
- eberwurze, mhd.
- ebeuui
- ebiberi, st. n.
- ebich
- eb(i)heuui
- eb(i)houuui
- ebimote
- ebin
- ebin-
- ebiňd
- ebinerherbo
- ebinmuofa
- ebir
- eblit
- ebohe
- ebohov
- eboi
- eboim
- ebon-
- ebononon
- eborna
- eboum
- ebouuui, st. n.
- ebeuui, st. n.
- eb(i)houuui, st. n.
- eb(i)heuui, st. n.
- ebraisc
- hebræisc
- ebrinna
- ebuh, adj.
- ebun-
- ebur, st. m.
- ebrdnunḡ
- eburþring, ae. st.
- Eburesberg
- eburesboto, sw. m.
- eburesuuurz, st. f.
- Eburhardus
- eburîn, adj.
- Eburkar
- Eburrât
- eburspioz, st. m.
- eburuuurz, st. f.
- eburzan(d), st. m.
- ewrz
- ecchel
- eccher(e)t
- ecchil
- ecchirt
- ecchrod(o)
| | ebanalt adj., mhd. frühnhd. Lexer ebenalt; mnd. ēvenōlt, mnl. evenout; ae. efeneald; vgl. an. jafnaldra. — Graff I,196. epan-alt-: nom. pl. -a Gl 2,599,42 (M, 3 Hss.); acc. pl. f. -a, -e (3 Hss.) 257,51 (M). eban-alt-: acc. pl. n. -iu AJPh. 55,230 (clm 6293, 9. Jh.); eben-: Grdf. -] Nb 9,15 [9,19]. Nc 747,10 [85,14]. Nk 436,29. 437,14; nom. pl. m. -er Gl 1,745,69 (M, -ts); gen. sg. oder nom. pl. m. -en 4,129,25 (Sal. c); ebin-: nom. sg. m. -er 1,703,45 (M). 3,188,59 (SH B). 4,30,20 (Sal. a 1, 2 Hss.). 166,41 (Sal. d, -ts); -ir 1,703,44 (M). 745,68 (M); -o 2,203,31 (S. Paul XXV d/82, 9./10. Jh.). 210,21. heben-altero: dat. sg. f. Gl 2,36,11 (Vad. 336, 11. Jh.). gleich alt (wie, m. Dat.): a) von Personen: gleichaltrig: epanalte [(Maria)] coaevas [ei (der kleinen Musa) in albis vestibus puellas ostendit, Greg., Dial. 4,17 p. 400] Gl 2,257,51. ebanaltiu coaevas [ebda.] AJPh. 55,230 (konstr. z. einem ahd. Bezugswort, wohl magatîn). toh si (die Philosophia) so alt uuâre . taz sih nioman iro negeloubti . uuesen ebenalt quamvis ita plena esset aevi . ut nullo modo crederetur nostrae aetatis Nb 9,15 [9,19]; — substant. der Altersgenosse: ebinalto [(Petrus)] consenior [et testis Christi passionum, Greg., Cura 2,7 p. 26 = 1. Pet. 5,1] Gl 2,203,31. 210,21. epanalta [sed operae pretium est crudelitatis Herodis in Christum et] aequaevos [eius videre mercedem, Ruf., Hist. eccl. I, 8,3 p. 65] 599,42, hierher vielleicht auch ebinalter aequaevus 3,188,59 (im Abschn. De principatibus et militiis aliisque personis); als Milchbruder: ebinaltir [transferebat autem corpus (des Antiochus) Philippus] collactaneus [eius, 2. Macc. 9,29] 1,703, 44 (2 späte Hss., 6 Parallelhss. gialtro). ebinaltir [Manahen, qui erat Herodis tetrarchae] collactaneus [Acta 13,1] 745,68 (3 späte Hss., 6 Parallelhss. gialtro); b) von Unpersönlichem: gleich alt, (schon) ebensolange während: hebenaltero [claudus erat, cui prima dies exordia vitae, membrorum cum strage, dedit, languore] coaevo [octo lustra gerens, Ar. I, 245] Gl 2,36,11 (konstr. z. einem ahd. Bezugswort, siuhhî, slaffî, suht?); — m. Dat.: fiur ist ebenalt tero erdo Nc 747,10 [85,14]. etelichemo sensato ist sensus [Bd. 3, Sp. 5] ebenalt sensus quidem cum sensato fit Nk 436,29. fone diu sint alliu relatiua ebenalt iro oppositis 437,14; c) Glossenwort: ebinalter aequaevus Gl 4,30,20. 166,41. ebenalten aequaevi 129,25. Vgl. ebangialtra.
ebanbarmida st. f., mhd. ebenbarmede (Lexer, Taschenwb., Nachträge). eben-barmide: acc. sg. S 147,22 (BB). Mitleid, Erbarmen: ich nihabo ... rehto giweret an minemo nahesten ... ebenbarmide (mit eban-sicherlich nach lat. compassio gebildet, vgl. irbarmên I 2 a, irbarmênto b, irbarmida 2, irbarmunga 2).
ebanbilidi st. n., mhd. Lexer ebenbilde, nhd. DWB ebenbild; mnd. ēvenblde, mnl. evenbeelde. eben-bilde: dat. sg. NpX 119,4 (S. XII, 21). Vorbild, Beispiel: daz tnt wasse strala des mahtigen . daz sint gotes wort . div setze dargeine mit strenten zanderon . daz kit mit der ebenbilde . die ê kle waren . vnde sie aber sih selben zvnton (Np exemplis, Npw pilden). Abl. ebanbilidîg; ebanbilidôn.
ebanbilidîg adj. eben-pildige: nom. pl. m. Npw 109,3. gleichgestaltet, dem Vorbild entsprechend: so der skim chumet dero heiligono der an diu ist daz si ebenpildige uuerdent demo gotis pilde (Np conformes).
ebanbilidôn sw. v. — Graff III, 101. epan-pilidota: part. prt. nom. pl. m. Gl 2,130,71 (M, 4 Hss.; z. Part. Praet. ohne gi- vgl. Braune, Ahd. Gr.12 § 323 Anm. 2 f.). — eben-bilidot: part. prt. Gl 1,772,19 (Carlsr. Aug. LXXXIII, 11. Jh.); k-: dass. 24/25 (ebda.). gleich gestalten, (einem Vorbild) angleichen: ebenbilidot [(Paulus)] configuratus [morti eius (Christi), Phil. 3,10] Gl 1,772,19. kebenbilidot [(Christus) qui reformabit corpus humilitatis nostrae,] configuratum (i. conformatum) [corpori claritatis suae, ebda. 21] 24/25. epanpilidota [si enim] complantati [facti sumus similitudini mortis eius (Christi), simul et resurrectionis erimus, Decr. Leon. IX] 2,130,71.
ebanbirîg adj. — Graff III, 157. eben-birig: Grdf. Nb 91,5 [101,12]. gleich fruchtbar (wie, m. Dat.): alde solt tu ebenbirig uuerden . dien sumerlichen geuuahsten? aut tua in aestivos fructus intumescit ubertas?
ebanblast st. m. — Graff III, 238. epan-plast: acc. sg. Gl 4,15,24 (Jc). steiler Abhang: in der Wendung thuruh ebanblast per praeceps ‘den Abhang hinunter’; nach Steinm. z. St. vielleicht zu [illi (die von Jesus ausgetriebenen bösen Geister) exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetu abiit totus grex] per praeceps [in mare, Matth. 8,32].
ebanbreit adj.; ae. efenbrád; an. jafnbreiðr. — Graff III, 295. eben-breit: Grdf. Nc 774,23/24 [124,3/4]. gleich breit (wie lang und hoch): uuaz ist cubus âne daz pilde . daz ebenlang . unde ebenbreit . unde ebenhoh ist . also manige altara in chilichon gescafen sint; vgl. AWB ebanhôh b.
ebanbringan an. v. — Graff III, 196 f. s.v. ebono bringan. Nur in B belegt. eban-prinke: 3. sg. conj. S 262,26/263,1 (lat. inf.; nach Steinm. z. St. -e statt -an „wohl unter Einfluß des schließenden e von conferre“). 266,14/15. [Bd. 3, Sp. 6] 1) jmdm. etw. zuwenden, vermachen: rahcha ibu vvelicho hebit (der Novize) ... ebenprinke .. res si quas habet, ... facta solemniter donatione conferat monasterio S 266,14/15. 2) jmdm. Nutzen bringen: ibv einic er dem (den Handwerkern des Klosters) ist arhaban fora kivvizidv derv sinerv listi pidiv ist kadvht edesvvas ebanprinke .. deser solihcher si erlohchan fona derv selbvn listi quod si aliquis ex eis extollitur pro scientia artis suae, eo quod videatur aliquid conferre monasterio, hic talis evellatur ab ipsa arte S 262,26/263,1.
ebanbrûhhen sw. v. — Graff III, 281. eban-bruchent: 3. pl. T 87,2. Umgang haben mit jmdm.: uueo thu mit thiu iudeisg bis trinkan fon mir bitis, mit thiu bin uuib samaritanisg? ni ebanbruchent Iudei Samaritanis non enim coutuntur Iudaei Samaritanis.
ebancaltrun Gl 2,248,25 s. AWB ebangialtra. |
| ebanalt
| | a) von Personen: gleichaltrig: epanalte [(Maria)] coaevas [ei (der kleinen Musa) in albis vestibus puellas ostendit, Greg., Dial. 4,17 p. 400] Gl 2,257,51. ebanaltiu coaevas [ebda.] AJPh. 55,230 (konstr. z. | | b) von Unpersönlichem: gleich alt, (schon) ebensolange während: hebenaltero [claudus erat, cui prima dies exordia vitae, membrorum cum strage, dedit, languore] coaevo [octo lustra gerens, Ar. I, 245] Gl 2,36,11 (konstr. | | c) Glossenwort: ebinalter aequaevus Gl 4,30,20. 166,41. ebenalten aequaevi 129,25. | | ebanbringan
| | 1) jmdm. etw. zuwenden, vermachen: rahcha ibu vvelicho hebit (der Novize) ... ebenprinke .. res si quas habet, ... facta solemniter donatione conferat monasterio S 266,14/15. | | 2) jmdm. Nutzen bringen: ibv einic er dem (den Handwerkern des Klosters) ist arhaban fora kivvizidv derv sinerv listi pidiv ist kadvht edesvvas ebanprinke .. deser solihcher si erlohchan fona derv selbvn listi quod si |
|