| - ir-fârên, sw. v.
- fârênto, adv. part. prs.
- far⊢eron
- Fares
- varvel, mhd. sw.
- farh
- farhilî(n), st. n.
- farhurni, adj.
- fâri, adj.
- gi-fâri, adj.
- -fâri, adj.
- fârî, st. f.
- bi-fârida, st. f.
- gi-fârida, st. f.
- fârîg, adj.
- fârîgo
- fârîn, adj.
- fâringûn, adv.
- farira
- Fariti
- farkutha
- farliendi
- -farlîh, adj.
- fârlîhho, adv.
- farliuuaner
- farm, st. m.
- farm
- farmahi, st. n.
- farmainsot
- farmuchit
- farmuckit
- farmunnian, as.
- farn, st. m.
- farm, st. m.
- farnozcenes
- farnufst
- ir-farnussida, st. f.
- faro, adj.
- gi-faro, adj.
- -faro, sw. m.
- farobrun
- -farolîh, adj.
- fâron, as. sw. v.
- farra
- farra
- farraicha
- farrich
- farrîn, adj.
- farrisc, adj.
- farro, sw. m.
- farscangenti
- farscliton
- farsem
- farskawon, as.
- farslecnkit
- farsterc
- farsturian, as.
- fart, st. f.
- fart
- fartbetti, st. n.
- fartemnit
- farterron, andfrk.
- fartîg
- fartilihvn
- -fartlîh, adj.
- fartman, st. m.
- fartmithon
- fartmuodi, adj.
- fartnest, st. n.
- ana-fartôn, sw. v.
- ana-gi-fartôn, sw. v.
- gi-ana-fartôn, sw. v.
- gi-samant-fartôn, sw. v.
- fartstat, st. f.
- ir-farunga, st. f.
- fârunga, adv.
- fârungôm, adv.
- fârungûn, adv.
- faruu-
- fas
- fas-
- fasa
- fasal, st. m. oder n.
- fasalkalb, st. n.
- fasn, st. m.
- fasant, st. m.
- fasant
- fascon
- fascunun
- faselig
- fash
- fashan
- fasihuon
- fâsca, st. f.
- fâski, st. n.
- fâski
- gi-fâski, st. n.
- fâscôn, sw. v.
- gi-fâscôn, sw. v.
- fâscunga, st. f.
- faslant
- faso, sw. m.
- fasa, sw. f.
- fasôn, sw. v.
- fast, adj.
- fasta, sw. st. f.
- fastanon, as. sw. v.
- fastante
- fastatag, st. m.
- faste
- fastên, sw. v.
- gi-fastên, sw. v.
- ir-fastên, sw. v.
- fastên, st. n.
- fastênto, adv.
- fasthabîg, adj.
- fasthenti, adj.
- fasti:na
- fastinga, aostndfrk. st. sw. f.
- fastinna
- fastlîh, adj.
- fastlîhho, adv.
- Fastmar
- fastmuos, st. n.
- fastmuoti
- fastmuotî
- -fastmuotîg, adj.
- gi-fastnôn, sw. v.
- fasto, adv.
- Fastolf
- fastos
- fastota
- Fastraat
- faszon
- fata, st. f.
- fataro
- fater, st. m.
- gi-fatera, sw. f.
- vaterane, mhd. sw. m.
- fatereigan, st. n.
- fatererbi, st. n.
- fatereres
- faterheim, st. m.
- faterheima, st. f.
- faterheimin(na), st. f.
- faterlant, st. n.
- faterlîh, adj.
- faterlîhho, adv.
- faterlôs, adj.
- fatermâg, st. m.
- gi-fatero, sw. m.
- faterdal
- faterscaft, st. f.
- faterslaho, sw. m.
- faterslaht, st. f.
- fatersleccha
- faterslecke
- fatersleggo, sw. m.
- fateruodil, st. m.
- faherb..
- fatina
- fatôn, sw. v.
- fatunga, st.?
- fatureo
- faul
- fauuo
- faz, st. n.
- fazsezzâri, st. m.
- fazuuesca, st.?
- fazza, st. f.
- fazzî, st. f.
- -fazzida, st. f.
- gi-fazzidi, st. n.
- fazzil
- -fazzilî(n), st. n.
- gi-fazzôd, st. m.
- fazzôn1, sw. v.
- gi-fazzôn, sw. v.
- fazzôn2, sw. v.
- ûf-fazzôn, sw. v.
- -fazzôtî, st. f.
- fazzunga, st. f.
- fe
- fe
- fearu
- febra
- vêchemantel, mhd. st. m.
- vêchmol, mhd. st. m.
- fecislun
- fecigele
- fecta
- fedara, st. sw. f.
- fedarahha, st. f.
- fedarah, st. n.
- fedaraht, adj.
- fedarbetti, st. n.
- fedarfêh, adj.
- fedarfuotar, st. n.
- gi-fedar(i), adj.
- fedartrago, st. m.
| | ir-fârên sw. v., mhd. erværen, nhd. DWB erfähren; mnd. ervêren; ae. afǽran; vgl. mnl. vervaren. — Graff III,589. ar-fart-: 3. sg. prt. -a Gl 2,651,51; part. prt. acc. sg. m. -en 656,25. ir-uar-: 3. sg. -it Gl 2,185,57 (M, 5 Hss., davon 1 Hs. -var-); part. prt. -it 548,3. Verstümmelt: ..ruaritiu: part. prt. nom. sg. . Gl 2, 355,18 (l. iruaritiu, Steinm. z. St.). 1) jmdm. auflauern: arfarta [et scelerum furiis agitatus Orestes] excipit [incautum patriasque obtruncat ad aras, Verg., A. III,332] Gl 2,651,51. arfarten [aemulus] exceptum [Triton ... inter saxa virum spumosa inmerserat unda, Verg., A. VI,173] 656,25. 2) jmdn. versuchen, in die Enge treiben, in Gefahr bringen: iruarit [eum (den hochmütigen Armen) tumor elationis] infestat [, nec illata paupertas inclinat, Greg., Cura 3,2 p. 36, Anm. i] Gl 2,185,57. ruaritiu [mirantesque virum atque avidi spectare secuntur scituri iuvenes, numero] deprensa [locoque an plus quam mortem virtus daret, Lucan 6,168] 355,18. 3) jmdn. aus dem Hinterhalt (mit dem Geschoß) treffen: iruarit uuirdit excipitur [telo incautus cordisque sub ipso saucius occulto ferrum suspirat adactum, Prud., Psych. 488] Gl 2,548,3.
fârênto adv. part. prs. — Graff III,577 f. fârendo: Nc 829,28 [197,13]. NpNpw 7,16 (Npw ua-). Np 70,11. nachstellend: a) mit Gen. d. Pers.: uuanda der rhetor ist sih selben skirmendo testudo . anderro farendo . ist er scorpio [vgl. sermo rethoris ex omni parte circumspectus et inreprehensibilis debet esse, et sicut scorpio repente adversarium percutere, Rem.] Nc 829,28 [197,13]. sîn (Christi) farendo . irsluog si (die Synagoge) sih selbun NpNpw 7,16; b) mit Dat. d. Pers.: vuanda mine fienda mir farendo chaden . got habet in ferlazzen ... Lagent imo . unde gefahent in quia dixerunt inimici mei mihi ... dicentes . deus dereliquit eum . persequimini et comprehendite eum Np 70,11.
far⊢eron Gl 4,196,60 s. AWB fir-heriôn.
Fares S 370,2 s. Eigennamen.
varvel mhd. sw. (f.), nhd. dial. steir. farferl, farfel Unger-Khull 211, kärnt. pfarf·l, pfarfe Lexer, Kärnt. Wb. 90, vgl. auch bair. tirol. farfelsuppen Schm. 1,753 f., Schöpf 122 u. DWb. III,1332. varuelen: nom. pl. Gl 3,357,52 (Wien 901, 13. Jh.). „gekrümelter Teig aus Eiern und Mehl in Suppe, Wasser oder Milch gekocht und mit verschiedenen Zusätzen abgeschmalzen“ (Unger-Khull 211): pultes. Vgl. Heyne, Hausalt. 2,324.
farh s. AWB far(a)h.
farhilî(n) st. n., mhd. Lexer verhelîn, Lexer verhel, nhd. ferkel. — Graff III,681. Alle Belege nom. sg. außer Gl 3,506,6. varh-ilin: Gl 3,77,47 (SH A); -elin: 45 (SH A, 2 Hss.); uarh-: 670,54; varch-: 444,18 (2 Hss.); uerch-: [Bd. 3, Sp. 626] acc. sg.? 506,6; verhlin: 446,7; värhlein: 77,46 (SH A, 15. Jh.). — ferkelin: Gl 3,200,67 (SH B, früher S. Blasien, 12. Jh.). — uekelen: Gl 3,77,47 (SH A, Darmst. 6, 13. Jh.; wohl mit r-Schwund, vgl. dazu Rhein. Wb. 2,397 s. v. ferkel). farheli: Gl 3,449,4 (cgm 5248,2, 9. Jh.). — uarehli: Gl 3,451,16 (Schlettst., 12. Jh.). — verle: Gl 3,356,21 (Wien 901, 13. Jh.; wohl mit Ausfall von -h-, vgl. dazu Schatz, Ahd. Gr. § 239). Ferkel: varhelin porculus vel porcellus Gl 3,77,45. 200,67. 670,54. porcellus 356,21. 444,18. 449,4. 451,16. porcellum 506,6. porciculus 446,7. Komp. spunnifarhilî(n).
farhurni adj. — Graff IV,1038 s. v. farhurno. far-hurnun: acc. sg. m. Gl 2,449,27 (2 Hss.). 481,49. mit Stierhörnern versehen, stierhörnig: [cygnus stuprator peccat inter pulpita, saltat Tonantem] tauricornem [Ludius, Prud., P. Romani (X) 222] Gl 2,449,27. 481,49.
fâri adj. — Graff III,576. fare: Grdf. NpNpw 34,4 (Np -â-). 38,2 (Np -â-). fâri sîn mit Gen.: nachstellen, lauern auf: scameg uuerden die . unde irfurhten sih . die minero selo fare sint confundantur et revereantur querentes animam meam NpNpw 34,4. so ih uuissa daz er (der Sünder) minero uuorto fare uuas . so suigeta ih posui ori meo custodiam . cum consisteret peccator adversum me [vgl. audit loquentem transilientem, captat verba, proponit laqueos, Aug., En.] 38,2. Abl. fârlîhho; vgl. auch AWB fârî.
gi-fâri adj., mhd. gevære, frühnhd. gefähr DWb. IV,1,1,2068 f.; mnd. gevêr(e). — Graff III,576. gi-uarrer nom. sg. m. Gl 2,477,4 (clm 18922, 11. Jh.). lauernd, auf der Lauer liegend: giuarrer [hic (sc. der den Leichnam des Märtyrers bewachende Rabe) ex frutectis proximis] infestus [alarum sono oculosque pennis verberans exegit inmanem lupum, Prud., P. Vinc. (V) 410].
-fâri adj. vgl. lang-, murg-, umbifâri. |
| ir-fârên
| | 1) jmdm. auflauern: arfarta [et scelerum furiis agitatus Orestes] excipit [incautum patriasque obtruncat ad aras, Verg., A. III,332] Gl 2,651,51. arfarten [aemulus] exceptum [Triton ... inter saxa virum spumosa inmerserat | | 2) jmdn. versuchen, in die Enge treiben, in Gefahr bringen: iruarit [eum (den hochmütigen Armen) tumor elationis] infestat [, nec illata paupertas inclinat, Greg., Cura 3,2 p. 36, Anm. i] Gl 2,185,57. | | 3) jmdn. aus dem Hinterhalt (mit dem Geschoß) treffen: iruarit uuirdit excipitur [telo incautus cordisque sub ipso saucius occulto ferrum suspirat adactum, Prud., Psych. 488] Gl 2,548,3. | | fârênto
| | a) mit Gen. d. Pers.: uuanda der rhetor ist sih selben skirmendo testudo . anderro farendo . ist er scorpio [vgl. sermo rethoris ex omni parte circumspectus et inreprehensibilis debet esse, et sicut scorpio repente adversarium percutere, Rem. | | b) mit Dat. d. Pers.: vuanda mine fienda mir farendo chaden . got habet in ferlazzen ... Lagent imo . unde gefahent in quia dixerunt inimici mei mihi ... dicentes . deus dereliquit eum . persequimini et comprehendite |
|