Wörterbuchnetz
Althochdeutsches Wörterbuch Bibliographische AngabenLogo SAW
 
faruu- bis fash (Bd. 3, Sp. 640 bis 641)
Abschnitt zurück Abschnitt vor
Artikelverweis faruu- s. far(a)uu-.
 
Artikelverweis 
fas, fas- s. fahs, fahs-.
 
Artikelverweis 
? fasa s. AWB faso.
 
Artikelverweis 
fasal st. m. oder n., mhd. vasel n., nhd. fasel-; mnd. vāsel m., mnl. vasel m.; ae. fæsl m.? n.?; an. fösull m. — Graff III,374.
fasal: acc. sg. Gl 2,703,36. Npw 20,11. — fasel-: gen. sg. -es Gl 2,704,1. Nb 281,5 [303,23]; dat. sg. [Bd. 3, Sp. 641] -e Gl 4,349,49; acc. sg. -] Np 20,11. — fasil: nom. sg. Gl 2,683,32 (Schlettst., 12. Jh.). 4,225,2 (Florenz XVI,5, 13. Jh.).
Nachwuchs:
a) allgemein von Lebewesen: tiu selba rihti des fati ... tiu geniuuot unde ersezzet alliu murfariu ding . tiu mittunt uuerdent . unde mittunt zegant . mit kelichen uuuocheren . iro samen . ioh iro faseles eadem renovat omnia nascentia . occidentiaque . per similes progressus fętuum seminumque Nb 281,5 [303,23];
b) von Tieren: fasil [(capella) hic inter densas corulos modo namque gemellos] spem gregis (Hs. spes gregis) [, a, silice in nuda conixa reliquit, Verg., E. I,15] Gl 2,683,32. fasal [(morbi corripiunt) spemque gregemque simul cunctamque ab origine] gentem [Verg., G. III, 473] 703,36. faseles [aliae (Bienen)] spem gentis [adultos educunt fetus, ebda. IV,162] 704,1 (formal wohl versehentlich nur auf gentis bezogen). fasil foetura 4,225,2. fasele [(die Kuh ist außer in einem bestimmten Alter) nec] feturae [habilis nec fortis aratris, Verg., G. III,62] 349,49;
c) von Menschen: Nachkommenschaft: iro fase (d. h. der Feinde Gottes) scheidest du fone mennischon chinden semen eorum a filiis hominum (perdes) NpNpw 20,11.
Abl. fesilîg; feselên.
 
Artikelverweis 
fasalkalb st. n., mhd. Lexer vaselkalp, nhd. faselkalb. — Graff IV,391.
uasal-chalp: acc. sg. Gl 1,405,33 (vgl. Gl 5,91,25; 4 Hss.); uasil-: dass. 34 (3 Hss., 1 Hs. v-); vasel-: dass. 36. ZfdA. 68,68; -chalb: dass. Gl 1,405,36 (u-); alle M.
Kalb, das zum Aufziehen bestimmt ist: [mulier autem illa habebat vitulum] pascualem (3 Hss. pascuale) [in domo, 1. Reg. 28,24] Gl 1,405,33 (vgl. Gl 5,91,25). ZfdA. 68,68.
Vgl. Palander, Tiern. S. 148.
 
Artikelverweis 
fasn, fasant st. m., mhd. Lexer fasân, Lexer fasant, nhd. fasan; mnd. fasant, mnl. fasaen; aus afrz. faisan, faisant.
Belege ab 12. Jh., alle nom. sg.
fasan: Gl 2,337,2/3. 3,27,7 (4 Hss.). 365,61 (Jd). 4,354,41; vasā: 3,27,5; vasane: 8 (14. Jh.; verschr. oder nom. pl. oder sw. m.?). — faisan: Gl 3,27,8 (Innsbr. 355, 14. Jh.).
fasant: Gl 3,27,8. 714,29; vasant: 27,8/9 (3 Hss.); vasandt: 9. — fesant: Gl 3,86,57 (SH A, Darmst. 6, 13. Jh.).
Wohl umgedeutet nach mhd. han(e) sw. m. (vgl. Suolahti, Vogeln. S. 228): fas-han: Gl 3,27,5 (2 Hss., 14. u. 15. Jh.). 55,25 (13. Jh.); vas-: 27,6 (15. Jh.).
Fasan, phasianus colchicus: Hythin filius Progne et dicitur taha ł (pro) pirihhn ł auis italica quę fasan dicitur, dazu am Rande: Tereus rex Thracum fuit ... post ea omnes in aues mutati sunt. Tereus in vpupā. filius eius in fassā ... [zu: nidum ponit Ityn flebiliter gemens, Hor., Carm. IV,12,5] Gl 2,337,2/3 (vgl. Beitr. (Halle) 85,237). vashn vasā (1 Hs. fashan ł haselhn, 14 Hss. nur fasan, 15 nur fasihuon) fasianus 3,27,5. fashan fasianus 55,25. 86,57. 365,61 (darauf psitacus idem, Steinm.). 714,29. 4,354,41.
Vgl. Suolahti, Vogeln. S. 226 ff., FEW 8,374 f.
 
Artikelverweis 
fasant s. AWB fasn.
 
Artikelverweis 
fascon Gl 3,338,28 s. AWB fâscôn.
 
Artikelverweis 
fascunun Gl 2,169,60 s. AWB fâscunga.
 
Artikelverweis 
faselig Gl 1,524,47 s. AWB fesilîg.
 
Artikelverweis 
fash Gl 3,435,56 s. fahs.