| - fastante
- fastatag, st. m.
- faste
- fastên, sw. v.
- gi-fastên, sw. v.
- ir-fastên, sw. v.
- fastên, st. n.
- fastênto, adv.
- fasthabîg, adj.
- fasthenti, adj.
- fasti:na
- fastinga, aostndfrk. st. sw. f.
- fastinna
- fastlîh, adj.
- fastlîhho, adv.
- Fastmar
- fastmuos, st. n.
- fastmuoti
- fastmuotî
- -fastmuotîg, adj.
- gi-fastnôn, sw. v.
- fasto, adv.
- Fastolf
- fastos
- fastota
- Fastraat
- faszon
- fata, st. f.
- fataro
- fater, st. m.
- gi-fatera, sw. f.
- vaterane, mhd. sw. m.
- fatereigan, st. n.
- fatererbi, st. n.
- fatereres
- faterheim, st. m.
- faterheima, st. f.
- faterheimin(na), st. f.
- faterlant, st. n.
- faterlîh, adj.
- faterlîhho, adv.
- faterlôs, adj.
- fatermâg, st. m.
- gi-fatero, sw. m.
- faterdal
- faterscaft, st. f.
- faterslaho, sw. m.
- faterslaht, st. f.
- fatersleccha
- faterslecke
- fatersleggo, sw. m.
- fateruodil, st. m.
- faherb..
- fatina
- fatôn, sw. v.
- fatunga, st.?
- fatureo
- faul
- fauuo
- faz, st. n.
- fazsezzâri, st. m.
- fazuuesca, st.?
- fazza, st. f.
- fazzî, st. f.
- -fazzida, st. f.
- gi-fazzidi, st. n.
- fazzil
- -fazzilî(n), st. n.
- gi-fazzôd, st. m.
- fazzôn1, sw. v.
- gi-fazzôn, sw. v.
- fazzôn2, sw. v.
- ûf-fazzôn, sw. v.
- -fazzôtî, st. f.
- fazzunga, st. f.
- fe
- fe
- fearu
- febra
- vêchemantel, mhd. st. m.
- vêchmol, mhd. st. m.
- fecislun
- fecigele
- fecta
- fedara, st. sw. f.
- fedarahha, st. f.
- fedarah, st. n.
- fedaraht, adj.
- fedarbetti, st. n.
- fedarfêh, adj.
- fedarfuotar, st. n.
- gi-fedar(i), adj.
- fedartrago, st. m.
- feddh, st. m.
- feddhho
- feddahhôn, sw. v.
- fedelgolt
- fedema
- fede same
- federscelli
- fedstrag:
- fefewurz
- fefircrut
- fefodele n
- fefor
- fefra
- fegensa
- feginôn, sw. v.
- fegôn, sw. v.
- fêh, adj.
- gi-fêh, adj.
- gi-fehan, st. v.
- fêhthistil, st. m.
- fehe
- vêhedistel, mhd. st. m.
- fêhen1, sw. v.
- gi-fêhen, sw. v.
- fêhen2, sw. v.
- feh&a
- feheuuarta
- fehhichan
- fehic..
- gi-fêhida, st. f.
- fehihhan
- fêhî(n), st. f.
- fêhlahhan, st. n.
- fehno
- feho
- gi-feho, sw.
- fehôn, sw. v.
- fir-fehôn, sw. v.
- gi-fehôn, sw. v.
- fêhspeht, st. m.
- feht, st. n.
- gi-feht, st. n.
- fehta, st. sw. f.
- fehtalari
- fehtan, st. v.
- ana-fehtan, st. v.
- bi-fehtan, st. v.
- fir-fehtan, st. v.
- gi-fehtan, st. v.
- ir-fehtan, st. v.
- saman-fehtan, st. v.
- ubar-fehtan, st. v.
- uuidar-fehtan, st. v.
- fehtant
- fehtâri, st. m.
- fehtanto, adv.
- ana-fehtôn, sw. v.
- Fehtu
- -fehtunga, st. f.
- feich
- feich..
- feifalter
- feigi, adj.
- feihhan, st. n.
- feihhan(i), adj.
- feihhanîg, adj.
- feihnôn, sw. v.
- bi-feihnôn, sw. v.
- feili, adj.
- feiliso
- feillîh, adj.
- feilôd, st. m.
- feilôn, sw. v.
- feils
- feim, st. m.
- feimagôn, sw. v.
- feimen, sw. v.
- ûz-feimen, sw. v.
- feimîn, adj.
- ûz-feimôn, sw. v.
- feistin
- feit, aostndfrk. adj.
- feitî, aostndfrk. st. f.
- feitidi
- feitit
- feiz(i)t, part.
- feizita, st. f.
- feiz(i)tî, st. f.
- feizt
- feiztên, sw. v.
- ir-feiztên, sw. v.
- feizti
- fêkanlîko, as. adv.
- fekna
- fekni
- fel, st. n.
- fel.
- felachan
- felachin
- fel(a)han, st. v.
- bi-fel(a)han, st. v.
- gi-fel(a)han, st. v.
- bi-felahantlîh, adj.
- felahanto, sw. m.
- bi-fel(a)hanto, adv. part. prs.
- bi-fel(a)hâri, st. m.
- bi-fel(a)hida, st. f.
| | fastante T 89,1 s. fastên.
fastatag st. m., mhd. vaste-, vasttac, nhd. fasttag; mnd. vastedach; an. föstudagr; vgl. mnl. vasteldach (vasten-, vast-); ae. fæstendæg. — Graff III,725. fasta-tag-: acc. pl. -a S 143,15/16 (WB); uaste-: dass. -e 359,63 (Benediktb. Gl. u. B. III, 12. Jh.); uasti-: dass. -a 143,16 (BB). Fasttag: niheina gotes wihida, uastitaga, uirretaga, andere here dultaga ... hab ich so geret, sos ich mit rehte scolta S 143,16. die heiligen dieteuaste ... unde andere uastetage ... die han ich so nicht geuastet noch so geert, so ich solte 359,63.
faste S 316,10 s. fastên.
fastên sw. v., mhd. vasten, nhd. fasten; mnd. mnl. vasten; got. fastan; vgl. afries. festia; ae. fæstan; an. fasta. — Graff III,726. faste-: 1. sg. -n T 118,2; 2. sg. -s 35,2; 2. pl. -t 1; 3. pl. -nt 56,5 (2). 6; 1. pl. conj. -ien Npgl 70,7; inf. -n T 56,6; -] S 316,10 (Würzb. B., 9. Jh.; zum n-Abfall im Inf. vgl. Franck, Afrk. Gr. § 128); part. prs. -nti T 35,2. O 1,4,34; nom. pl. m. -nte T 35,1; 1. sg. prt. -ta Np 34,13; 3. sg. prt. -ta T 15,2. O 1,10,28 (F). 16,11. 2,4,3; uaste-: 3. sg. prt. -to Npw 108,24; -t S 346,30 (Münch. Gl. u. B., 12. Jh.; mit Abfall des -a?); ge-: part. prt. -t 359,64. fastante: part. prs. acc. pl. m. T 89,1; uastad: 3. sg. S 131,124 (Phys., 11. Jh.); zu -a- für -ê- vgl. Braune, Ahd. Gr. 12 § 58 Anm. 3. 368 Anm. 1 a. Mit -o- für -ê- (vgl. Schatz, Germ. S. 354 ff., Aumann S. 19. 26, Raven II,212; anders jedoch Braune, Ahd. Gr.12 § 369 Anm. 2, O Kelle 2,76 ff. 3,115, O Piper 2,118, die ein ôn-Verb ansetzen): fastota: 3. sg. prt. S 137,24 (WB). O PV 1,10,28 (von Raven II,212 als Reimform bewertet); uastota: 1. sg. prt. Npw 34,13. 1) fasten, sich der Nahrung enthalten, um sich zu läutern, auch als religiöse Vorschrift und Buße: a) absolut: trohtine gote almahtigen bigiho mina sunta ... danna ih scolta faste, inbeiz S 316,10. thanne ir fastet, ni curet uuesan soso thie lihhazara sint gitruobte cum ieiunatis, nolite fieri sicut hypochritae tristes T 35,1. thanne thu fastes, salbo thin houbit inti thin annuzi thuah, zi thiu thaz thu mannun ni sis gisehan fastenti cum ieiunas, unge caput tuum et faciem tuam lava, ne videaris hominibus ieiunans 2. (die Pharisäer) thine ezent inti trinkent inti ni fastent? edunt et bibunt et non ieiunant? 56,5. eno mugun thiu kind thero brutloufti so lango thie brutigomo mit in ist fasten? Quement taga ... thanne fastent in then tagon numquid possunt filii nuptiarum [Bd. 3, Sp. 648] quamdiu sponsus cum illis est ieiunare? ... et tunc ieiunabunt in illis diebus 6. ih (der Pharisäer) fasten zuuiron in sambaztage ieiuno bis in sabbato 118,2. ist er (Johannes der Täufer) fon jugendi filu fastenti O 1,4,34. (thaz kind) fastota io zi note in waldes einote 10,28; substant.: Fastende: (die Heuchler) tuont ungilihhaz ira annuzzi, thaz sie sih offonon mannun fastente exterminant enim facies suas, ut pareant hominibus ieiunantes T 35,1; in der Verbindung mit betôn, gibet tuon: sie (Anna) allo stunta betota joh filu ouh fasteta O 1,16,11. immo ieivnemvs et oremvs . cras enim moriemvr (nube mêr fasteien unde beteien uuir sulen halto irsterben) Npgl 70,7; bi hiu iungiron Johannes fastent ofto inti gibet tuont quare discipuli Iohannis ieiunant frequenter et obsecrationes faciunt T 56,5; — eine bestimmte Zeit fasten: unde er (Johannes der Täufer) sa ze erist fiercig taga unde naht fastota S 137,24 (WB, gifastên BB), ähnl. 346,30. mit thiu her (Jesus) fasteta fiorzug tago inti fiorzug nahto, after thiu hungirita inan cum ieiunasset quadraginta diebus et XL noctibus, postea esuriit T 15,2, ähnl. Npw 108,24. er fasteta unnoto thar niwan hunt zito, sehszug ouh tharmiti in war [vgl. cum ieiunasset quadraginta diebus, postea esuriit, Matth. 4,2] O 2,4,3; bildl., auf ein Tier bezogen: so uastad siu (die Natter) uerceg dago unde uierceg nahto, so loset sih alliu ire hut abo ieiunat enim XL diebus et XL noctibus, donec laxetur pellis eius S 131,124 (vgl. auch 2); b) mit Akk. d. Inhalts: ih fasteta chlagelicha fastun . daz ih iuuuer darbeta . unde ih an iu sterilitatem fant [vgl. quia nulla bona opera invenerat, ieiunabat, Aug., En., auch ieiunavit ergo dominus, quia se ei incredula turba subtraxerat, Cass.] NpNpw 34,13; — die Fastenzeit einhalten: die heiligen dieteuaste ... unde andere uastetage ... die han ich so nicht geuastet noch so geert, so ich solte S 359,64. 2) hungern, absolut: substant.: Hungernde: miltiu dero menigi, bidiu iu dri taga thuruhuuonent mit mir inti ni habent uuaz ezzen, inti uorlazen sie fastante ni uuil non habent quod manducent, et dimittere eos ieiunos nolo T 89,1. Abl. fastênto; fasta, fastinga; fastên st. n.
gi-fastên sw. v., mhd. Lexer gevasten; vgl. ae. gefæstan. ge-uasteta: 3. sg. prt. S 137,24 (BB). Mit -o- für -ê- (vgl. fastên Formenteil): ge-vastote: 3. sg. prt. S 336,22 (Benediktb. Gl. u. B. II, 11./12. Jh.). fasten, sich der Nahrung enthalten, um sich zu läutern, auch als religiöse Vorschrift: a) absolut: er (Christus) sa cistunt in demo einode geuasteta unezzente samint uierzig taga unde nahta S 137,24 (BB, fastên WB); b) mit Akk. d. Inhalts: die festgesetzten Fastentage einhalten: ih gie demo almahtigen got, daz ih die heligen dietvaste unde ander banuaste nie so negevastote noh so nebehilt so ih solt unde mochte: daz riuet mih S 336,22.
ir-fastên sw. v.; anders Raven I,39 u. Ahd. Gl.-Wb. S. 149, die ir-festen ansetzen. ar-uasteta: part. prt. acc. pl. m. Gl 2,475,28 (clm 18 922, 11. Jh.). im Part. Praet.: durch übermäßiges Fasten erschöpft, geschwächt an den Gliedern: [quamlibet spreto sine more pastu sponte] confectos [tenuemus artus, teque contemptis epulis rogemus nocte dieque, Prud., H. p. ieiun. (VIII)54].
fastên st. n. (substant. inf.), mhd. vasten, nhd. fasten; vgl. ae. fæsten n. fasten: nom. sg. Gl 1,149,8 (R). Enthaltsamkeit, Fasten: frugalitas. [Bd. 3, Sp. 649]
fastênto adv. — Graff III,726 s. v. fastên. fastendo: NpNpw 136,8. fastend, sich der Nahrung enthaltend: ube unsih caro alde carnales scundent ze achusten ... uuider dien suln uuir uuesen . uuachendo unde fastendo . unz uuir sie uberuuinden [vgl. ut sicut nos luxuria concitat ad vitia, ita repressam ieiuniis atque tribulationibus subditam faciamus esse virtutibus, Cass.].
fasthabîg adj.; vgl. ae. fæsthafol. — Graff IV,738. fast-habîgemo: dat. sg. m. Nb 162,6 [174,5]. festhaltend: so uoluptas tia tat getuot . so leidezet si sia . unde bizet tanne daz keleidegota herza . mit fasthabigemo bizze et ferit icta corda . nimis tenaci morsu.
fasthenti adj. — Graff IV,971. fast-hentono: gen. pl. Gl 2,229,12 (S. Flor. III 222 B, Wien 949, beide 9./10. Jh.). etw. festhaltend, geizig: fasthentono [terram quippe ficulnea sine fructu occupat, quando mens] tenacium [hoc quod prodesse multis poterat, inutiliter servat, Greg., Cura 3,21 p. 67].
fasti:na Gl 1,288,56 s. AWB festin. |
| fastên
| | 1) fasten, sich der Nahrung enthalten, um sich zu läutern, auch als religiöse Vorschrift und Buße: | | | a) absolut: trohtine gote almahtigen bigiho mina sunta ... danna ih scolta faste, inbeiz S 316,10. thanne ir fastet, ni curet uuesan soso thie lihhazara sint gitruobte cum ieiunatis, nolite fieri sicut hypochritae tristes T 35,1. thanne thu | | | b) mit Akk. d. Inhalts: ih fasteta chlagelicha fastun . daz ih iuuuer darbeta . unde ih an iu sterilitatem fant [vgl. quia nulla bona opera invenerat, ieiunabat, Aug., En., auch ieiunavit ergo dominus, quia se ei incredula | | 2) hungern, absolut: substant.: Hungernde: miltiu dero menigi, bidiu iu dri taga thuruhuuonent mit mir inti ni habent uuaz ezzen, inti uorlazen sie fastante ni uuil non habent quod manducent, et dimittere eos ieiunos nolo T 89,1. | | gi-fastên
| | a) absolut: er (Christus) sa cistunt in demo einode geuasteta unezzente samint uierzig taga unde nahta S 137,24 (BB, fastên WB); | | b) mit Akk. d. Inhalts: die festgesetzten Fastentage einhalten: ih gie demo almahtigen got, daz ih die heligen dietvaste unde ander banuaste nie so negevastote noh so nebehilt so ih solt unde mochte: daz riuet mih S 336,22. |
|