Wörterbuchnetz
Althochdeutsches Wörterbuch Bibliographische AngabenLogo SAW
 
fazuuesca bis fazzôn2 (Bd. 3, Sp. 669 bis 671)
Abschnitt zurück Abschnitt vor
Artikelverweis fazuuesca (st.?) f. — Graff I,1081.
faz-uuescon: dat. pl. Npgl 17,46.
Gefäßreinigung: daz ist in geschehen ... fone iro adinuentionibus . so die sint de non lotis manibvs de calicibvs (fone hanttualon fone fazuuescon).
 
Artikelverweis 
fazza st. f.; an. fata. — Graff III, 732.
fazz-: nom. sg. -a Gl 4,95,3 (Sal. a 1); dat. sg. -o 337,62; dat. pl. -on (Rd), (Jb) 1,292,39. — vaz-: nom. sg. -za Gl 4,159,4 (Sal. c); gen. sg. -o 1,751,66 (M, 5 Hss., davon 3 Hss. u-); dat. pl. -zon S 71,82 (Musp., 9. Jh.; u-).
1) Bündel: fazzo [pleno nam tempore messis secretum lolium conexo] fasce [iubebo ignibus exuri, Juv. 2,809] Gl 4,337,62.
2) Bürde, Gepäck: fazzon purdinū [vidit senex sedentem hominem cum] sarcinulis [suis in platea civitatis, Jud. 19,17] Gl 1,292,39. fazza sarcina 4,95,3. 159,4. [Bd. 3, Sp. 670]
3) Last: (zum Jüngsten Gericht) scal manno gilih fona deru moltu arsten, lossan sih ar dero leuuo uazzon S 71,82 (oder ‘(Grab-)Kammer? Vgl. auch fazzî u. mhd. va des toten ‘Sarg’, Lexer, Hwb. 3,34); spez. von der Ladung eines Schiffes: vazo [video quoniam cum iniuria, et multo damno non solum] oneris [, et navis, sed etiam animarum nostrarum incipit esse navigatio, Acta 27,10] Gl 1,751,66 (1 Hs. fazzungi).
Vgl. fazzôn1.
 
Artikelverweis 
fazzî st. f., nhd. dial. schweiz. fassi f. Schweiz. Id. 1,1062.
fazzi: acc. oder nom. pl. oder nom. sg. Gl 2,93,30 (Schlettst., 12. Jh.).
Grabstätte: legir fazzi cymiteria sepulturae vel domus mortuorum vel dormitorium [zu: quod non permittantur ecclesiastici ad haereticorum coemeteria ... accedere, Conc. Laod. CXII oder zu: quia non longe portanda sunt sacramenta, nec nos per coemeteria diversa constitutis presbyteris destinamus, Decr. Inn. V, vgl. hierzu Duc. 2,388 b].
Vgl. fazza.
 
Artikelverweis 
-fazzida st. f. vgl. ubargifazzida.
 
Artikelverweis 
gi-fazzidi st. n., mhd. Lexer gevaede, nhd. dial. bair. geuässt Schm. 1,765 (vgl. dazu DWb. IV,I,I,2128), schwäb. gefässede (?) Fischer 3,161; z. Bildung vgl. Wilm., Gr. 2 § 264, Kluge, Stammb.3 § 70. — Graff III, 733.
gi-uazzidin, ge-uazitin: dat. pl. Gl 1,386,61. 62 (M).
Verschrieben: ki-fazzidant: dat. pl. Gl 1,386,61 (M); ge-vezritin: dass. ZfdA. 68,68 (M).
Hierher vielleicht auch: ki-fazadan: dat. pl. Gl 4,263,36 (M, Goslar 2, 14. Jh.); gi-fazzadon: dass. 1,386,63 (M, Engelb. I 4/11, 12. Jh.); oder beide Belege zu gifazzôd? s. dort.
Bürde, Gepäck: [vidit senex sedentem hominem cum] sarcinulis [suis in platea civitatis, Jud. 19,17] Gl 1,386,61 (1 Hs. geuazzodes, 1 pvrdilli). 4,263,36 (s. o. Formenteil). ZfdA. 68,68.
Vgl. gifazzôd.
 
Artikelverweis 
fazzil Gl 4,61,19 s. AWB fezzil.
 
Artikelverweis 
-fazzilî(n) st. n. vgl. stancfazzilî(n).
 
Artikelverweis 
? gi-fazzôd st. m. — Graff III, 733.
ge-uazodes: gen. sg. Gl 1,386,62 (M, Stuttg. Herm. 26, 12. Jh.; oder verschr. für dat. pl. -en?).
Hierher vielleicht auch: ki-fazadan: dat. pl. Gl 4,263,36 (M, Goslar 2, 14. Jh.); gi-fazzadon: dass. 1,386,63 (M, Engelb. I 4/11, 12. Jh.); oder beide Belege zu gifazzidi? s. dort.
Bürde, Gepäck: [vidit senex sedentem hominem cum] sarcinulis [suis in platea civitatis, Jud. 19,17] Gl 1,386,62 (3 Hss. gifazzidi, 1 Hs. pvrdilli). 4,263,36.
Vgl. gifazzidi, fazzôn1.
 
Artikelverweis 
fazzôn1 sw. v., mhd. Lexer vaen, nhd. fassen; mnd. vãten, vāten, mnl. vaten; afries. fatta, fatia; an. fata; vgl. ae. fǽtan. — Graff III, 732.
fazz-: 2. sg. imp. -o Gl 2,29,11. 772,12; 3. sg. prt. -ota 732,6; ga-fazota: part. prt. acc. sg. f. oder n. (s. u. 2) 625,2; gi-uazzot: part. prt. 1,525,24 (S. Paul XXV d/82, 9./10. Jh.); acc. sg. m. -]an 2,416,23; ge-uazzet: part. prt. S 342,12 (St. Galler Gl. u. B. II, 12. Jh.).
1) etw. in ein Gefäß füllen, gießen, in einem Bilde: giuazzot [sciat magis nostra intelligi, quae non in tertium vas transfusa coacuerint, sed statim de prelo purissimae] commendata [testae, suum saporem servaverint, Praef. in libros Sal.] Gl 1,525,24.
2) jmdn., ein Tier (mit etw.) beladen, bepakken: giuazzotan [plenis, sicut erat,] gravem (den [Bd. 3, Sp. 671] Propheten Habakuk) [canistris suspensum rapit et vehit per auras, Prud., H. p. cib. (IV) 62] Gl 2,416,23. spiliuuip gafazota [vidi] cantharam suffarcinatam [Terenz, Andria IV,4,31] 625,2. fazzota carricavit [animal cum illo, Vitae patr. 666 b, 1] 732,6.
3) jmdn. mit etw. bekleiden, bildl.: fon den gewaten desse rehtes unte der guoti uuarend ir nakket, mit den geburtlichen sunden ... iruallene unt geuazzet iusticiae innocentiaeque vestibus eratis nudi, originalibus tantummodo peccatis ... obruti S 342,12.
4) ein Lager, Bett herrichten, bereiten (ist an das Auflegen von Decken gedacht?): fazzo [surgens, paralytice, dixit, vectorem] compone (sterne) [tuum, Ar. 1,760] Gl 2,29,11 (vgl. von Gadow, Aratorgl. S. 41,101). 772,12.
Vgl. Wißmann S. 11 f.
Abl. fazzunga; vgl. AWB fazza, AWB gifazzôd.
 
Artikelverweis 
gi-fazzôn sw. v., mhd. Lexer gevaen; mnl. gevaten. — Graff III,732.
che-vazz-: 1. sg. -o Gl 4,33,1 (Sal. a 1, clm 22 201, 12. Jh.; nach Steinm. wäre ihc bevazzo zu lesen, vgl. aber ih chemero 32,64); gi-: 2. sg. imp. -o 2,37,56.
1) ein Lager, Bett herrichten, bereiten: givazzo [surgens, paralytice, dixit, vectorem] compone [tuum, Ar. 1,760] Gl 2,37,56.
2) Glossenwort: ih chevazzo amplector Gl 4,33,1.
 
Artikelverweis 
fazzôn2 sw. v., mhd. Lexer vaen; ae. fatian, fetian. — Graff III,732.
fazzon: inf. O 4,16,15 (nach Erdm. Piper zweites z übergeschr. V).
refl.: sich aufmachen, sich auf den Weg machen: bigondun sie (die Kriegsknechte) sih fazzon mit iro liohtfazzon, mit falolon managen joh wafanon garawen [vgl. venit (Randgl. venerunt) illuc cum laternis, et facibus, et armis, Joh. 18,3] (Kelle 3,116:sich fertig machen, sich bereiten’).
Vgl. Wißmann S. 11 f.
Vgl. ûffazzôn, thancfazzôn.

 

fazza
 1) Bündel: fazzo [pleno nam tempore messis secretum lolium conexo] fasce [iubebo ignibus exuri, Juv. 2,809] Gl 4,337,62.
 2) Bürde, Gepäck: fazzon purdinū [vidit senex sedentem hominem cum] sarcinulis [suis in platea civitatis, Jud. 19,17] Gl 1,292,39. fazza sarcina 4,95,3. 159,4.
 3) Last: (zum Jüngsten Gericht) scal manno gilih fona deru moltu arsten, lossan sih ar dero leuuo uazzon S 71,82 (oder ‘(Grab-)Kammer? Vgl. auch fazzî u. mhd. va des totenSarg
 
fazzôn1
 1) etw. in ein Gefäß füllen, gießen, in einem Bilde: giuazzot [sciat magis nostra intelligi, quae non in tertium vas transfusa coacuerint, sed statim de prelo purissimae] commendata [testae, suum saporem servaverint, Praef. in
 2) jmdn., ein Tier (mit etw.) beladen, bepakken: giuazzotan [plenis, sicut erat,] gravem (den Propheten Habakuk) [canistris suspensum rapit et vehit per auras, Prud., H. p. cib. (IV)
 3) jmdn. mit etw. bekleiden, bildl.: fon den gewaten desse rehtes unte der guoti uuarend ir nakket, mit den geburtlichen sunden ... iruallene unt geuazzet iusticiae innocentiaeque vestibus eratis nudi, originalibus tantummodo peccatis ... obruti S 342,12.
 4) ein Lager, Bett herrichten, bereiten (ist an das Auflegen von Decken gedacht?): fazzo [surgens, paralytice, dixit, vectorem] compone (sterne) [tuum, Ar. 1,760] Gl 2,29,11 (vgl. von Gadow, Aratorgl.
 
gi-fazzôn
 1) ein Lager, Bett herrichten, bereiten: givazzo [surgens, paralytice, dixit, vectorem] compone [tuum, Ar. 1,760] Gl 2,37,56.
 2) Glossenwort: ih chevazzo amplector Gl 4,33,1.