| - vêchemantel, mhd. st. m.
- vêchmol, mhd. st. m.
- fecislun
- fecigele
- fecta
- fedara, st. sw. f.
- fedarahha, st. f.
- fedarah, st. n.
- fedaraht, adj.
- fedarbetti, st. n.
- fedarfêh, adj.
- fedarfuotar, st. n.
- gi-fedar(i), adj.
- fedartrago, st. m.
- feddh, st. m.
- feddhho
- feddahhôn, sw. v.
- fedelgolt
- fedema
- fede same
- federscelli
- fedstrag:
- fefewurz
- fefircrut
- fefodele n
- fefor
- fefra
- fegensa
- feginôn, sw. v.
- fegôn, sw. v.
- fêh, adj.
- gi-fêh, adj.
- gi-fehan, st. v.
- fêhthistil, st. m.
- fehe
- vêhedistel, mhd. st. m.
- fêhen1, sw. v.
- gi-fêhen, sw. v.
- fêhen2, sw. v.
- feh&a
- feheuuarta
- fehhichan
- fehic..
- gi-fêhida, st. f.
- fehihhan
- fêhî(n), st. f.
- fêhlahhan, st. n.
- fehno
- feho
- gi-feho, sw.
- fehôn, sw. v.
- fir-fehôn, sw. v.
- gi-fehôn, sw. v.
- fêhspeht, st. m.
- feht, st. n.
- gi-feht, st. n.
- fehta, st. sw. f.
- fehtalari
- fehtan, st. v.
- ana-fehtan, st. v.
- bi-fehtan, st. v.
- fir-fehtan, st. v.
- gi-fehtan, st. v.
- ir-fehtan, st. v.
- saman-fehtan, st. v.
- ubar-fehtan, st. v.
- uuidar-fehtan, st. v.
- fehtant
- fehtâri, st. m.
- fehtanto, adv.
- ana-fehtôn, sw. v.
- Fehtu
- -fehtunga, st. f.
- feich
- feich..
- feifalter
- feigi, adj.
- feihhan, st. n.
- feihhan(i), adj.
- feihhanîg, adj.
- feihnôn, sw. v.
- bi-feihnôn, sw. v.
- feili, adj.
- feiliso
- feillîh, adj.
- feilôd, st. m.
- feilôn, sw. v.
- feils
- feim, st. m.
- feimagôn, sw. v.
- feimen, sw. v.
- ûz-feimen, sw. v.
- feimîn, adj.
- ûz-feimôn, sw. v.
- feistin
- feit, aostndfrk. adj.
- feitî, aostndfrk. st. f.
- feitidi
- feitit
- feiz(i)t, part.
- feizita, st. f.
- feiz(i)tî, st. f.
- feizt
- feiztên, sw. v.
- ir-feiztên, sw. v.
- feizti
- fêkanlîko, as. adv.
- fekna
- fekni
- fel, st. n.
- fel.
- felachan
- felachin
- fel(a)han, st. v.
- bi-fel(a)han, st. v.
- gi-fel(a)han, st. v.
- bi-felahantlîh, adj.
- felahanto, sw. m.
- bi-fel(a)hanto, adv. part. prs.
- bi-fel(a)hâri, st. m.
- bi-fel(a)hida, st. f.
- felaho, sw. m.
- felarn
- fel(a)uua, st. f.
- fel(a)uuo, sw. m.
- felchirre
- felchumi
- feld, st. n.
- felda, sw. f.
- feldbluoma, sw. f.
- feldbûuuâri, st. m.
- feldchonala
- feldgang, st. m.
- feldhopho, sw. m.
- feldhuon, st. n.
- feldkervilla, st. f.
- feldkrût, st. n.
- feldkumih, st. m.
- feldkumil, st. m.
- feldkumî(n), st. n.
- feldkurbiz, st. m. f. n.
- feldmago, sw. m.
- feldminza, st. sw. f.
- feldmor(a)hila, st. f.
- feldmûs, st. f.
- feldquenala, st. f.
- feldquenalîn, st. n.
- feldscônî, st. f.
- feldslihtî, st. f.
- fele
- ge-velech, mhd.
- felefor, ae. st.
- felei
- feleoth
- felga1, st. sw. f.
- felga2, sw. f.
- felgam
- felgen, sw. v.
- bi-felgen, sw. v.
- gi-felgen, sw. v.
- zuo-gi-felgen, sw. v.
- felgilrun
- felgunt
- felik
- Felin
- fel(i)s, st. m.
- felisa, st. f.
- feliso, sw. m.
- felisono
- -vellære, mhd. st. m.
- velle, mhd. sw. st. f.
- fellen, sw. v.
- bi-fellen, sw. v.
- gi-fellen, sw. v.
- ir-fellen, sw. v.
- untar-fellen, sw. v.
- zi-fellen, sw. v.
- vellen, mhd. sw. f. pl.
- felle stentso
- fellevvrz
- gi-felli, st. n.
- fellî, st. f.
- vellichen, mhd. st. n.
- fellida, st. f.
- ir-fellida, st. f.
- gi-fellidi, st. n.
- fellîg, adj.
- gi-fellîg, adj.
- gi-fellgî, st. f.
- fellilî(n), st. n.
- fellinto
- fellol
- felm, st. m.
- fel mum
- felquenela
- fels
- felsino
- felsken, sw. v.
- gi-felsken, sw. v.
- felsclîhhên, adv.
| | vêchemantel mhd. st. m. uehe-mantil: nom. sg. Gl 3,663,42 (Innsbr. 711, 13. Jh.). bunter, prächtiger Mantel, Umhang (wohl nur zu feierlichen Anlässen getragen): strifille ł uehemantil stragula. Vgl. Duc. 7,607 c s. v. stragulum: vestis est discolor, quae manu artificis diversa varietate distinguitur; dictum autem sic, quia in stratu et in amictu aptum. [Bd. 3, Sp. 672]
vêchmol mhd. st. m.; mnl. veemol (in anderer Bed.). veh-mol: nom. sg. Gl 3,48,52 (Paul. 106, 13. Jh.). Verschrieben: vai-mil: nom. sg. Gl 3,48,52 (Innsbr. 355, 14. Jh.). auffällig gefärbtes Amphibium oder Reptil (Feuersalamander? Kammolch? Sterneidechse?): vehmol stellio (2 Hss., eine weitere Hs. des 15. Jh. moltwurm).
fecislun Gl 1,408,23 s. AWB fǽtels.
fecigele Gl 3,660,16 s. AWB fezitragala.
fecta [hinc lucum ingentum quem Romulus acer] asylum [rettulit ... monstrat, Verg., A. VIII,342] Gl 2,662,67 (clm 18 059, 11. Jh.) ist nicht gedeutet; möglicherweise ist es nicht deutsch.
fedara st. sw. f., mhd. Lexer vedere, veder, nhd. feder; as. vethera (s. u.), mnd. vēder, mnl. vedere; afries. fethere (Holthausen, Afries. Wb.); ae. feþer; an. fjöđr. — Graff III,448. fedara: nom. sg. Gl 1,516,49 (M); uedar-: dass. -a 2,9,26; dat. pl. -un 477,5. — federa: nom. sg. Gl 1,516, 49 (M, 5 Hss.). 3,203,2 (SH B); nom. pl. 15,36 (oder sg. wie lat.?). Np 67,14. Npgl ebda.; acc. pl. S 106,31. Np 54,7 (-â); ueder-: nom. sg. -a Gl 1,516,50 (M). 3,398,50 (Hildeg.). 507,2; -e 382,17 (Jd); nom. pl. -a Npw 103,3; acc. pl. -a S 130,105; phedera: nom. sg. Gl 1,516,51 (M, clm 17 403; z. Anlaut vgl. Schatz, Ahd. Gr. § 166). Schwach flektiert: fether-: nom. pl. -on Pw 67,14; gen. pl. -ono 62,8; acc. pl. -on 54,7; uetherun: nom. pl. S 372,3 = Wa 19,10 (De hoc qvod spvrihalz dicvnt, nach Steinm. 9. Jh., nach Wadst. wahrsch. 10. Jh.). 1) Feder von Vögeln, Flugfeder: uedarun [quis perfidorum credere ausit rapacem belluam ... cessisse] plumis [mollibus? Prud., P. Vinc. (V) 416] Gl 2,477,5. federa penna 3,203,2 (im Abschn. De avibus). 507,2. uuie sal geuan mi fetheron also duuon quis dabit mihi pennas sicut columbae Pw 54,7. Np 54,7. an getheke fetherono thinro mendon sal in velamento pennarum tuarum exsultabo Pw 62,8. of gi slapit under mitdon samnungun, fetheron duuon fersiluerdero si dormiatis inter medios cleros, pennae columbae deargentatae 67,14 (Kontext unklar, vgl. Sleumer s. v. clerus). die uedera daz sint diu gotes minna unde sines nahisten Npw 103,3 (Np pennae, Npgl fettacha); im Bilde: so uuillih danne file fruo stellen mino federa si sumpsero pennas meas diluculo S 106,31. so uuerdent ir federa dero gesilbertun tubun sanctę ecclesię pennae s. eritis columbae deargentatae Np 67,14. unde der aftero teil iro rukkes . dar die pennę radicem habent (federa crunt eigin) Npgl ebda.; im Plur. wohl ‘Flügel’: federa ala Gl 3,15,36. 2) Schreibfeder: fedara [lingua mea] calamus [scribae, velociter scribentis, Ps. 44,2] Gl 1,516,49 (7 Hss. rôra). uedara penna (Laa. penna scriptoris, de penna, de penna scriptoris) [Aldh., Enigm. LIX, Überschr. p. 124] 2,9,26. scriuere horn uedere scriptor cornu penna 3,382,17. horn dinda uedera cornu ... incaustum banziaz penna 398,50. 3) Flosse eines Fisches: so rihted ez (serra) vf sine uedera unde sinen zagel erigensque pennas et caudam S 103,105. visc flot aftar themo uuatare, uerbrustun sina uetherun 372,3 = Wa 19,10. Komp. phâuuen-, phlûm-, skrîb-, slegifedara, skertifedara (?); Abl. fedarahha, fedarah; fedaraht, (gi-)fedar(i); fidiren.
fedarahha st. f., fedarah st. n. (auch m.?); mhd. Lexer vedrach st. m.; mnd. vēderik m. — Graff III, 448 f. Fem.: fedaracha: acc. pl. Gl 1,353,6 (Rb); folgende Belege könnten auch Mask. sein: federacha: dass. T 142,1 (Ausg. S. 324 Mask.); uederaa: nom. pl. [Bd. 3, Sp. 673] Gl 4,196,13 (sem. Trev., 11./12. Jh.; z. Schreibung -x- u. z. Korrektur ch vgl. Katara S. 63. 64; nach Katara S. 271 st. m.). Neutr.: federach: acc. pl. Gl 1,346,12 (M, 3 Hss.); fedrah: dass. 14 (M; oder nom. sg. wie lat.?); fiderich: dass. 4,256,10 (M, Goslar 2, 14. Jh.); die folgenden Belege könnten auch Mask. sein: fether-aco: gen. pl. Pw 56,2. 60,5; -acco: dass. Gl L 244 (zu -cc- vgl. Ausg., Einl. § 6 ξ); uiederich: nom. sg. Gl 3,382,22 (Jd). Flügel von Vögeln: federach ł uhsina [confringetque] ascellas (1 Hs. ascella) [eius (eines Vogels), Lev. 1,17] Gl 1,346,12 (1 Hs. nur federach, 1 nur hchisan). 4,256,10. fedaracha sino ascellas eius [ebda.] 1,353,6. uiederich ala 3,382,22. uederaa ascellae [nach Katara S. 86 zu Lev. 1,17, s. o.] 4,196,13. vvuo ofto ih uuolta gisamanon thinu kind zi themo mezze the samanot henin ira huoniclin untar ira federacha quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alis suis T 142,1; in einem Bilde: fetheracco [sub umbra] alarum [tuarum protege me, Ps. 16,8] Gl L 244, ähnl. Pw 56,2 (ala). bescirmot an getheke fetheraco thinro protectus (?) in velamento alarum tuarum 60,5.
fedaraht adj.; vgl. ae. feþriht. — Graff III, 449. federaht: Grdf. Gl 1,544,5 (Würzb. Mp. th. f. 3, 8. Jh.). gefiedert: [frustra autem iacitur rete ante oculos] pennatorum (Hs. pinnatorum) [Prov. 1,17].
fedarbetti st. n., mhd. Lexer vederbette, nhd. federbett; mnd. ved(d)erbedde; afries. fetherbedd (Holthausen, Afries. Wb.); ae. feđerbed. — Graff III, 50. veder-pett-: nom. sg. -i Gl 4,120,8/9 (Sal. a 2; -er-). 169,50 (Sal. d; oder acc. wie lat.?). 171,64 (ebda.); -e 120,9 (Sal. a 2, 2 Hss.); ueder-: dass. -e 51,12/13 (Sal. a 1); veds-: dass. -] 3,618,53; vedir-: dass. -e 4,120,8 (Sal. a 2). — fedar-bett-: nom. sg. -i Gl 3,618,53; -e 4,200,20; uedar-: dass. -e 51,12 (Sal. a 1); feder-: dass. -i 3,148,28/29 (SH A). 624,7 (-b&ti). 5,32,11; -e 3,148,27/28 (SH A, 2 Hss.). 232,39 (SH a 2). 253,42 (SH a 2, 2 Hss.). 285,53 (SH b). 4,51,13/14 (Sal. a 1). Hildebrandt I,325,139; acc. sg. oder pl. -e Nb 91,17 [107,22]; veder-: nom. sg. -e Gl 3,148,27 (SH A). 4,120,10 (Sal. a 2); ueder-: dass. -i 3,148,26 (SH A); -e 26/27 (SH A). 621,9. 4,51,13 (Sal. a 1). 120,10 (Sal. a 2; -e-); fedir-: acc. pl. -e 3,619,27; ueder-bedde: nom. sg. 376,20 (Jd); vether-: dass. 717,23 (Berl. Lat. fol. 735, Westfalen 13. Jh.). fedar-pete: nom. oder dat. sg. Gl 2,460,58 (3 Hss.); vedar-, veder-, veds-, vedir-peti, uedir-pet: nom. sg. 4,51,10. 11. 11/12. 10/11. 14 (Sal. a 1). — veder-bete: nom. sg. Gl 3,232,39 (SH a 2); ueder-: dass. 190,14 (SH B). 285,53 (SH b); fedir-: dass. 190,14 (SH B); veder-bede: dass. 358,30. Ein Fem. könnte auch vorliegen in: ueder-beitta: nom. sg. Gl 3,619,1 (Schlettst., 12. Jh.); veder-betta: dass. 4,138,54 (Sal. c); vgl. zu beiden Belegen Schatz, Ahd. Gr. § 374. Verstümmelt: feder-bett: : nom. sg. Gl 4,155,46 (Sal. c; d. h. federbetti, Steinm.). Federkissen, Federbett: filamen ł fedarpete [zu: at nos delicias plumarum et linea texta sternimus atque cutem fulcro attenuante polimus, Prud., Ham. 329] Gl 2,460,58. uederbetti culcitrum quod calcetur, id est farciatur plumis [Summ. Heinr. IX,6,139] 3,148,26. Hildebrandt I,325,139. culcitrum (Hss. auch culcitra, culcita) Gl 3,190,14. 232,39. 285,53 (Hss. pulcita). 358,30. 376,20. 618,53 (2 Hss. betti). 619,1. 27. 621,9. 624,7. 717,23. 4,51,10. 138,54. 169,50. 200,20. plumacium 3,253,42. 4,120,8. 155,46. 171,64. nomi- natiuus hec culcita quod uulgatim dicitur federbetti [zu: infirmos etiam et in culcitis iacere permittimus, MGh Ep. 4 p. 513,27] 5,32,11. tie liute slifen do heilesamo an demo grase . sie nehabeton federbette [Bd. 3, Sp. 674] somnos dabat herba salubres [vgl. non in lecto strato, in herbis dormuerunt, X] Nb 97,17 [107,22]. Vgl. Heyne, Hausalt. 1,112. 3,100.
fedarfêh adj. — Graff III, 426 s. v. fêh u. 448. fedar-feeh: Grdf. Gl 1,224,21 (Ra). bunt wie Federn, federfarbig, von Geweben (?): fehtalari fedarfeeh polimitem. Vgl. dazu gikkelvech rok polymita varia vel multicolor Gl 3,412,68/69 u. Heyne, Hausalt. 3,239 Anm. 157, ferner Schenck, Ker. Gl. S. 27; anders Albers, Abrog. z. St., Splett, Stud. S. 322.
fedarfuotar st. n. — Graff III, 379. fedar-fotar: nom. sg. Gl 1,24,22 (Pa). 25,22 (R); fedhar-foatar: dass. 24,22 (K). Federbehälter, Federbüchse: rora fedharfoatar edho scripisarn arundine canna vel calamo Gl 1,24,22. raorre rorre ł fedarfotar arundine canna 25,22. Vgl. greffeluder stiloteca 3,381,36 u. Mlat. Wb. 2,168 s. v. canna, Ahd. Gl.-Wb. S. 144 ‘Schreibrohr’. Vgl. Wattenbach S. 224 ff. |
| fedara
| | 1) Feder von Vögeln, Flugfeder: uedarun [quis perfidorum credere ausit rapacem belluam ... cessisse] plumis [mollibus? Prud., P. Vinc. (V) 416] Gl 2,477,5. federa penna 3,203,2 (im Abschn. De avibus). | | 2) Schreibfeder: fedara [lingua mea] calamus [scribae, velociter scribentis, Ps. 44,2] Gl 1,516,49 (7 Hss. rôra). uedara penna (Laa. penna scriptoris, de penna, de penna scriptoris) [Aldh., Enigm. LIX, Überschr. | | 3) Flosse eines Fisches: so rihted ez (serra) vf sine uedera unde sinen zagel erigensque pennas et caudam S 103,105. visc flot aftar themo uuatare, uerbrustun sina uetherun 372,3 = Wa 19,10. |
|