| - mar(a)hscalc, st. m.
- mar(a)hstal, st. m.
- maranatha
- marata
- mar(a)uui
- mar(a)uuî, st. f.
- marcarunta
- marceo
- marcsalc
- mard
- mard9s
- -mard
- mardar, st. m.
- mardaro, sw. m.
- mardaro
- mardistel
- mare
- mare
- mar
- mar::e:
- marech
- maredioh
- maregreue
- mâren, sw. v.
- fir-mâren, sw. v.
- fora-gi-mâren, sw. v.
- gi-mâren, sw. v.
- ir-mâren, sw. v.
- mareuuên
- marg, st. n.
- margar
- marghaft, adj.
- marghafto, adv.
- marh
- marh
- marha, as. st. sw. f.
- marhe
- marhta
- mari
- mâri, adj.
- gi-mâri, adj.
- mâri, st. n.
- mârî, st. f.
- mâra, st. f. andfrk.
- mârida, st. f.
- fir-mârida
- fir-mâridî
- gi-mâritha, as. st. f.
- ir-mârida, st. f.
- mariendistel, mhd. st. m. oder f.
- -mârîg
- marigreoz
- marii
- maris
- mârisagâri, st. m.
- marisere
- marc, st. f.
- marc, st. n.
- marka, st.
- gi-marka, st. sw.?
- markt, st. m.
- marktlîh, adj.
- marktman, st. m.
- in-markên, sw. v.
- marcgrâvin, st. f.
- marcgrâvo, sw. m.
- marchoug, st. n.
- -marclîhho
- gi-marko, sw. m.
- gi-merko, sw. m.
- markôn, sw. v.
- ana-markôn, sw. v.
- bi-markôn, sw. v.
- fora-markôn, sw. v.
- fora-gi-markôn, sw. v.
- gi-markôn, sw. v.
- ir-markôn, sw. v.
- umbi-markôn, sw. v.
- untar-markôn, sw. v.
- gi-untar-markôn, sw. v.
- zuo-markôn, sw. v.
- markônhuotil, st. m.
- markônto, adv.
- gi-markônto, adv.
- markstada, as. st. f.
- marcstein, st. m.
- markunga, st. f.
- gi-markunga, st. f.
- mârlîh, adj.
- mârlîhho, adv.
- marmel-
- marmil-
- marmorfaz, st. n.
- marmorîn, adj.
- marmul, st. m.
- murmul, st. m.
- marmulstein, st. m.
- marmulsteinîn, adj.
- maro, adj.
- mar(a)uui, adj.
- marobel, st. n.
- (-)marr-
- marrisal
- marromas
- marrunga
- marruvia, as.
- marsal
- marsilia, st. sw.?
- marsithila
- marscalc
- gi-mārson, aostndfrk. sw. v.
- marstal
- marstecko, sw. m.
- marstet
- mart, mhd. st. m.
- martalôn
- mart(a)râri, st. m.
- martirâri, st. m.
- martilâri, st. m.
- martarlîh, adj.
- martirlîh, adj.
- mart(a)rôn, sw. v.
- martirôn, sw. v.
- martalôn, sw. v.
- martartuom, st. m. n.
- martharm
- martilâri
- martir, st. m.
- martir-
- mart(i)ra, st. f.
- martirâri
- martirlîh
- martirôn
- martirunga, st. f.
- martis, st. n.
- martr-
- martun
- marunka
- maruui
- maruuî
- mas
- mâsa, sw. f.
- fir-mâsagôn, sw. v.
- masala, sw. f.
- masila, sw. f.
- masaloht, adj.
- masalts
- masar, st. m.
- masarên
- masaroht, adj.
- masas
- masbovm
- mascaldera
- masch-
- mascrunc
- mase
- masel
- masfichi
- masg-
- masich
- masila
- masca, sw. f.
- masco, sw. m.
- -masca, st. sw.?
- masclîh, adj.
- masco
- mascoht, adj.
- masmolt’a
- maspalter
- mass-
- massa, st. f.
- massa
- masscun
- masse
- masser
- mast1, st. m.
- mast2, st. m.
- mastboum, st. m.
- mastfogal, st. m.
- mastfugal, st. m.
- masthafta, st. sw.?
- mastig-
- mastigboum, st. m.
- mastihhi, st. n.
- mastic, mhd. m.
- masticöl, mhd. st. n.
- mastohso, sw. m.
- mestohso, sw. m.
- masz-
- masze
- mat
- matdū
- -mâte
- mater(a)na, sw. f.
- matrana, sw. f.
- mat(e)reia, sw. f.
- materslecco
- materslekko
- matigo
- matoscrec, st. m.
| | mar(a)hscalc st. m., mhd. Lexer marschalc, nhd. DRW DWB marschall; as. marhskalk, mnd. marschalk, mnl. maer-, marscalc; afries. mar-, merskalk. — Graff VI,482 f. Belege im Nom. Sing., wenn nicht anders angegeben. march-schalch: Gl 4,30,37 (Sal. a1). — marah-scalhha: nom. pl. Gl 1,806,34 (M, 2 Hss.); -schalc: 4,229,52 (clm 14456, Gll. 9. Jh. (?); zu -sch- in frühen Belegen vgl. Braune, Ahd. Gr.15 § 146 u. Anm. 2). Mit h-Ausfall (vgl. dazu Gröger § 129,1): mar-scalch: Gl 3,668,56; -scalhc: Siewert, Horazgl. S. 208,41; -scalh: Gl 3,443,23; -scalc: 135,51 (SH A, 4 Hss.). 329,8 (SH g, 3 Hss.). 4,243,17; -scal: 3,135,52 (SH A). 185,34 (SH B). 378,28 (Jd); -schalch: 135,52 (SH A). 443,23. 4,30,37/38 (Sal. a1, 2 Hss.); nom. pl. -]a 1,806,34/35 (M); -schalc: 4,30,39 (Sal. a1); -schal: 4,166,52 (Sal. d). — mari-scalh: Gl 3,443,12 (Hs. m,ri-). Verschrieben: mar-salch: Gl 4,30,38 (Sal. a1, 2 Hss.); -schalt: Hbr. I,284,212 (SH A); marcsalc: Gl 3,716,12 = 422,10 (vgl. Gl 5,57,38; -cs- wohl für sc). — marah-scaha: nom. pl. Gl 1,806,35 (M). Aufseher über Reit- u. Lasttiere, Stallmeister: a) bei Pferden: marscalc agaso custos equorum [Hbr. I,284,212] Gl 3,135,51. Hbr. I,284,212. marscal vel stutere Gl 3,185,34. marscalc agaso 329,8. 443,23. 668,56. 4,30,37 (Hss. -nes). 166,52 (Hs. -nes). 243,17. cavallarius 3,443,12. stabularius ł strator 716,12 = 422,10 (vgl. Gl 5,57,38). agaso est proprie marscalhc sed hic pro quo libet ministro ponitur [zu: si patinam pede lapsus frangat] agaso [Hor., serm. II,8,72] Siewert, Horazgl. S. 208,41; — als Hofamt (vgl. LMA 6,324 f., DRWb. IX,105): marscal mariscalcus Gl 3,378,28 (im Abschn. Nomina dignitatum); b) bei Maultieren: marahschalc mulio 4,229,52; c) bei Kamelen: marahscalhha (1 Hs. noch olpentara) [inundatio camelorum operiet te (sc. Jerusalem),] dromedarii [Madian et Epha, Is. 60,6] Gl 1,806,34 (1 Hs. nur olbentâri).
mar(a)hstal st. m., mhd. Lexer marstal, nhd. DWB marstall; as. marhstall, mnd. marstal, mnl. maer-, marstal. — Graff VI,674. Nur mit Ausfall des -h- belegt (vgl. dazu Gröger § 129,1): mar-stal: nom. sg. Gl 3,443,24 (2 Hss.). Verschrieben: mar-sal: acc. sg. Gl 2,222,20 (clm 18550,1, 9. Jh.). ZfdA. 64,78 III Nr. 4. Pferdestall: in marstal [hinc namque est ... per Samaritani studium semivivus] in stabulum [ducitur, Greg., Cura 2,6 p. 23] Gl 2,222,20 (‘einfache Unterkunft’). marstal agausarium 3,443,24. marstal yppodromum (Hs. -dom-) [vielleicht zu: (Bischof Babylas) tunc ad palatinas ducitur zetas et imperialis] ypodromi [Bd. 6, Sp. 274] [vestibulum, Aldh., De virgin. 274,17] ZfdA 64,78 III Nr. 4 (vgl. ebda. Anm. z. St.).
[maranatha in: maranatha druhtin unser maranotha dominus noster [CGL IV,536,45] Gl 1,207,8 (K) ist nicht ahd., sondern beruht auf Wiederholung des lat. Lemmas (vgl. Splett, Stud. S. 39 Anm. 202); es geht zurück auf griech. μαράν ἀθά, einer Entlehnung aus dem Aramäischen (vgl. auch got. maran aþa); zur zugrundeliegenden Namenerklärung ‘maranatha dominus noster venit’ des Eucherius vgl. Splett a. a. O. S. 293.]
[marata Gl 1,801,9 (clm 14747,9. Jh.) in: altilia marata ł olihiu zu: [ecce prandium meum paravi tauri mei et] altilia [occisa et omnia parata venite ad nuptias, Matth. 22,4] ist wohl nicht ahd., sondern eine Verschr. aus lat. parata der Bibelstelle, vgl. Steinm.]
mar(a)uui s. AWB maro.
mar(a)uuî st. f. — Graff II,832. marui: dat. sg. Gl 1,492,44 (M). — marauu-: nom. sg. -i Gl 2,216,25 (-w-); acc. sg. -i 204,38; mariuui: nom. sg. 1,492,44 (M); marriuui: acc. sg. 2,238,12 (Zürich, Rhein. 35, Hs. 9./10. Jh.). 1) (körperliche) Zartheit: marui [(Esther) super unam (famulam) quidem innitebatur, quasi prae deliciis et nimia] teneritudine (1 Hs. teneritudo) [corpus suum ferre non sustinens, Esth. 15,6] Gl 1,492,44 (5 Hss. mur(u)uuî). 2) (seelische) Schwachheit: marauui [quatenus eorum] teneritudinem [laus audita nutriat, quam culpa increpata castigat, Greg., Cura 3,8 p. 42] Gl 2,204,38. 216,25 (Hs. teneritudo). 238,12. Vgl. mur(u)uuî.
marcarunta Gl 1,804,52 s. AWB mart(a)rôn.
marceo Gl 1,214,9 (K) s. AWB merzo.
marcsalc Gl 3,716,12 = 422,10 (vgl. Gl 5,57,38; marsalc, Steinm.) s. AWB mar(a)hscalc.
mard Gl 3,55,53 s. AWB mado.
mard9s Gl 3,55,71 s. AWB mardar. |
| mar(a)hscalc
| | a) bei Pferden: marscalc agaso custos equorum [Hbr. I,284,212] Gl 3,135,51. Hbr. I,284,212. marscal vel stutere Gl 3,185,34. marscalc agaso 329,8. 443,23. 668,56. 4,30,37 (Hss. -nes). 166,52 (Hs. -nes). | | b) bei Maultieren: marahschalc mulio 4,229,52; | | c) bei Kamelen: marahscalhha (1 Hs. noch olpentara) [inundatio camelorum operiet te (sc. Jerusalem),] dromedarii [Madian et Epha, Is. 60,6] Gl 1,806,34 (1 Hs. nur olbentâri). | | mar(a)uuî
| | 1) (körperliche) Zartheit: marui [(Esther) super unam (famulam) quidem innitebatur, quasi prae deliciis et nimia] teneritudine (1 Hs. teneritudo) [corpus suum ferre non sustinens, Esth. 15,6] Gl | | 2) (seelische) Schwachheit: marauui [quatenus eorum] teneritudinem [laus audita nutriat, quam culpa increpata castigat, Greg., Cura 3,8 p. 42] Gl 2,204,38. 216,25 (Hs. teneritudo). 238,12. |
|