| - gi-mâritha, as. st. f.
- ir-mârida, st. f.
- mariendistel, mhd. st. m. oder f.
- -mârîg
- marigreoz
- marii
- maris
- mârisagâri, st. m.
- marisere
- marc, st. f.
- marc, st. n.
- marka, st.
- gi-marka, st. sw.?
- markt, st. m.
- marktlîh, adj.
- marktman, st. m.
- in-markên, sw. v.
- marcgrâvin, st. f.
- marcgrâvo, sw. m.
- marchoug, st. n.
- -marclîhho
- gi-marko, sw. m.
- gi-merko, sw. m.
- markôn, sw. v.
- ana-markôn, sw. v.
- bi-markôn, sw. v.
- fora-markôn, sw. v.
- fora-gi-markôn, sw. v.
- gi-markôn, sw. v.
- ir-markôn, sw. v.
- umbi-markôn, sw. v.
- untar-markôn, sw. v.
- gi-untar-markôn, sw. v.
- zuo-markôn, sw. v.
- markônhuotil, st. m.
- markônto, adv.
- gi-markônto, adv.
- markstada, as. st. f.
- marcstein, st. m.
- markunga, st. f.
- gi-markunga, st. f.
- mârlîh, adj.
- mârlîhho, adv.
- marmel-
- marmil-
- marmorfaz, st. n.
- marmorîn, adj.
- marmul, st. m.
- murmul, st. m.
- marmulstein, st. m.
- marmulsteinîn, adj.
- maro, adj.
- mar(a)uui, adj.
- marobel, st. n.
- (-)marr-
- marrisal
- marromas
- marrunga
- marruvia, as.
- marsal
- marsilia, st. sw.?
- marsithila
- marscalc
- gi-mārson, aostndfrk. sw. v.
- marstal
- marstecko, sw. m.
- marstet
- mart, mhd. st. m.
- martalôn
- mart(a)râri, st. m.
- martirâri, st. m.
- martilâri, st. m.
- martarlîh, adj.
- martirlîh, adj.
- mart(a)rôn, sw. v.
- martirôn, sw. v.
- martalôn, sw. v.
- martartuom, st. m. n.
- martharm
- martilâri
- martir, st. m.
- martir-
- mart(i)ra, st. f.
- martirâri
- martirlîh
- martirôn
- martirunga, st. f.
- martis, st. n.
- martr-
- martun
- marunka
- maruui
- maruuî
- mas
- mâsa, sw. f.
- fir-mâsagôn, sw. v.
- masala, sw. f.
- masila, sw. f.
- masaloht, adj.
- masalts
- masar, st. m.
- masarên
- masaroht, adj.
- masas
- masbovm
- mascaldera
- masch-
- mascrunc
- mase
- masel
- masfichi
- masg-
- masich
- masila
- masca, sw. f.
- masco, sw. m.
- -masca, st. sw.?
- masclîh, adj.
- masco
- mascoht, adj.
- masmolt’a
- maspalter
- mass-
- massa, st. f.
- massa
- masscun
- masse
- masser
- mast1, st. m.
- mast2, st. m.
- mastboum, st. m.
- mastfogal, st. m.
- mastfugal, st. m.
- masthafta, st. sw.?
- mastig-
- mastigboum, st. m.
- mastihhi, st. n.
- mastic, mhd. m.
- masticöl, mhd. st. n.
- mastohso, sw. m.
- mestohso, sw. m.
- masz-
- masze
- mat
- matdū
- -mâte
- mater(a)na, sw. f.
- matrana, sw. f.
- mat(e)reia, sw. f.
- materslecco
- materslekko
- matigo
- matoscrec, st. m.
- matscrec
- matta, sw.
- mattelecha
- matten
- ir-mattên, sw. v.
- mattinon
- mattuc, ae. st. m.
- matzer
- maū
- maulberbaum, frühnhd.
- mausar
- mayn
- maz, st. n.
- maz-
- -mâz
- -mâz
- mâʒ, mhd. st. n.
- mâza, st.
- mazalderboum
- -mâzalt
- mazedisc, adj.
- mazelich
- gagan-mâzen, sw. v.
- mazer
- -mâzfast
- -mâzfluot
- maʒgenôʒe, mhd. sw. m.
- maʒgenôʒ, mhd. st. m.
- mazhaldera
- mazhaltra
- mazholter
- -mâzi
- gi-mâzi, adj.
- -mâzî
- mâzianisc, adj.
- mâzianitisc, adj.
- mâzîg, adj.
- mâzîgheit, st. f.
- mâzgî, st. f.
- mâzîgo, adv.
- mazleid, adj.
- mazleidî, st. f.
- mâzlîh, adj.
- -mâzo
- mazolderboum
- mâzôn, sw. v.
- -mâzôn
| | [gi-mâritha as. st. f. i-marida: nom. sg. AfdA. 26,203 = Wa XIV,21 (Jh; nach Gl 2,717,32; zu i- für gi vgl. Gallée3 §§ 148,11. 249; i- wohl nicht als Einfügungszeichen oder für lat. id est zu nehmen). Kunde, Nachricht: imarida fama [... finitimos et clari nomen Acestae excierat, Verg. A. V,106].]
ir-mârida st. f. er-marida: acc. sg. Gl 2,760,8/9 (Sg 557, Gll. 11. Jh.). Bekanntheit: turch tiea ermarida sinero cito [veniam ad illud, quod] propter temporum notam [semper occuluit, sed nos celare non potuit, Sulp. Sev., Dial. 3,11 p. 208,12].
mariendistel mhd. st. m. oder f., nhd. mariendistel f.; mnd. mâriendîstel (vgl. Lasch-Borchling, Mnd. Hwb. 2,911 s. v. Mâria). marien-distel: nom. sg. Gl 3,560,13 (clm 615, Hs. 14. Jh.). Mariendistel, Silybum marianum Gaertner (vgl. Marzell, Wb. 4,330 ff.): mariendistel labium Veneris (1 Hs. sant Marien distel, entgegen Björkman, ZfdWortf. 3,298 nicht als Komp. aufgefaßt, s. thistil; das lat. Lemma weist eher auf die Schuttkarde, Dipsacus silvester L., vgl. Marzell, Wb. 4,332 u. 2,150; vgl. auch Alphita p. 89a).
-mârîg s. ?urmârîg.
marigreoz F 10,13. 14 s. merigrioz.
marii Gl 4,17,15 s. AWB maro.
maris Np 96,8 s. meri.
mârisagâri st. m., mhd. Lexer mærsager, nhd. dial. schweiz. mä̂risager Schweiz. Id. 7,422; vgl. nhd. (älter) DWB märensager. — Graff VI,108. Erst ab dem 12. Jh. belegt. Alle Belege im Nom. Sing. mari-sag-are: Gl 3,142,27 (SH A); mar-: 27/28 (SH A); -ere: 187,46 (SH B); -er: 142,28 (SH A). — mere-sag-ere: Gl 3,142,28/29 (SH A, 2 Hss.); mer- -er: 29 (SH A); -segere: 187,46 (SH B). Hbr. I,296,374 (SH A). Verbreiter von Gerüchten: marisagare rumigerulus Gl 3,142,27. 187,46. Hbr. 1,296,347.
marisere S 372,1,3 in der Beschwörungsformel ‘Contra rehin’ (Zürich C 58,12. Jh.): var in dinee. ciprige. in dine. marisere ist unklar. Webinger, Contra rehin S. 24 ff. liest var in dine e („in deinen Herrschaftsbereich“) ci prige in („zum Berg hinein“) dîne mari (= marhe) sêre („quäle deine Mähren“), vgl. hierzu s. v. marh. Vielleicht ist ciprige mit der älteren Forschung auch als gibirgi zu deuten (so Ehrismann, Lit.-Gesch. 1,115) u. marisere mit got. marisaiws ‘See’ (vgl. Feist-Lehmann S. 245 s. v. marei) zu vergleichen, also etwa „fahr in deine Gebirge, in deine Seen/Meere“, wobei auch diese Deutung problematisch ist, da ein eigentlich zu erwartendes, umgelautetes merisêo in ahd. Quellen sonst nicht belegt ist (vgl. auch MSD 2,302 f.). Wipf, Ahd. poet. Texte S. 279 liest in dine mare sewi („in deine leuchtenden Meere“), vgl. [Bd. 6, Sp. 290] dazu auch im Wessobrunner Gebet noh mano niliuhta noh der mareo seo S 16,5. Zur Stelle vgl. auch Grienberger, Beitr. 45,414.
marc st. f. (zur Bildung vgl. Griepentrog S. 265 ff.), mhd. marke, marc, march, nhd. mark; as. mnd. mark, mnl. marc; afries. merk, mark; ae. marc; an. mörk. — Graff II,846 s. v. march. Alle Belege im Nom. Sing., erst ab 12. Jh. march: Gl 3,121,6 (SH A, 5 Hss.). — marc: Gl 3,121,7 (SH A, 2 Hss.). 192,39 (SH B). 381,51 (Jd). 397,52 (Hildeg.). Hbr. I,247,229. Gewichtseinheit für Edelmetalle: march marca Gl 3,121,6 (im Abschn. De ponderibus antiquis). Hbr. I,247,229. Gl 3,192,39 (im Abschn. De metallis). 381,51. scolzia marca 397,52. Vgl. RGA 19,278 ff. Schuppener, Maßbegriffe S. 403 ff. Vgl. marc st. n.
marc st. n., mhd. marc; mnd. mark f., mnl. marc f.; afries. merk n. (?); an. mark. — Graff II, 846 s. v. marka. march: nom. sg. Beitr. (Halle) 85,237 (lat. acc.). — marh: acc. sg. Npw 110,6. — marc: acc. sg. Gl 2,145,56 (Frankf. 64, 9. Jh.). marech: nom. sg. Gl 2,719,25 (lat. abl.). 1) Zeichen, Markierung: a) Grenzlinie: marech [hinc tibi, quae semper, vicino ab] limite (vgl. limes est agri terminus, Serv.) [saepes Hyblaeis apibus florem depasta salicti, Verg., E. I,53] Gl 2,719,25; b) Ziel(punkt): terminum agonis quod dicitur march ł cil [zu: qui studet optatam cursu contingere] metam [, multa tulit fecitque puer, Hor., Ars poet. 412] Beitr. (Halle) 85,237 (zum Glossenzushg. u. zur Interpretation der Gl. vgl. Siewert, Horazgl. S. 113 ff.); c) Unterpfand(zeichen), Beweis: furder gehuget er sines erbes, uuanda er imo daz marh kegeben hat: daz prot uone demo himela, daz uuort getanez ein lichenamo Npw 110,6 (Np pignus). 2) Bestimmung, Festsetzung: marc [ut si quis inventus fuerit, post hanc] definitionem [, usuras accipiens, Conc. Nic. XVII] Gl 2,145,56. Komp. untarmarc; Abl. merken; vgl. gi-, gimein-, untarmerki. Vgl. marc st. f., marka. |
| marc
| | 1) Zeichen, Markierung: | | | a) Grenzlinie: marech [hinc tibi, quae semper, vicino ab] limite (vgl. limes est agri terminus, Serv.) [saepes Hyblaeis apibus florem depasta salicti, Verg., E. I,53] Gl 2,719,25; | | | b) Ziel(punkt): terminum agonis quod dicitur march ł cil [zu: qui studet optatam cursu contingere] metam [, multa tulit fecitque puer, Hor., Ars poet. 412] Beitr. (Halle) 85,237 (zum | | | c) Unterpfand(zeichen), Beweis: furder gehuget er sines erbes, uuanda er imo daz marh kegeben hat: daz prot uone demo himela, daz uuort getanez ein lichenamo Npw 110,6 (Np pignus). | | 2) Bestimmung, Festsetzung: marc [ut si quis inventus fuerit, post hanc] definitionem [, usuras accipiens, Conc. Nic. XVII] Gl 2,145,56. |
|