| - materslecco
- materslekko
- matigo
- matoscrec, st. m.
- matscrec
- matta, sw.
- mattelecha
- matten
- ir-mattên, sw. v.
- mattinon
- mattuc, ae. st. m.
- matzer
- maū
- maulberbaum, frühnhd.
- mausar
- mayn
- maz, st. n.
- maz-
- -mâz
- -mâz
- mâʒ, mhd. st. n.
- mâza, st.
- mazalderboum
- -mâzalt
- mazedisc, adj.
- mazelich
- gagan-mâzen, sw. v.
- mazer
- -mâzfast
- -mâzfluot
- maʒgenôʒe, mhd. sw. m.
- maʒgenôʒ, mhd. st. m.
- mazhaldera
- mazhaltra
- mazholter
- -mâzi
- gi-mâzi, adj.
- -mâzî
- mâzianisc, adj.
- mâzianitisc, adj.
- mâzîg, adj.
- mâzîgheit, st. f.
- mâzgî, st. f.
- mâzîgo, adv.
- mazleid, adj.
- mazleidî, st. f.
- mâzlîh, adj.
- -mâzo
- mazolderboum
- mâzôn, sw. v.
- -mâzôn
- gagan-mâzôn, sw. v.
- mazsahs
- mâzseil, st. n.
- mazthalpm
- mazuldra
- ..mazun
- -mâzuuizzo
- mazza
- mazzaldrimo
- mazzalt(a)ra, st. sw. f.
- mazzolt(a)ra, st. sw. f.
- mazzaltar, , st. sw. f.
- mazzoltar, st. sw. m.
- mazzaltarboum, st. m.
- mazzoltarboum, st. m.
- mazzalt(a)rîn, adj.
- mazzimos
- -mazzo
- gi-mazzo, sw. m.
- mazzoltar
- mazzolt(a)ra
- mazzoltarboum
- mazzu
- mazzuiza
- mceszuna
- chlo
- me
- me
- me..
- me..
- m:a
- mechtig
- med-
- medamari
- medc
- meddo
- mede(-)
- medela, mhd. st. sw. f.
- medelger
- medelscaffon
- medescafdari
- mediære, mhd. st. m.
- mediiot
- medili1, st. n.
- medili2
- -medili
- medilla, st. sw. f.
- medili2, st. n.
- medo
- mêdon, as. sw. v.
- megedebluome, mhd. sw. m. f.
- megedistele, mhd.
- megheblumē
- -megî
- megin, adj.
- megin, st. n.
- meginîg
- meginîgo
- meginkraft
- gi-meginôn, sw. v.
- ir-meginôn, sw. v.
- ubar-meginôn, sw. v.
- megiriht
- meh
- mehs, as. st. n.
- meid-
- meidamsporo, sw. m.
- meidebluome
- meidi
- meierambet, mhd. st. n.
- meierse, mfrk. sw. f.
- meigelana
- meigere
- meigil
- meil, st. n.
- meila, st. sw. f.
- meilhaft, adj.
- meiligôn, sw. v.
- mein, adj.
- mein, st. n.
- mein
- mein
- gi-mein
- meina, st. f.
- gi-meina, sw. f.
- -meinde
- meindi
- meineid, st. m.
- meineidîg, adj.
- fir-meinen1, sw. v.
- meinen, sw. v.
- bi-meinen, sw. v.
- fir-meinen2, sw. v.
- fora-bi-meinen, sw. v.
- gi-meinen, sw. v.
- zuo-bi-meinen, sw. v.
- meinento, adv.
- gi-meinento, adv.
- meinfirlor, st. m.
- meinflore
- meinfol, adj.
- meinfollida, st. f.
- meinfollîh, adj.
- meinfullîg
- meinhuor, st. m. n.
- -meini
- gi-meini, adj.
- gi-mein, adj.
- gi-meinî, st. f.
- meinida, st. f.
- -meinida
- bi-meinida
- bi-meinidî
- fir-meinida
- fir-meinidî
- gi-meinida1
- gi-meinidî
- gi-meinida2
- gi-meinidî
- fora-gi-meinidôn, sw. v.
- fir-meinisôn, sw. v.
- meinlîh, adj.
- gi-meinlîh, adj.
- gi-meinlîhhn, adv.
- gi-meinlîhho, adv.
- meinlist
- gi-meinmerki, st. n.
- gi-meinmuotî, st. f.
- gi-meinmuotgî, st. f.
- gi-meinmuoto, adv.
- gi-meinnamîg, adj.
- meinni
- meino
- gi-meino, sw. m.
- gi-meino, adv.
- meinrât, st. m.
- gi-meinsam, adj.
- fir-meinsamî, st. f.
- gi-meinsamî, st. f.
- ir-meinsamî, st. f.
- fir-meinsamida, st. f.
- gi-meinsamida, st. f.
- -meinsamlîh
- gi-meinsamlîhho, adv.
- fir-meinsamôn, sw. v.
- gi-meinsamôn, sw. v.
- ir-meinsamôn, sw. v.
- gi-meinsamônto, adv.
- meinscho
| | materslecco, materslekko Gl 4,117,17. 16 s. AWB muotersleggo.
matigo Gl 4,88,24 s. AWB mahtgî.
matoscrec st. m., mhd. Lexer matschrecke sw. m.; zum Erstglied vgl. Kluge, Et. Wb. S. s. v. matte2. — Graff VI,575. [Bd. 6, Sp. 319] mato-screcches (zur Fuge vgl. Gröger §§ 84. 86 u. Anm. 1): gen. sg. Np 108,23; -scregh: nom. sg. 104,34. mat-screc: nom. sg. Npw 104,34. Heuschrecke, Grashüpfer: bin irscrecchet in matoscrecches uuis excussus sum sicut locusta Np 108,23 (Npw pin irscutet also heustafal); ferner: NpNpw 104,34 (locusta). Vgl. matta1.
matscrec Npw 104,34 s. AWB matoscrec.
matta sw. (st.?) f., mhd. matte sw. f. (auch st. f., vgl. Findebuch S. 237), nhd. matte; as. matta, mnd. mnl. matte; ae. matt, meatt, meatte; aus lat. matta. — Graff II,658. matt-: nom. sg. -a Gl 3,247,44 (SH a2, 2 Hss.). 320,60 (SH e). 607,32 (oder lat.? Zum lat.-dt. Glossar vgl. Scardigli, in: Ahd. I,589, im Abschnitt aber eine sichere lat. Glosse: melanorus genus fuscus, vgl. a. a. O. S. 596,9b). 4,207,44 (lat. dat. oder acc. sg., Hs. bietet oft Grundformglossierung; oder lat.?); -e 3,247,45 (SH a2). 4,192,28. Mayer, Glossen S. 125,30. — madda: nom. sg. Gl 3,247,46 (SH a2). 280,67 (SH b); matda: dass. 247,45 (SH a2). Schwach: matthun: gen. sg. Gl 1,229,24 (Ra). Stark (?), einige Belege können auch lat. oder ae. sein: matt-: dat. sg.? -a Gl 2,153,53 (Schlettst., 12. Jh.; wohl lat., vgl. Gl 5,102,3/4, vgl. hierzu Eder, Tegernsee S. 83 f., bes. 84 o.; anders Wesle S. 135. 159, der von einer ae. Vorlage ausgeht; zu -a- vgl. a. a. O. S. 30; oder nom. sg.? Lat. dat.). 154,6 (Sg 299, 9. Jh.; zu -a- vgl. Braune, Ahd. Gr.15 § 207 Anm. 5; oder nom. sg.? Lat. dat.). 607,19 (Eins. 32, 10. Jh.; oder nom. sg., wie vom Glossator verstanden, s. u.; Lat. dat.); acc. oder dat. sg.? -a 153,41 (Schlettst., 12. Jh.; oder nom. sg.? Lat. acc.). — matda: dat. sg.? Schulte, Gregor S. 268,2 (Würzb. Mp. th. f. 19, Gll. 9./10. Jh.; zu -a vgl. auch Franck, Afrk. Gr.2 § 137; oder nom. sg.? Zur starken oder schwachen Flexion vgl. Schulte a. a. O.; wohl nicht lat., vgl. ebda.). [Ae. ist: mattae: nom. sg. Gl 2,154,6 (Ld.; v zur Bez. der Volkssprachigkeit übergeschr.; zum ae. Nom. vgl. Michiels S. 12, Glogger, Progr. 1907 S. 47; nach Hessels, Leid. Gl. S. 196 s. v. spiathio trotz der Markierung mit v wegen der Endg. -ae lat.).] Lat. ist (vgl. noch o.): matta Gl 1,229,24 (vgl. Splett, Stud. S. 333). 4,342 Anm. 5. — Hierher wohl auch: matta Gl 4,26,26 (Abavus maior). 89,48 (Sal. a1, 7 Hss.). 172,6 (Sal. d). Beitr. 73,220 (Sal. c; nach Gl 4,156,63). Meineke, Ahd. S. 37,332 (Hs. matra; Sal. a1); zum Glossarartikel psiathium matta aus dem lat. Abavus maior, woraus auch ein Anteil zum Bestand des lat. Glossartextes der Glossae Salomonis gehört, vgl. Meineke a. a. O. Anm. 101 u. dies., in: Probleme d. Ed. S. 33. 36). matdū Gl 2,450,9 s. dort. (Binsen- oder Stroh-)Matte: psiatium namo matthun Gl 1,229,24 (vgl. Gl 5,88,32; zur Glossierung vgl. Splett, Stud. S. 333). matta [quos ita novimus omni ex parte nudos existere, ut praeter colobium, mafortem, caligas, melotem, ac] psiathium [, nihil amplius habeant, Cassian, Inst. IV,13 p. 168] 2,153,41. matta psiatum [evtl. zu ebda. (vgl. Katara S. 164), oder zu: cum ... me ... incipientem fessum corpus iam reficere, et incubantem] psiathio [reperisset, ebda. V,35 p. 254? (zur Verwandtschaft mit Ld. vgl. Katara S. 23 u. 164 Anm. 11)] 4,207,44. matta psiathio (Hs. spiathio) [ebda. V,35 p. 254] 2,153,53. 154,6. matta matta vel mattula vel natta [Hbr. II,371,209] 3,247,44. 280,67, z. gl. St. matta [Bd. 6, Sp. 320] vel tacha 320,60 (vgl. Hbr. II,567,42). psiatium 607,32. stratorum ł stratoria 4,192,28 (zu den lat. Lemmata vgl. Diefb, Nov. Gl. S. 350 s. v. stratorium, -eria). stratorium Mayer, Glossen S. 125,30. matda [praecepitque vir dei statim eum in cella sua in] psiatio (Hs. syato) [, quod vulgo matta vocatur, quo orare consueverat, proici, Greg., Dial. 2,11, PL 66,156B] Schulte, Gregor S. 268,2; — hierher auch (?), als Textglossarglosse: spiathio matta id est quod uno tractu falcis in pratis agitur [wohl zu: cum ... me ... incipientem fessum corpus iam reficere, et incubantem] psiathio [reperisset, Cassian, Inst. V,35 p. 254 (zur Zuordnung vgl. Steinm.)] Gl 2,607,19 (vgl. Schlutter, Anglia 35,153. Glogger, Progr. 1907 S. 47); das Interprement matta zu wohl nicht mehr verstandenem lat. Lemma spiathio wurde mit einer lat. Erklärung versehen, die auf ahd. mâda ‘Schwaden, Reihe gemähten Grases’ beruhen könnte, vgl. aber noch matten (s. dort). Vgl. Heyne, Hausalt. 3,100.
mattelecha Gl 4,269,14 s. AWB man(a)lîh st. n.
matten in: primum de Salu ... ubar Sala in thaz marchoug, inde in then Matten (in der Hs. klein geschrieben) uueg S 62,18 (Markbeschr.) ist wohl Gen. des EN Matto, vgl. BNF (NF) 37,148 u. Bauer, Grenzbeschreibungen S. 23 z. St. Dort wird auch die Ansetzung matta sw. f. ‘Wiese (zum Mähen)’, vgl. mhd. mate, matte st. sw. f., nhd. matte, erwogen. Doch dürfte die Flexionsendg. in so früher Zeit beim Fem. nicht abgeschwächt sein; zum Beleg matta Gl 2,607,19 s. AWB matta sw. (st.?) f.; vgl. noch das Komp. matoscrec st. m.
ir-mattên sw. v., nhd. ermatten. — Graff II,620 s. v. ?armahtên. Ab 10. Jh. belegt. ir-mattet: 3. sg. Gl 2,291,54 (M; -&); er-: dass. 1,728,22. Verschrieben (vgl. Steinm., Beitr. S. 38): irmactet: 3. sg. Gl 2,291,55 (M, 2 Hss.). schal werden: ermattet ł irwirdit si [autem] sal evanuerit [, in quo condietur? Luc. 14,34] Gl 1,728,22. irmattet (1 Hs. noch ł irvuortan) [sed quia dum nos ab orationis et eruditionis sanctae usu cessamus, sal] infatuatum [est, Greg., Hom. I,17 p. 1504] 2,291,54 (2 Hss. nur iruuerdan). Vgl. Pfeifer, Et. Wb. S. 849 s. v. matt1.
mattinon Np 88,53 s. AWB mettina.
[mattuc ae. st. m. m&tocas: nom. pl. Gl 1,283,56 (Jb-Rd). Hacke: ligonem. ligones dicitur quod terram leuent id est quasi letiones. Ligones rastra. rastra uero a raritate dentium dicta siue quod terram radant. Ligones m&tocas [zu: descendebat ergo omnis Israel ad Philisthiim, ut exacueret unusquisque vomerem suum, et] ligonem [, et securim, et sarculum, 1. Reg. 13,20].]
matzer Gl 5,519,1 s. AWB mezzira(h)s. |
| |