| - oligarto, sw. m.
- olihiu
- olikellâri, st. m.
- olitorcula, st. sw.?
- ol(i)trestir, st. n. pl.
- olitre?st
- ?ir
- olitruosa, st. f.
- olitruosana, st. sw. f.
- oleitruosana, st. sw. f.
- olitruosin, st.
- . ollen
- olm, st. m.
- ol . mage
- olmo, sw. m.
- olmoht(i), adj.
- ol no
- ologa
- olopentari
- olp-
- lpm
- olpaū
- olpaum
- lpaum
- ölpaum
- ol-pawmol-pawm
- ölpawm
- ölper
- ols(e)nich, st. n.
- olslich
- olsnic
- olsnich
- olsnit
- olter
- olthera
- olu-
- olv-
- lvaz
- olwante
- olwaum
- olwent
- olwentin
- olwer
- om, st. n.
- óme, sw. f.
- omelia
- omkrut
- . o .. n
- on
- on
- .. on
- onda
- ondrædan
- ondun
- one
- onhréosan
- o . ni . t .
- onsta
- onstndanlica
- . ont ..
- ontirton
- .. o . o
- opa
- opas-
- opera
- opetloch
- of
- opf-
- opfr-
- opfrodon
- ophar(-)
- opharunt
- opher
- opher-, s.
- opherâri, st. m.
- opherbluot, st. n.
- opherfaz, st. n.
- opharfaz, st. n.
- offerfaz, st. n.
- opherfrisking, st. m.
- opherhûs, st. n.
- opherlîh
- oph(e)rôd
- opherôn
- ophertisc, st. m.
- opheruuîhida, st. f.
- opheruuîn, st. m.
- offeruuîn, st. m.
- opheruuîzagunga, st. f.
- ophirâri
- ophr-
- ophrodon
- ophrodum
- opidil
- opparoht
- opper
- opperfano, sw. m.
- opph-
- oppharunt
- oppraian, sw. v.
- pra
- oprod
- pthaftigen
- or
- or-
- or-
- . or .
- ora
- ôra, sw. n.
- oraa
- ôrafingar
- ôragold
- orain
- orl, st. n.
- orri, st. n.
- orcalo
- orchacho
- |orcm
- ordancas
- orde
- orden-
- order
- o .. r .. dige
- ordina, st. f.
- ordinhaft, adj.
- ordinhaftî, st. f.
- ordinhaftgî, st. f.
- ordinhafto, adv.
- ordinlîhhn, adv.
- ordinlîhho, adv.
- ordinôn, sw. v.
- ordinunga, st. f.
- ordo, sw. m.
- ordo
- ordon
- ordrenko
- ore
- orekusse
- orel
- orepil
- . orf
- ôrval, mhd. st. m.
- ôrfingar, st. m.
- orflait
- orgala, sw. f.
- organa, sw. f.
- organâri, st. m.
- organisc, adj.
- organlîh, adj.
- organ[h]lûta, sw. f.
- organs
- organsang, st. n.
- ôrgiment
- orgina, sw. f.
- ôrgirûno, sw. m.
- ôrgold, st. n.
- org .. u
- orhan
- orhrimint
- orhuon
- ôri, st. n.
- orientes
- origin
- orihhuon, st. n.
- oringel, st. m.
- orismero
- ôrkalc, st. m.
- ôrkalkîn, adj.
- ôrkrosel
- ôrkussilîn, st. n.
- ôrkussîn, st. n.
- ôrlappa, sw.?
- ôrlei, st. n.
- orlof
- ôrlôs, adj.
- ornata
- ornblaser
- ornichen
- orohti
- orol
- oroot . e
- ororosla
- ôrpirment, st. n.
- ôrgiment, st. n.
- or(re)han, sw. m.
- orren
- ôr[h]ring, st. m.
- or(ro)huon, st. n.
- ôrrûno, sw. m.
- ôrslag, st. m.
- ôrsleggen, sw. v.
- ôrslêk, st. m.
- ôrsmero, st. n.
- ôrspinna, st. sw.?
- orstegi
- ort, st. n. m.
- ortermint
- ortfremere, st. m.
- ortfroma
- ortfromo
| | oligarto sw. m., mhd. Lexer ölgarte, nhd. DWB ölgarten; mnd. liegārde. — Graff IV,250. oli-carto: nom. sg. Gl 1,473,15 (Rf); -gart-: dass. -o Npw 127,3; dat. sg. -en ebda.; ole-: nom. sg. -o Np 127,3; dat. sg. -en ebda. Olivenbaumgarten: olicarto [reddite eis hodie agros suos, et vineas suas, et] olieveta [sua, Esdr. II,5,11] Gl 1,473,15. diniu chint umberingent din diske . also niuflanzot (Npw der niuflanzota) olegarto. Sie sint kelih demo olegarten . uuanda sie pacifici (Npw fridisame) sint filii tui sicut novella olivarum (Npw novellae) . in circuitu mensae tuae NpNpw 127,3.
olihiu Gl 1,801,9 (clm 14747, 9. Jh.) in: altilia marata ł olihiu zu: [ecce prandium meum paravi, tauri mei, et] altilia [occisa sunt, et omnia parata, venite ad nuptias, Matth. 22,4] ist nicht gedeutet (zu lat. altilis ‘gemästetes Geflügel, Mastvieh’ vgl. Mlat. Wb. I,516 f.; marata wohl Verschr. aus lat. parata, s. dort); nach Steinm., Anm. z. St., ist an alan ‘nähren, wachsen’ zu denken; oder ist eine Verschr. zu fihulîh ‘fleischlich’ anzunehmen (?), vgl. Ahd. Gl.-Wb. S. 151. Vielleicht ist auch an eine Bildg. zu fogal zu denken (vgl. mastfogal als Gl. von altilia ders. Stelle).
olikellâri st. m., nhd. ölkeller. — Graff IV,390. ole-chellire: acc. sg. Npgl 80,1. Kellerraum für die Ölherstellung (?): vmbe die torcularia (torzilhus) . mit dien daz oleum geseuuenot uuirt tougeno in gemellarium (in olechellire) . unde [Bd. 7, Sp. 86] amurca (oletruosin) gecheret uuirt in plateam (ze strazzo) [vgl. in his oleum eliquatur occulte in gemellarium; amurca publice per plateas currit, Aug., En.] (zu lat. gemellarium ‘Gefäß für das ausgepreßte u. gereinigte Öl’ vgl. Thes. VI,8,1735 u. Mikeleitis-Winter S. 227; z. St. vgl. noch Horka, AUC Theol. 4,270). Vgl. Heyne, Hausalt. 1,92.
olitorcula (st. sw.?) f. — Graff V,457. oli-torculun: dat. pl. Gl 2,636,7 (clm 18059, Gll. 11. Jh.?). Ölmühle: in olitorculun [venit hiemps: teritur Sicuonia baca] trapetis (vgl. trapetis autem, molis mobilibus olivaribus, Serv.) [, glande sues laeti redeunt, Verg., G. II,519].
ol(i)trestir st. n. pl. — Graff V,547. Nur im Nom. Plur. belegt. oli-trest-: -ir: Gl 1,660,48 (M, 3 Hss.; in 1 Hs. li oder b zu lesen (?), Steinm.). 4,309,7 (M; nach Davids, Bibelgl. S. 323,1319 sg.); -er: 1,660,48 (M). Festschr. Leid. S. 98 (M). — ol-trest-: -ir: Gl 1,660,48/49 (M; -i- in e korr., Steinm.); -er: 49 (M, 2 Hss.). 4,282,10 (M). Verschrieben: oli-treͤstir: Gl 1,660,50/51 (vgl. Davids, Bibelgl. S. 316,1286; M, clm 19440,10./11. Jh.; -e- unter e undeutlich; nach Steinm. olitreestir). Rückstand beim Ölpressen: olitrester (3 Hss. noch palgi, davon 1 Hs. noch als Randgl. von anderer Hand chat chernilin olei) [non cessabant qui miserant eos ministri regis succendere fornacem,] naphta [, et stuppa, et pice, et malleolis, Dan. 3,46] Gl 1,660,48 (Hs. noch genus fomenti, vgl. Davids, Bibelgl. S. 316,1286). 4,282,10. 309,7. Festschr. Leid. S. 98; zu lat. naphta ‘entzündbares Erdharz, -pech’ vgl. Sleumer S. 537 u. DML VII,1884a.
olitreͤst,ͬir Gl 1,660,50/51 (vgl. Davids, Bibelgl. S. 316,1286) s. AWB ol(i)trestir.
olitruosa st. f.; mnd. liedrôs, mnl. oliedroes. — Graff V,546 s. v. olitrosana. oli-drsa: nom. sg. Gl 2,627,61 (clm 18059, Gll. 11. Jh.?); anders Ahd. Gl.-Wb. S. 451 (mit Fragezeichen) u. Gl.-Wortsch. 7,198 s. v. olitruosana st. f. Bodensatz des Olivenöls: olidrsa [semina vidi equidem multos medicare serentes, et nitro prius et nigra perfundere] amurca (vgl. nam sordes, quae sequuntur oleum, faeces vocantur, Serv.) [, grandior ut fetus siliquis fallacibus esset, Verg., G. I,194]; nach Gl.-Wortsch. a. a. O. noch Gl. purgamentum olei vel faecis. Vgl. olitruosana, olitruosin.
oli-, oleitruosana st. sw. f., auch ?olestruosana, mhd. Lexer öldrusene, nhd. DWB öldrusen; ae. ele(s)drósna pl. (vgl. Bosw.T., Suppl. S. 185). — Graff V,546 s. v. olitrosana. oli-truosino: dat. sg. Gl 2,675,50; ole-truosono: dass. Npgl 80,8. oles-thrusana: nom. sg. Gl 2,700,39 (Paris Lat. 9344, Gll. 10./11. u. 11. Jh.; eingeschobenes s aus Korr. zum Genitivkomp.?). Hierher wohl auch (so auch Ahd. Gl.-Wb. S. 451 u. Gl.Wortsch. 7,198; oder als Doppelglossierung zu oli u. truosana): olei-truosina: nom. sg. Gl 3,698,13 (Florenz XVI.5, 12. Jh.; getrennt geschr.; ol,ͤi); -drusonon: nom. pl. 494,10 (Mülinensche Rolle, Gll. 11./12. Jh. (?); getrennt geschr.; lat. sg.). [Bd. 7, Sp. 87] Bodensatz des Olivenöls: olitruosino [semina vidi equidem multos medicare serentes, et nitro prius et nigra perfundere] amurca (vgl. nam sordes, quae sequuntur oleum, faeces vocantur, Serv.) [, grandior ut fetus siliquis fallacibus esset, Verg., G. I,194] Gl 2,675,50. 700,39. nah undersaztemo diapsalmate (sinnis undirsceite) . chumet si (diu fernumest) de amurca (fone oletruosono) Npgl 80,8; hierher wohl auch (vgl. Formenteil): oleidrusonon amurca Gl 3,494,10 (vgl. amurca .i. faex olei, vgl. CGL III,549,9, Anm.). 698,13. Vgl. olitruosa, olitruosin.
olitruosin st. (f.?). — Graff V,546 s. v. olitrosana. ole-truosin: nom. sg. Npgl 80,1 (2); acc. sg. 13. Bodensatz des Olivenöls: vmbe die torcularia (torzilhus) . mit dien daz oleum geseuuenot uuirt tougeno in gemellarium (in olechellire) . unde amurca (oletruosin) gecheret uuirt in plateam (ze strazzo) Npgl 80,1 (s. dazu unter olikellâri). (boni et mali) gesceiden uuerdent . ut reseruentur boni uelut oleum . et proiciantur mali uelut amurca (daz die guotin gehalten uuerden also diz ole . unde ubile feruuorfin also oletruosin) ebda.; ferner: 13 (Np amurca). Vgl. olitruosana, olitruosa.
. ollen Gl 2,38,22 (Trier 17 F, Hs. 10./11., 13. u. 14./15. Jh.; vor o- Rasur eines Buchstabens), zu: [se quoque permittens, (deus)] fusus (Hs. fusę) [genitricis ab alvo carnis iura pati, vitam ne perderet orbis, maluit ipse mori, Ar. I,173] ist nicht sicher deutbar. Steinm. erwägt bollen, Kelling, Aratorgl. S. 43 Anm. 1 dagegen konjiz. ausgehend von lat. fundere ‘gebären’ (zur Bed. vgl. Georges, Handwb.11 1,2877) u. unter Annahme einer völligen Entstellung .. boren, Part. Praet. zu (gi-)beran st. v. ‘gebären’, mit auch sonst in der Hs. belegter Abschwächung von -an zu -en. Zu einer früheren Lesung der Gl. als . allen (Nolte in: Germ. 20 (1875), 141), u. Deutung als Part. Praet. von fallan red. v. vgl. Kelling a. a. O.
olm st. m., mhd. nhd. olm. — Graff I,249. olm: nom. sg. Gl 2,643,71 (clm 18059, Gll. 11. Jh.?). 3,674,43 (Innsbr. 711, 13. Jh.). Molch oder Eidechse: olm [nam saepe favos ignotus adedit] stelio [Verg., G. IV,243] Gl 2,643,71. moltwerfe ł scere ł mol ł olm stelio talpa (talpa über moltwerfe geschr.) 3,674,42. Vgl. molm. |
| |