| - finestra, sw. f.
- finf
- finfalta
- finfto
- finftunzehentun
- finfzught
- finfzuz
- fingar, st. m.
- fingarhuot, st. m.
- fingarzeihhan, st. n.
- vingerlære, mhd. st. m.
- fingir..
- fingirî(n), st. n.
- fingirlî(n), st. n.
- finh
- finieffa
- gi-finit, part.
- finka, sw. f.
- finko, sw. m.
- finc, st. m.?
- Finnoldum
- finon
- finstar, adj.
- finstar, st. n.
- finst(a)ren, sw. v.
- bi-finst(a)ren, sw. v.
- finst(a)rên, sw. v.
- gi-finst(a)rên, sw. v.
- finst(a)rî(n), st. f.
- finstarlant, st. n.
- finstarnessi, st. n.
- finstarnissi, st. n.
- finstarnissî, st. f.
- finstarnissida, st. f.
- finstr-
- fint
- vintûsa, sw. f.
- fio
- fotar
- fiohta, st.
- fîol, st. n.
- vîol, mhd. st. m.
- vîole, mhd. sw. f.
- vîolenkrût, mhd. st. n.
- fioleten
- fîolgarto, sw. m.
- fiolihc
- vîolkrût, mhd. st. n.
- fior, num. card.
- fiora, st. f.
- fiordeling, st. m.
- fiordo, num. ord.
- fiorthohalf, as. adj. num.
- fiordozehanto, num. ord.
- fiordung
- fiorecki
- fioreggi, adj.
- fioreggôn, 1. sg.
- fiorfalt, num. multipl. u. adv.
- fiorfaltî, st. f.
- fiorfaltôn, sw. v.
- fiorfuozi, adj.
- fiorfuozi, st. m.
- fiorfuristo, sw. m.
- fior(h)ahi, st.
- fioring, st. m.
- fioriski, num. distrib.
- fiorjuhhîg, adj.
- fiorjohhîg, adj.
- fiorling, st. m.
- fiorôn, sw. v.
- fiorort, adj.
- fiorscôz
- fiorscôzen, sw. v.
- fiorskutig, as. adj.
- fiorstunt, adv. num.
- fiortagida, st. f.
- fiortagîg, adj.
- fiorteil, st. n.
- fioruuegîg, adj.
- fiorzehan, num. card.
- fiorzehaning, st. m.
- fiorzehanstunta
- fiorzehanto, num. ord.
- fiorzinki, adj.
- fiorzug, num. card.
- fiorzuglîh, adj.
- fiorzugôsto, num. ord.
- vipere, mhd. sw. f.
- fiprihhit
- fipriit
- fir..
- fîra, st. sw. f.
- fir(a)ha, st. m.
- firâhten
- firaltên
- firarmit
- fîr(a)tag, st. sw. m.
- fîr(a)tago, st. sw. m.
- firbannan
- firbelgen
- firbellan
- firberan
- firberantî
- firbergan
- -berien
- firbeuuen
- firbitherben
- firbilidôn
- firbilidônto
- firbintan
- firbiotan
- firbiotanto
- firblâsan
- firblîhhan
- firbliuuuan
- firbluhhen
- firbluoen
- -firborgan
- firbôsôn
- firbot
- firbrasên
- firbrehhan
- firbrennen
- firbrennida
- -firbrennophar
- firbriaven
- firbringan
- firbrinnan
- firbrohhannussi
- firbrûhhen
- firbruoen
- firthagên
- firdamlîh
- firdamnissa
- fir
- firdamnôn
- firdamnunga
- firdamnussida
- firdemnen -themphen
- firthemphunga
- firthenken
- -firthenkida
- firthenkitlîh
- firthennen
- firtherren
- firtheuuen
- firdîlôn
- firthingen
- firthingôn
- firthinsan
- firthionôn
- firtholên
- firthorrên
- firthôsen
- firthouuuen
- firthrescan
- firthriozan
- firthrôz
- firthrucken
- firthruckida
- firthû-hen
- firthûhida
- firthult
- firthulten
- firthuuengen
- firthuuesben
- firebben
- fireinen
- firentidî
- firentôn
- firentunga
- fireo
- firermen
- firest
- firezzen
- firfâhan
- firfallan
- firfaran
- firfaranî
- firfehôn
- firfehtan
- firfirren
- firfliohan
- firfliozan
- firflohtanî
- firfluohhan
- firfluohhen
- firfluohhôn
- firfûlên
- firfuoren
- firfuorida
- firgalôn
- firgân
- firgangan
- firgeban
- firgeban-nissa
- firgebano
- firgeltan
- firgeltunga
| | finestra sw. f., mnl. vinstere; afries. finestre; rhein. finster; aus lat. fenestra; vgl. Frings, Germ. Rom. I,19. II,247 f. — Graff III,544. finestrun: acc. pl. Gl 1,262,24 (K); zu Genus u. Kasus s. Kögel S. 169 u. Frings a. a. O., zu -i- statt -e- Splett, Stud. S. 396. Öffnung, Luke, Fenster, wohl in Wand oder Mauer (vgl. Bedeutungsteil von fenstar sowie Splett a. a. O.): loh finestrun turi upartur edho cataro valvas fenestras ianua postes vel hostia. Vgl. fenstar st. n.
finf s. AWB fimf.
finfalta Beitr. 73,228 (nach Gl 4,314,11) s. AWB fimffalt.
finfto s. AWB fimfto.
finftunzehentun s. AWB fimftozehanto.
finfzught, -zuz OF 5,13,19. 3,18,55 s. AWB fimfzug.
fingar st. m., mhd. Lexer vinger, nhd. finger; as. fingar, mnd. mnl. vinger; afries. finger; ae. finger; an. fingr; got. figgrs. — Graff III, 527. fingar: nom. sg. Gl 1,20,27 (Pa K Ra). 3,18,59. 4,4,28 (Jc); gen. sg. -]es T 107,2; dat. sg. -]e 62,5. 120,4. 141,25. O 3,17,36. 42; acc. sg. -] T 233,3. 6. O 1,2,3. 2,3,38. 7,9; dat. pl. -]ū Gl 1,387,38 (Rb); -]on T 141,2. OF 5,2,7; fingoron: dass. Gl 2,49,1 (clm 14 420, 10. Jh.). OPV 5,2,7; finger: nom. sg. Gl 3,178,14 (SH B). 392,10 (Hildeg.). 439,13. Nb 333,27. 334,2 [364,29. 365,5]; gen. sg. -]is Nk 408,7 [49,25]; dat. sg. -]e Gl 2,235,27 (Rc); nom. pl. -]a Nc 762,11 [107,13]. Nk 408,8 [49,26]; gen. pl. -]o Np 8,4; -]i Npw ebda.; dat. pl. -]en Nc 773,17 [Bd. 3, Sp. 879] [122,8/9]; acc. pl. -]a Np 143,1; -]i Npw ebda.; fingirin: dat. pl. S 397,2; fingr-: nom. pl. -a Gl 3,9,42 (C); -i 3,437,14; gen. pl. -o I 19,6; dat. pl. -um 11. 12. 21; acc. pl. -a Gl 1,422,1 (M). 423,27 (M). — uingara: acc. pl. Gl 1,453,1 (M). T 86,1; uinger: nom. sg. Gl 3,362,55 (Jd); gen. sg. -]es S 384,4. 6; nom. pl. -]a W 80,2/3 (ABC); -] Gl 4,53,53 (Sal. a 1); acc. pl. -]a 1,453,4 (M); uingir: nom. pl. 4,53,53 (Sal. a 1); vingar-: acc. pl. -a 1,453,1 (M, 2 Hss.); nom. pl. -a WK 80,2/3; vinger-: nom. pl. -e Gl 3,71,63 (SH A, 5 Hss.); -]64 (SH A; -ngs); vingir: nom. pl. 4,53,53 (Sal. a 1). Verschrieben: uiger: acc. sg. S 72,92 (Musp., 9. Jh.); iungiri: acc. pl. Gl 1,453,3. Finger: a) eigentl.: fingar digitus Gl 1,20,27. dia (in der Hs. vor luafun) kifaldanem fingarum edo coufanom luafun uuazzar [fuit itaque numerus eorum] qui (in der Hs. vor lambuerunt) [manu ad os proiiciente] lambuerant (Hs. -unt) aquas [, trecenti viri: omnis autem reliqua multitudo] flexo poplite [biberat, Jud. 7,6; die dt. Glosse ist offenbar zum falschen Textwort geraten, vielleicht ausgehend von kifaldanem] 387,38. i. in utraque manu VI digitos fingra. in utroque pede sex digitos zehvn habebat [zu: (vir excelsus) qui senos in manibus pedibusque habebat (Hs. habet) digitos, 2. Reg. 21,20] 422,1. 423,27. drin fingoron [quis mensus est] pugillo [aquas, et caelos palma ponderavit? Quis appendit tribus digitis molem terrae ...? Beda, De schem. p. 180 = Is. 40,12] 2,49,1 (bei Beda geht das Zitat nur bis ... ponderavit. Die Übers. ist jedoch offensichtlich vom weiteren Text ausgegangen), z. selben Stelle: huuer uuac dhrim fingrum allan aerdhuuasun ...? tribus digitis I 19,11. fingere digito [loquitur, Greg., Cura 3,23 p. 71 = Prov. 6,13] Gl 2,235,27. digitus 3,9,42. 18,59. 71,63. 178,14. 362,55. 392,10. 437,14. 439,13. fingar artus [digitos aut reliqua noda, CGL IV, 487,11, Aff].] 4,4,28. uingir digiti 53,53. (Isaias) alle dhea dhrinissa in fingro zalu bifenc totam trinitatem in digitorum numero conprehendens I 19,6. oba ih in gotes fingare uuirphu diuuala si in (‘mittels, durch’) digito dei eicio daemonia T 62,5. (Jesus) santa sina uingara in sina (des Tauben) orun digitos suos 86,1. ther heilant ... mit sinemo fingare screib in erdu digito scribebat in terra 120,4, z. selben Stelle (Joh. 8,6) O 3,17,36, ähnl. 42. wir duemes thaz (sc. das Kreuzeszeichen schlagen) ... mit unsen fingoron zuein 5,2,7. uuaz ist tiu fust? Âne so diu hant sih petuot. Tanne bergent sih tie fingera . unde ougent sih tie chnodon complicatisque in condylos . i. in nodos digitis Nc 762,11 [107,13]. sumiu (sc. ligent) georto . so diu geleiche tuont des fingeris . sumiu gelege . so selbin die fingera tuont Nk 408,7. 8 [49,25. 26]. (die himela) uuerg dinero fingero opera digitorum tuorum NpNpw 8,4. mine uingera uuurden uol dero quekkeston mirron digiti mei plena myrrha probatissima W 80,2/3; ferner (lat. stets digitus): S 397,2. I 19,12. 21. T 107,2. 233,3. 6. O 1,2,3. Nc 773,17 [122,8/9]. NpNpw 143,1; — als Träger des Tastsinnes: tia sinuuelbi chiuset anderesuuio daz ouga . danne der finger. Daz ouga ... chiuset taz pilde sament . aber der finger darana gelegeter . unde al umbe ritenter . erspehot er iz allez einzen eandem formam corporis . aliter visus . aliter tactus agnoscit Nb 333,27. 334,2 [364,29. 365,5]; — als Zeigefinger: then fingar thenita er ouh sar, quad: ‘therer ist iz, thaz ist war’ O 2,3,38, ähnl. 7,9; — ther luzzîgo, minnisto fingar der kleine Finger: unzi in den luzigen uinger S 72,92. an demo ballen des minnisten uingeres 384,4. 6. Schwierigkeiten bietet vornentiga vingara [non invenerunt (sc. vom Leichnam der Isebel) nisi calvariam, et pedes, et] summas manus [4. Reg. 9,35] Gl 1,453,1 (5 Hss, clm 22 201 di chubile). Wahrscheinlich liegen zwei ursprünglich nicht aufeinander bezogene Über- [Bd. 3, Sp. 880] setzungen vor: vingara ist dabei als die alte Kontextübers. von summas manus anzusehen, von dem später das summas bei oberflächlicher Betrachtung unübersetzt erscheinen mochte und daher noch einmal mit fornentîg wiedergegeben wurde. Vgl. ein ähnl. Verfahren kurz darauf Gl 1,453,32, wo das sartatecta ‘Bauschäden’ 4. Reg. 12,5 im clm 18 140 zunächst treffend mit cislifaniv ‘Verfallenes, Zerfallenes’ übers. wurde, später aber unter Zerlegung des Komp.s sartatecta in sarta und tecta das sarta noch einmal vokabelmäßig mit gipuoztiv ‘ausgebesserte’ wiedergegeben wurde; b) bildl.: mit fingarum, mit einemo fingare in Verbindung mit (bi)ruoren in negierender Wendung zum Ausdruck geringsten Aufwandes, geringster Mühe: nicht im geringsten: sie bintent suuara burdin inti ungitraganlicha inti sezzent sia in manno scultirun: mit iro fingaron ni uuollent biruoren digito autem suo nolunt ea movere T 141,2. ir mit einemo fingare iuuueremo ni ruoret thia burdin ipsi uno digito vestro non tangitis sarcinas 25. Komp. gold-, kneti-, muot-, ôrafingar; Abl. fingirî(n), fingirlî(n), mhd. vingerlære.
fingarhuot st. m., mhd. Lexer vingerhuot, nhd. fingerhut; mnd. vingerhôt, mnl. vingerhoet. uinger-huth, -ht: nom. sg. Gl 3,399,16. Fingerhut: ziriskans (Hildeg., lingua ignota; in der Umgebung von garn, haspil, nâlda, tuoh u. a. m.).
fingarzeihhan st. n. — Graff V, 594. fingar-ceihan: nom. (acc.?) sg. Gl 1,782,15 (Wolf. Wiss. 47, 9. Jh.); finger-ceichen: acc. sg. Thoma, Glossen S. 17,11. 1) Siegelring: fingeri fingerceichen annulum [tuum, et armillam (sc. volo mihi pro arrhabone dari, Gen. 38,18] Thoma, Glossen S. 17,11. 2) schmachvolle Zurschaustellung: fingarceihan ł blasfemare [prolapsi sunt; rursus renovari ad poenitentiam, rursum crucifigentes sibimetipsis filium dei et] ostentui habentes [Hebr. 6,6] Gl 1,782,15.
vingerlære mhd. st. m.; vgl. fingeler DWb. III, 1649 f. — Graff III, 529. vingerlære: nom. sg. Gl 3,439,17 (Wien 804, 12. Jh.). Ringfinger: anularis.
fingir.. Gl 1,491,13 s. AWB fingirî(n). |
| |